‪Αριστείδης Στεργιάδης - Ο ΚΑΤΑΡΑΜΕΝΟΣ

‪Αριστείδης Στεργιάδης

Ο Αριστείδης Στεργιάδης (1861 - 22 Ιουνίου 1949) ήταν Έλληνας πολιτικός, ο οποίος την περίοδο 1919 - 1922 διετέλεσε Ύπατος Αρμοστής της Σμύρνης.

Πίνακας περιεχομένων  [Απόκρυψη]                 1 Βιογραφικά στοιχεία                2 Η αρμοστεία του                2.1 Η επιλογή του και οι αντιδράσεις                2.2 Αντιδράσεις μετά την άφιξή του στη Σμύρνη                2.3 Η ρήξη με την τοπική, στρατιωτική και εκκλησιαστική ηγεσία της Σμύρνης                2.4 Tα μέτρα που έλαβε                3 Μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου                3.1 Πρόταση για ηγεσία της Μικρασιατικής Άμυνας                3.2 Το σχέδιο Στεργιάδη                3.3 Η κατάρρευση του μετώπου και ο Στεργιάδης                4 Η διαμονή στη Γαλλία και το τέλος                5 Θέμα δικαστικής δίωξης του αρμοστή                6 Η προσωπικότητα του Αριστείδη Στεργιάδη                7 Παραπομπές                8 Πηγές                9 Βιβλιογραφία

1. Βιογραφικά στοιχεία [Επεξεργασία]

Γεννήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης και προερχόταν από εύπορη οικογένεια με ρίζες από την Μακεδονία. Ο πατέρας του ήταν λαδέμπορος από τη Θεσσαλονίκη[1]. Σπούδασε νομικά στην Αθήνα και το Παρίσι[2] και ιδιώτευσε ως δικηγόρος στην γενέτειρά του από το 1889. Η αντιτουρκική δράση που ανέπτυξε η οικογένειά του είχε σαν αποτέλεσμα να σκοτωθούν τα δυο του αδέλφια, Ιωάννης και Θρασύβουλος. Πρωταγωνίστησε στην επανάσταση του Θέρισου, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα να φυλακισθεί από τους Άγγλους για δώδεκα μήνες.

Ασχολήθηκε με την πολιτική διατελώντας πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου Ηρακλείου μέχρι το 1910. Συνδέθηκε με στενή φιλία με τον Ελευθέριο Βενιζέλο, με τον οποίο συνεργάστηκε στη σύνταξη διαφόρων νόμων για την τοπική αυτοδιοίκηση και για τον μουσουλμανικό πληθυσμό της Κρήτης. Το 1914 συμμετείχε στη σύνταξη της συνθήκης των Αθηνών. Στη συνέχεια διορίστηκε Γενικός διοικητής Ηπείρου (1917 - 1919).[3]

2. Η αρμοστεία του [Επεξεργασία]

2.1. Η επιλογή του και οι αντιδράσεις [Επεξεργασία]

Η τοποθέτησή του στην Ύπατη Αρμοστεία της Σμύρνης αποτελούσε προσωπική απόφαση του πρωθυπουργού Ελευθέριου Βενιζέλου, την οποία είχε εκφράσει ήδη από τον Φεβρουάριο του 1919. Όμως ο Στεργιάδης αρνείτο επίμονα την ανάληψη αυτής της θέσης προφασιζόμενος προβλήματα υγείας. Οι πραγματικοί λόγοι της άρνησής του αυτής θα πρέπει να συνδεθούν με «τη φύση και τους σκοπούς»[4] της Μικρασιατικής Εκστρατείας. Οι αντιδράσεις γύρω από την επιλογή του Στεργιάδη προέρχονταν από το εσωτερικό του κόμματος των Φιλελευθέρων. Σε αυτές οφείλονταν, κατά τον Βενιζέλο, η άρνηση του Στεγιάδη. Η θέση του Ύπατου Αρμοστή ήταν προθάλαμος για υπουργικούς θώκους γι'αυτό και οι αντιδράσεις προέρχονταν από στελέχη του κόμματος που επιδίωκαν υπουργοποίησή τους. Έτσι, προτεινόταν για τη θέση αυτή ο Θεμιστοκλής Σοφούλης. Αντίθετα ο Βενιζέλος θεωρούσε ότι ο Σοφούλης λόγω του επαναστατικού του παρελθόντος στη Σάμο, θα έβλαπτε τα σχέδια της Ελλάδος στην περιοχή.[5]

Ο Αριστείδης Στεργιάδης έφτασε[6] στη Σμύρνη στις 8 Μαΐου του 1919.

2.2. Αντιδράσεις μετά την άφιξή του στη Σμύρνη [Επεξεργασία]

Ο Έλληνας πρωθυπουργός και ο Έλληνας Υπουργός των Εξωτερικών τον εγκωμίαζαν,΄ενώ οι ξένοι ανταποκριτές υπογράμμιζαν το αμερόληπτο της διοίκησής του. Η επιθυμία του να διοικήσει με βάσει και μόνο τις εντολές του πρωθυπουργού και όχι παρεμβάσεις από την Αθήνα ή τη γνώμη της Σμυρναϊκής Δημογεροντίας, αλλά και η επιθυμία του να εφαρμόσει τις αρχές της ισοπολιτείας σε όλους τους κατοίκους της περιοχής. Χαρακτηριστικά είναι όσα ο Τζωρτζ Χόρτον αναφέρει στο βιβλίο του Η μάστιγα της Ασίας για τον Στεργιάδη, «Είχε πολύ αυστηρή αίσθηση του δικαίου και τον χαρακτήριζε υψηλό αίσθημα του καθήκοντος. Ζούσε σαν ερημήτης, δεν αποδεχόταν καμιά πρόσκληση και δεν εμφανιζόταν ποτέ σε κοινωνικές εκδηλώσεις. Επιθυμούσε (...) να μη δέχεται φιλοφρονήσεις και να μη δημιουργεί δεσμούς, έτσι ώστε να μπορεί να αποδίδει δικαιοσύνη σε όλους, υψηλά και χαμηλά ιστάμενους...»[7]

2.3. Η ρήξη με την τοπική, στρατιωτική και εκκλησιαστική ηγεσία της Σμύρνης [Επεξεργασία]

Χαρακτηριστικά είναι τα επεισόδια μεταξύ αυτού και του Παρασκευόπουλου[8], μητροπολίτη Κυδωνιών Γρηγόριου αλλά και του Χρυσοστόμου Σμύρνης: του τελευταίου θα διακόψει κήρυγμα σε επίσημη δοξολογία για τον εορτασμό της συμμαχικής νίκης, επειδή θεώρησε πως το περιεχόμενο δεν ήταν θρησκευτικό αλλά εθνικοπατριωτική πολιτικολογία. Εισηγήθηκε επίσης στην Ελληνική κυβέρνηση να διακόψει κάθε οικονομική επιχορήγηση στη μητρόπολη Σμύρνης.[9] Κατόπιν πρωθυπουργικής εντολής το ελληνικό στράτευμα ετίθετο υπό τις διαταγές του Αρμοστή, κάτι που ενίσχυε τον ρόλο του, ο οποίος αρχικά δεν ήταν παρά συμβουλευτικός του Αρχηγού Στρατιωτικής Κατοχής.[10] Παράλληλα, εκτός από υπουργός της ελληνικής κυβέρνησης, ήταν και εκπρόσωπος των Μεγάλων Δυνάμεων, γεγονός που περιέπλεξε περισσότερο την κατάσταση. Οι ενέργειές του χαρακτηρίστηκαν από πολλούς φιλοτουρκικές και ενάντια στα Εθνικά συμφέροντα[11].[12] Ο Βενιζέλος γίνεται αποδέκτης διαμαρτυριών εκ μέρους των Εμμανουήλ Ρέπουλη και Αλέξανδρου Διομήδη για αδυναμία εκτέλεσης των καθηκόντων από τον Στεργιάδη, μα εκείνος τον υποστηρίζει.[13]. Η υποστήριξη στο πρόσωπό του είχε να κάνει με την πρόβλεψη εκ μέρους του Βενιζέλου, μιας ενδεχόμενης αρνητικής απήχησης που θα είχε για το κύρος της Ελληνικής Κατοχής στην περιοχή της Μικράς Ασίας στο εξωτερικό, μια πρώιμη αντικατάσταση του εκπροσώπου της Ελληνικής Κυβέρνησης εκεί.[14] Παράλληλα παρεμβάσεις που σημειώθηκαν από την Αθήνα με σκοπό την ανάκληση ποινών ή μεταθέσεων σε βάρος του πολιτικού και στρατιωτικού προσωπικού της περιοχής, ακυρώνονταν από τον ίδιο. Μάλιστα δεν έκρυβε τη δυσφορία του,τόσο πολύ μάλιστα ώστε στους οκτώ πρώτους μήνες της εκεί παρουσίας του να ζητήσει τρεις φορές την αντικατάστασή του[15].

2.4. Tα μέτρα που έλαβε [Επεξεργασία]

Οι δικαιοδοσίες και αρμοδιότητές του καθορίστηκαν από τον νόμο 2493, Εφημερίς της Κυβερνήσεως, σειρά Α,1,10 Σεπτεμβρίου 1920. Ο Στεργιάδης ως ύπατος αρμοστής είχε λάβει θέση υπουργού.[16]

Σε διοικητικό επίπεδο, διατήρησε Τούρκους υπαλλήλους σε κατώτερες διοικητικές θέσεις, υπάγοντάς τους στο διοικητικό μηχανισμό της ελληνικής Ύπατης Αρμοστείας Μόνο σε ένα από τα δεκατέσσερα τμήματα της αρμοστείας διατήρησε μουσουλμάνο επικεφαλής, στο τμήμα Μουσουλμανικών υποθέσεων, τον Αλί Ναΐπ Ζαντέ, Τουρκοκρητικό παλιό νομάρχη Δράμας. Υπάλληλοι εξ Αθηνών στελέχωναν τις άλλες σημαντικές θέσεις.[17] Σε οικονομικό επίπεδο: οργάνωσε τη διαχείριση των κρατικών εσόδων. Προκειμένου να αντιμετωπίσει τη δράση διαφόρων ιδιωτικών τραπεζών οι οποίες επέτειναν το νομισματικό χάος με κερδοσκοπικές αγοραπωλησίες συναλλάγματος στην περιοχή, λόγω και των υποτιμημένων νομισμάτων των Τούρκων και λοιπών ηττημένων του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου κάτι, που είχε ως αποτέλεσμα τη μειωμένη εισροή κεφαλαίων σε εμπορικές δραστηριότητες, ενίσχυσε την παρουσία της ημικρατικής Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος[18] Επίσης οργάνωσε το σώμα της χωροφυλακής, σε επίπεδο δημόσιας τάξης, ενώ απομάκρυνε τους οίκους ανοχής από το κέντρο της πόλης προς τις παρυφές της και απαγόρευσε την χαρτοπαιξία[19]. Σε επίπεδο δικαιοσύνης, συγκρότησε στρατοδικεία γιατί δεν μπορούσε να εμπιστευθεί για λεπτά ζητήματα τα τούρκικα δικαστήρια, αλλά και δεν μπορούσε να συστήσει ελληνικά δικαστήρια μέχρι την τελική προσάρτηση της Σμύρνης.[20] Επέτυχε τον επαναπατρισμό 120.000 χριστιανών προσφύγων και εκτοπισμένων, οι οποίοι είχαν εγκαταλείψει τις εστίες τους κατά τους διωγμούς του 1914-1916, στους οποίους χορήγησε δάνεια για την αποκατάστασή τους. Τους εφοδίασε με σπόρους και γεωργικά εργαλεία. Ίδρυσε ένα πειραματικό αγρόκτημα και με τη βοήθεια του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή, το Ιωνικό Πανεπιστήμιο Σμύρνης.[21] Τέλος,στον τομέα της δημόσιας υγείας εγκαταστάθηκε ένα μικροβιολογικό εργαστήριο και ένα Ινστιτούτο Παστέρ που συνέβαλε στην καταπολέμηση πολλών ασθενειών που έπλητταν την περιοχή. Το Υγειονομικό τμήμα επρόκειτο να είναι το πρώτο τμήμα του νεοσύστατου πανεπιστημίου το οποίο θα λειτουργούσε.[22]

3. Μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου [Επεξεργασία]

Η παραμονή του στη θέση του Ύπατου Αρμοστή επέφερε αντιδράσεις από τη νέα ηγεσία του στρατεύματος και τους Φιλελεύθερους. Ο Βενιζέλος πάντως μετά την ήττα του, του ζήτησε να παραμείνει στη θέση του εφόσον τον κρατούσε η νέα κυβέρνηση. Εκείνος υπέβαλε την παραίτησή του που όμως δεν έγινε δεκτή[23] ενώ όταν προσκλήθηκε στην Αθήνα για συζητήσεις εκείνος δεν δέχθηκε να μεταβή.[24][25] Ο Michael Llewellyn - Smith, υποστηρίζει ό,τι η διατήρησή του είχε να κάνει με την «ανυποχώρητη αδιαφορία του στα κομματικά» και πως ήταν «ίσως ο ικανότερος για να γεφυρώσει το χάσμα ανάμεσα στο βενιζελικό και το βασιλικό καθεστώς»[26] Ενώ ο Γιώργος Γιαννακόπουλος, το αποδίδει στην αποδοχή την οποία έχαιρε εκ μέρους των Συμμάχων και «στα σημαντικά ερείσματα που διέθετε στην Αγγλία»[27]

3.1. Πρόταση για ηγεσία της Μικρασιατικής Άμυνας [Επεξεργασία]

Ο Στεργιάδης συνέχισε τις προσπάθειές του για ειρηνική συνύπαρξη Ελλήνων και Τούρκων στην περιοχή. Τον Απρίλιο του 1922 του προτείνεται η ηγεσία της οργάνωσης Μικρασιατική Άμυνα, ενός αυτονομιστικού κινήματος. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος υποστήριζε την αναγκαιότητα συνεργασίας του Στεργιάδη στο σχετικό εγχείρημα, ενώ θεωρούσε πως μια πιθανή άρνησή του θα οδηγούσε σε ναυάγιο της σχετικής πρωτοβουλίας. Εκείνος απορρίπτει την πρόταση μια και κάτι τέτοιο δεν έφερε την κυβερνητική έγκριση, ενώ έμοιαζε ουτοπική σαν πρωτοβουλία. Ούτε το ελληνικό μέτωπο θα άντεχε ούτε οι Μικρασιάτες θα μπορούσαν να προβάλουν ικανοποιητική αντίσταση με βάση τα αυτονομιστικά σχέδια δράσεως[28] Πράγματι, ο Στεργιάδης αναχώρησε για την Αθήνα προκειμένου να δώσει τη δική του άποψη για τις σχετικές κινήσεις των Αμυνιτών, αλλά και να βολιδοσκοπήσει την Αγγλική πλευρά-επισκεύθηκε και τον Βρετανό πρεσβευτή στην Αθήνα-αν υποστήριζε ή όχι, ανεπίσημα ή επίσημα, αυτά τα σχέδια.[29] Η εχθρική στάση του Στεργιάδη απέναντι στους Αμυνίτες προκαλούσε σύγχυση και απελπισία στα στελέχη της. Με διάφορα μέτρα που πήρε την κράτησε σε αδράνεια: εξόρισε στη Νάξο ένα από τα ηγετικά στελέχη της Επιτροπής Σμύρνης, τον Α. Λάμπρου. Κάτι που στοίχισε τη φιλία του με τον Ελευθέριο Βενιζέλο [30]

3.2. Το σχέδιο Στεργιάδη [Επεξεργασία]

Πρότεινε, τον Ιούλιο του 1922, τη δημιουργία αυτόνομου Μικρασιατικού κράτους υπό την ψιλή επικυριαρχία του Σουλτάνου. Με κέντρο τη Σμύρνη θα είχε δική της διόικηση και αστυνομία σχηματισμένα από ντόπια στοιχεία. Ο χαρακτήρας του κράτους θα ήταν αποκλειστικά μικρασιατικός-πολυφυλετικός. Το εγχώριο μουσουλμανικό μικρασιατικό στοιχείο θα είχε ισότιμη συμμετοχή στο μέλλον στη διοίκησή του. Το μειονέκτημα της πρότασης Στεργιάδη ήταν η στρατιωτική κάλυψή του από 50.000 άνδρες του Ελληνικού στρατού αλλά και Έλληνες στρατολογημένους από την περιοχή. Διέφερε από την πρόταση των Αμυνιτών στο ό,τι θα συνιστούσε δημιούργημα των μεγάλων Δυνάμεων κι όχι μιας πολιτικής φατρίας.[31]

3.3. Η κατάρρευση του μετώπου και ο Στεργιάδης [Επεξεργασία]

Είναι χαρακτηριστική η απάντηση του Έλληνα στρατιωτικού διοικητή Αξαρίου προς τους χριστιανούς προκρίτους της περιοχής, στα μέσα Αυγούστου του 1922 «αν και η διαταγή του Στεργιάδου είναι να μη παρακινούμε τους πληθυσμούς να εγκαταλείψουν τον τόπον των, αλλ' αντιθέτως να τους προτρέπομεν να μείνουν, σας συμβουλεύω ν' αλλάξετε γνώμην. Ημπορείτε να έχετε εμπιστοσύνην εις τους Τούρκους;» Στις 19 Αυγούστου με εμπιστευτικό μήνυμά του στις αντιπροσωπείες της Ύπατης Αρμοστείας στις πόλεις Σόμα, Αδραμύττιο, Πάνορμο, Αρτάκη, Μουδανιά, Κίο, Μπάλια, Σαλιχλί και Φιλαδέλφεια, ζητούσε να συγκεντρώσουν το αρχειακό υλικό τους και να είναι έτοιμοι προς αναχώρηση χωρίς να αντιληφθεί κάτι ο πληθυσμός. Από τον αντιπρόσωπο της Κίου ζήτησε να ενθαρρύνει τον πληθυσμό της περιοχής να παραμείνει. Επίσης την νύχτα της 21ης προς 22ας Αυγούστου 1922, σε τηλεγράφημά του ο Στεργιάδης προς τον υποδιοικητή των Ελληνικών δυνάμεων της περιοχής Κασαμπά του λέει: «Εμποδίσατε αναχώρησιν πολιτών, καθότι στρατός επ ουδενί λόγο εγκαταλείψει περιφέρειάν σας». Όμως η στρατιωτική ηγεσία δεν συμμεριζόταν μια τέτοια διαχείριση της κατάστασης εκ μέρους του Ύπατου Αρμοστή, ενώ ο συνταγματάρχης Φ.Φιλίππου στη Μαγνησία προσπαθούσε να επιβιβάσει τον πληθυσμό σε τρένα, «παρά τις διαταγές του Στεργιάδη»[32]

4. Η διαμονή στη Γαλλία και το τέλος [Επεξεργασία]

Μια μέρα πριν την είσοδο των Τούρκων στη Σμύρνη διέφυγε με πλοίο των ξένων Δυνάμεων, τη βρετανική ναυαρχίδα Σιδηρούς Δουξ[33]. Αρχικά μετέβη στην Κωνσταντινούπολη και εκεί επιβιβάστηκε σε ρουμανικό πλοίο με προορισμό την Κωστάντζα, απ'όπου κατευθύνθηκε σιδηροδρομικώς για το Παρίσι. Στη συνέχεια εγκαταστάθηκε[34] στις αρχές του 1923 στη νότιο Γαλλία. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του αντιμετώπισε οικονομικά προβλήματα. Τον επισκεπτόταν ο Νικόλαος Πλαστήρας που «όπως φαίνεται είχε αναλάβει ένα μέρος των εξόδων της συντήρησής του, μαζί με τον ανεψιό του Ύπατου Αρμοστή»[35]. Απεβίωσε σε ηλικία 88 ετών στη Νίκαια στις 22 Ιουνίου του 1949[36].

Στο σπίτι του στο Ηράκλειο φιλοξενείται η βιβλιοθήκη και το αρχείο Νίκου Κιτσίκη, πατέρα του Δημήτρη Κιτσίκη. Ο Στεργιάδης ήταν πατριός της Μπεάτας Πετυχάκη, μητέρας του Δημήτρη Κιτσίκη.

5. Θέμα δικαστικής δίωξης του αρμοστή [Επεξεργασία]

Φαίνεται πως δεν τέθηκε ποτέ θέμα δικαστικής δίωξης του Στεργιάδη, αν και η Ανακριτική Επιτροπή Εθνικής Καταστροφής βολιδόσκόπησε το Ελληνικό Υπουργείο των Εξωτερικών σχετικά με το ενδεχόμενο έκδοσης του Στεργιάδη στην Ελλάδα από το Γαλλικό κράτος, αλλά και με το τί γνώριζε για τις εντολές του Βενιζέλου, ο Εμμανουήλ Ρέπουλης, προς τον Στεργιάδη. Οι αρχειακές πηγές δεν μας πληροφορούν για το τι απάντησε ο Ρέπουλης. Όμως ουσιαστικά μια σε βάρος του δίωξη δεν ήταν δυνατή. Μια από τις κατηγορίες που του προσάπτονταν εκείνη την περίοδο ήταν η μη έγκυρη ενημέρωση των πληθυσμών για την κατάρρευση του Μικρασιατικού μετώπου. Όμως ο νόμος 2870/16.7.22 Περί της παρανόμου μεταφοράς προσώπων ομαδόν ερχομένων εις ελληνικούς λιμένας εκ της αλλοδαπής[37] έκλεινε τα ελληνικά λιμάνια για τους Μικρασιάτες πρόσφυγες. Αυτό τον έκανε να αποθαρρύνει κάθε ανάλογη πρωτοβουλία.[38]. «Στις 16/1/1923... παύει κάθε δίωξη "όσον αφορά την πολιτικήν των ευθύνην" για τους Στεργιάδη, Μακρυκώστα, Δημητρακόπουλο, Καμπάνη, Βλάχο και Ευελπίδη», όπως αναφέρεται στο βιβλίο "Στο όνομα της προσφυγιάς" του Βασ. Τζανακάρη.

6. Η προσωπικότητα του Αριστείδη Στεργιάδη [Επεξεργασία]

Στην κοινή γνώμη το όνομα του Αριστείδη Στεργιάδη έγινε συνώνυμο της προδοσίας[39]. Επρόκειτο για μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα και οι διιστάμενες απόψεις γύρω από το πρόσωπό του, ενισχύθηκαν και από το γεγονός πως απέφυγε να γράψει ο,τιδήποτε για να υπερασπιστεί το έργο του στην Ύπατη Αρμοστία.[40][41][42] Οι αρετές του ήταν, «...εργατικότητα, προσωπική δύναμη, μακροχρόνια πείρα στα μουσουλμανικά θέματα και αμεροληψία προς μουσουλμάνους και χριστιανούς[...](επίσης), πρόσθετε ένα θετικό όραμα ελληνοτουρκικής συνεργασίας και ελληνικής πολιτισμικής και κοινωνικής αναγέννησης... »[43]Επίσης η αυστηρότητα και η προσήλωση στο καθήκον, γνωρίσμα που έκαναν τον Βενιζέλο να τον επιλέξει για τη θέση αυτή.[44] Στα μειονεκτήματα του αναφέρονται ο μονόχνωτος χαρακτήρας του και η υπερβολή σε κάθε του ενέργεια. Στερείτο «κάθε είδους διπλωματικότητας» στην προσπάθειά του να επιβάλλει την τάξη χωρίς να μειώνει και να προκαλεί τους επικεφαλής των εκεί Ελληνικών ενόπλων δυνάμεων.[45] Εγωπαθής, αυθαίρετος και εριστικός στις σχέσεις του, αινιγματικός ως προς τις πραγματικές του απόψεις.[46]

7. Παραπομπές [Επεξεργασία]

1.                  ↑ Ομιλία του Προέδρου του Συλλόγου Μικρασιατών, Ποντίων και Αρμενίων Σητείας, Γιώργου Αλεβίζου, Ημέρα Μνήμης Γενοκτονίας Ελλήνων (Μικρασιατών, Ποντίων) και Αρμενίων Σητείας, Αριστείδης Στεργιάδης, Ύπατος Αρμοστής Σμύρνης, 1919-1922, Αθώος ή Ένοχος;

2.                  ↑ Michael Llewellyn - Smith, Το όραμα της Ιωνίας. Η Ελλάδα στη Μικρά Ασία 1919-1922, μτφρ. Λίνα Κάσδαγλη,εκδ.Μ.Ι.Ε.Τ, Αθήνα, 2002 σελ.595

3.                  ↑ Βικτωρία Σολωμονίδου, «Βενιζέλος-Στεργιάδης: μύθος και πραγματικότητα», στο: Θάνος Βερέμης-Γιούλα Γουλιμή (επίμ.), Ελευθέριος Βενιζέλος: κοινωνία-οικονομία-πολιτική στην εποχή του, εκδ.Γνώση, Αθήνα,1989, σελ.477-478

4.                  ↑ Βικτωρία Σολωμονίδου, «Βενιζέλος-Στεργιάδης: μύθος και πραγματικότητα», στο: Θάνος Βερέμης-Γιούλα Γουλιμή (επίμ.), Ελευθέριος Βενιζέλος: κοινωνία-οικονομία-πολιτική στην εποχή του, εκδ.Γνώση, Αθήνα, 1989, σελ.478

5.                  ↑ Βικτωρία Σολωμονίδου, «Βενιζέλος-Στεργιάδης: μύθος και πραγματικότητα», στο: Θάνος Βερέμης-Γιούλα Γουλιμή (επίμ.), Ελευθέριος Βενιζέλος: κοινωνία-οικονομία-πολιτική στην εποχή του, εκδ.Γνώση, Αθήνα,1989, σελ.479,503 υποσ.4

6.                  ↑ Έφη Αλλαμανή-Κρίστα Παναγιωτοπούλου, «Η ελληνική απόβαση στη Σμύρνη. Προετοιμασία και πραγματοποίηση», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τομ.ΙΕ', Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα, 1978, σελ.118

7.                  ↑ Παρατίθεται στο: Μανόλης Καρέλλης, «Οι ευθύνες των αντιβενιζελικών κυβερνήσεων και ο ρόλος του Αριστείδη Στεργιάδη», Η Μικρασιατική καταστροφή, Ε Ιστορικά , τ/χ.46 (31 Αυγούστου 2000),σελ.42

8.                  ↑ Η σύγκρουση με την στρατιωτική ηγεσία υποθαλπόταν από μια σειρά διαταγών και μέτρων που είχε λάβει προς τους στρατιωτικούς: τους ανέθετε καθήκοντα πολιτικής φύσεως όπως ήταν η είσπραξη φόρων σε μουσουλμανικές περιοχές, η επιβολή αυστηρών ποινών σε αξιωματικούς που θεωρήθηκαν υπεύθυνοι για επεισόδια μετά την άφιξη του Ελληνικού στρατού στην περιοχή, η διεξαγωγή ανακρίσεων σε βάρος στρατιωτών και αξιωματικών για πράξεις και παραλήψεις τους.

9.                  ↑ Έφη Αλλαμανή-Κρίστα Παναγιωτοπούλου, «Διάσταση στρατιωτικής και πολιτικής ηγεσίας. Το πρόβλημα Στεργιάδη», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τομ.ΙΕ', Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα, 1978, σελ.124

10.               ↑ Βικτωρία Σολωμονίδου, «Βενιζέλος-Στεργιάδης: μύθος και πραγματικότητα», στο: Θάνος Βερέμης-Γιούλα Γουλιμή (επίμ.), Ελευθέριος Βενιζέλος: κοινωνία-οικονομία-πολιτική στην εποχή του, εκδ. Γνώση, Αθήνα, 1989, σελ. 479-483

11.               ↑ Βικτωρία Σολωμονίδου, «Βενιζέλος-Στεργιάδης: μύθος και πραγματικότητα», στο: Θάνος Βερέμης-Γιούλα Γουλιμή (επίμ.), Ελευθέριος Βενιζέλος: κοινωνία-οικονομία-πολιτική στην εποχή του, εκδ. Γνώση, Αθήνα, 1989, σελ. 483

12.               ↑ Μια ανεκδοτολογικού χαρακτήρα ανθολόγηση τέτοιων περιστατικών υπερβασιών του Στεργιάδη δες στο: Χρήστου Αγγελομάτη, Χρονικόν μεγάλης τραγωδίας (Το έπος της Μικράς Ασίας),εκδ.Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα, χ.χ., σελ.59-74

13.               ↑ Βικτωρία Σολωμονίδου, «Βενιζέλος-Στεργιάδης: μύθος και πραγματικότητα», στο: Θάνος Βερέμης-Γιούλα Γουλιμή (επίμ.), Ελευθέριος Βενιζέλος: κοινωνία-οικονομία-πολιτική στην εποχή του, εκδ. Γνώση, Αθήνα, 1989, σελ. 484, Michael Llewellyn - Smith, Το όραμα της Ιωνίας. Η Ελλάδα στη Μικρά Ασία 1919-1922, μτφρ. Λίνα Κάσδαγλη,εκδ.Μ.Ι.Ε.Τ, Αθήνα, 2002 σελ.191-195

14.               ↑ Έφη Αλλαμανή-Κρίστα Παναγιωτοπούλου, «Διάσταση στρατιωτικής και πολιτικής ηγεσίας. Το πρόβλημα Στεργιάδη», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τομ.ΙΕ', Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα, 1978, σελ. 124

15.               ↑ Βικτωρία Σολωμονίδου, «Βενιζέλος-Στεργιάδης: μύθος και πραγματικότητα», στο: Θάνος Βερέμης-Γιούλα Γουλιμή (επίμ.), Ελευθέριος Βενιζέλος: κοινωνία-οικονομία-πολιτική στην εποχή του, εκδ. Γνώση, Αθήνα, 1989, σελ. 486-487

16.               ↑ Michael Llewellyn - Smith, Το όραμα της Ιωνίας. Η Ελλάδα στη Μικρά Ασία 1919-1922, μτφρ. Λίνα Κάσδαγλη,εκδ.Μ.Ι.Ε.Τ, Αθήνα, 2002 σελ.614 υποσ.70

17.               ↑ Michael Llewellyn - Smith, Το όραμα της Ιωνίας. Η Ελλάδα στη Μικρά Ασία 1919-1922, μτφρ. Λίνα Κάσδαγλη,εκδ.Μ.Ι.Ε.Τ, Αθήνα, 2002 σελ.183

18.               ↑ Θάνος Βερέμης-Κώστας Κωστής, Η Εθνική Τράπεζα στη Μικρά Ασία (1919-1922), Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα,1984, σελ.51,55

19.               ↑ Ευαγγελία Αχλάδη, «Η κοσμοπολίτικη Σμύρνη», στο: Χριστίνα Κουλούρη (επίμ.), Η Μικρασιατική Καταστροφή 1922, Τα Νέα-ιστορία, Αθήνα,2010, σελ.69-70

20.               ↑ Michael Llewellyn - Smith, Το όραμα της Ιωνίας. Η Ελλάδα στη Μικρά Ασία 1919-1922, μτφρ. Λίνα Κάσδαγλη,εκδ.Μ.Ι.Ε.Τ, Αθήνα, 2002 σελ.190

21.               ↑ Michael Llewellyn - Smith, Το όραμα της Ιωνίας. Η Ελλάδα στη Μικρά Ασία 1919-1922, μτφρ. Λίνα Κάσδαγλη,εκδ.Μ.Ι.Ε.Τ, Αθήνα, 2002 σελ.186, 196-197

22.               ↑ Michael Llewellyn - Smith, Το όραμα της Ιωνίας. Η Ελλάδα στη Μικρά Ασία 1919-1922, μτφρ. Λίνα Κάσδαγλη,εκδ.Μ.Ι.Ε.Τ, Αθήνα, 2002 σελ.197

23.               ↑ «Ευαρεστηθείται να δεχθήται μετά της άλλης κυβερνήσεως την παραίτησίν μου ως υπουργού άνευ χαροφυλακίου. Θεωρώ ύπατον καθήκον να διατηρήσω την θέσιν του Υπάτου Αρμοστού επί ολίγας ημέρας, μέχρις ου η νέα κυβέρνησις αποστείλει τον διάδοχον. Το τελευταίον τούτο παρακαλώ να ανακοινώσετε εις την νέαν κυβέρνησιν» έλεγε το τηλεφράφημά του προς τον αντιβασιλέα Παύλο Κουντουργιώτη και η απάντηση του Δημήτριου Ράλλη, «Επί του ημετέρου τηλεγραφήματος ευχαριστώ υμάς θερρμώς και εξ ονόματος της Κυβερνήσεως, παρακαλώ δε υμάς όπως, παραμένοντες εις την θέσιν σας κατά τας εκτάκτους αυτάς περιστάσεις μη στερήσετε το Έθνος των πολυτίμων υμών υπηρεσιών», στο: Χρήστου Αγγελομάτη, Χρονικόν μεγάλης τραγωδίας (Το έπος της Μικράς Ασίας),εκδ.Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα, χ.χ., σελ.108-109,

24.               ↑ Βικτωρία Σολωμονίδου, «Βενιζέλος-Στεργιάδης: μύθος και πραγματικότητα», στο: Θάνος Βερέμης-Γιούλα Γουλιμή (επίμ.), Ελευθέριος Βενιζέλος: κοινωνία-οικονομία-πολιτική στην εποχή του, εκδ.Γνώση, Αθήνα,1989, σελ.488-489

25.               ↑ Ο Γιάννης Κορδάτος έχει άλλη ανάγνωση της παραμονής του στην ίδια θέση, «όταν έπεσε ο Βενιζέλος, έδωκε γην και ύδωρ στον βασιλιά Κωνσταντίνο και στο Γούναρη και έτσι κράτησε τη θέση του. Ήταν όμως πράκτορας της Ιντέλιζενς Σέρβις. Έκανε ό,τι ήθελαν οι Άγγλοι», Γιάννη Κορδάτου, Ιστορία της Νεώτερης Ελλάδας, τομ.Ε',εκδ.20ος αιώνας, Αθήνα, 1958,σελ.575, υποσ.1

26.               ↑ Michael Llewellyn - Smith, Το όραμα της Ιωνίας. Η Ελλάδα στη Μικρά Ασία 1919-1922, μτφρ. Λίνα Κάσδαγλη,εκδ.Μ.Ι.Ε.Τ, Αθήνα, 2002 σελ.317

27.               ↑ Γιώργος Γιαννακόπουλος, «Η Ελλάδα στην Μικρά Ασία: το χρονικό της Μικρασιατικής περιπέτειας: 1919-1920», στο: Ιστορία του Νέου Ελληνισμού 1770-2000, τομ.6, εκδ.Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 2003, σελ.85

28.               ↑ Ιωάννης Γιαννουλόπουλος, «Η Εθνική Άμυνα η Μικρασιατική Άμυνα και οι κινήσεις για την αυτονόμηση της Ιωνίας ως το τέλος του 1921», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τομ.ΙΕ', Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα, 1978, σελ.188

29.               ↑ Βικτωρία Σολωμονίδου, «Βενιζέλος-Στεργιάδης: μύθος και πραγματικότητα», στο: Θάνος Βερέμης-Γιούλα Γουλιμή (επίμ.), Ελευθέριος Βενιζέλος: κοινωνία-οικονομία-πολιτική στην εποχή του, εκδ.Γνώση, Αθήνα,1989, σελ.490-491, Ιωάννης Γιαννουλόπουλος, «Οι τελευταίες προσπάθειες της Άμυνας για τη δημιουργία αυτόνομου Ιωνικού κράτους (Φεβρουάριος-Μάιος 1922)», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τομ.ΙΕ', Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα, 1978, σελ. 196

30.               ↑ Michael Llewellyn - Smith, Το όραμα της Ιωνίας. Η Ελλάδα στη Μικρά Ασία 1919-1922, μτφρ. Λίνα Κάσδαγλη,εκδ.Μ.Ι.Ε.Τ, Αθήνα, 2002 σελ.463-464, 635 υποσ.78

31.               ↑ Michael Llewellyn - Smith, Το όραμα της Ιωνίας. Η Ελλάδα στη Μικρά Ασία 1919-1922, μτφρ. Λίνα Κάσδαγλη,εκδ.Μ.Ι.Ε.Τ, Αθήνα, 2002 σελ.489, Ιωάννης Γιαννουλόπουλος, «Προσπάθειες δημιουργίας Μικρασιατικού κράτους (Ιούλιος 1922)», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τομ.ΙΕ', Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα, 1978, σελ.198-199

32.               ↑ Αλέξανδρος Δεσποτόπουλος, Ιωάννα Διαμαντούρου, Νικόλαος Οικονόμου, «Οι διωγμοί των Ελληνικών πληθυσμών σε άλλες περοχές της Μικράς Ασίας», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τομ.ΙΕ', Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα, 1978, σελ.234, 242

33.               ↑ Η επιλογή να επιβιβαστεί σε Βρετανικό πλοίο είναι κι αυτή αντικείμενο συνομοσιολογικών θεωριών. Πάντως ο Αγγελομάτης τη συνδέει με το φόβο του να λιντσαρισθεί από τους πρόσφυγες που βρίσκονταν συγκενρωμένοι στην προκυμαία ή από τα πληρώματα των ελληνικών πολεμικών πλοίων εάν επιβιβαζόταν σε κάποιο από αυτά για να φύγει. (Χρήστος Αγγελομάτης, Χρονικόν μεγάλης τραγωδίας (Το έπος της Μικράς Ασίας),εκδ.Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα, χ.χ., σελ.211)

34.               ↑ Βικτωρία Σολωμονίδου, «Βενιζέλος-Στεργιάδης: μύθος και πραγματικότητα», στο: Θάνος Βερέμης-Γιούλα Γουλιμή (επίμ.), Ελευθέριος Βενιζέλος: κοινωνία-οικονομία-πολιτική στην εποχή του, εκδ.Γνώση, Αθήνα,1989, σελ.506 υποσ. 49

35.               ↑ Βικτωρία Σολωμονίδου, «Βενιζέλος-Στεργιάδης: μύθος και πραγματικότητα», στο: Θάνος Βερέμης-Γιούλα Γουλιμή (επίμ.), Ελευθέριος Βενιζέλος: κοινωνία-οικονομία-πολιτική στην εποχή του, εκδ.Γνώση, Αθήνα,1989, σελ.497

36.               ↑ Εφημερίδα Τα Νέα, 'Απέθανεν ο Αριστείδης Στεργιάδης', 27/6/1949.

37.               ↑ Μανόλης Καρέλλης, «Απολογητικό υπόμνημα Αριστείδη Στεργιάδη», στο: Πεπραγμένα Η' Διεθνούς Κρητολογικού Συνεδρίου-Νεότερη περίοδος, τομ.Γ'1, Εταιρεία Κρητικών Ιστορικών Μελετών, Ηράκλειο 2000, σελ.162-163

38.               ↑ Βικτωρία Σολωμονίδου, «Βενιζέλος-Στεργιάδης: μύθος και πραγματικότητα», στο: Θάνος Βερέμης-Γιούλα Γουλιμή (επίμ.), Ελευθέριος Βενιζέλος: κοινωνία-οικονομία-πολιτική στην εποχή του, εκδ.Γνώση, Αθήνα,1989, σελ.498

39.               ↑ Βικτωρία Σολωμονίδου, «Βενιζέλος-Στεργιάδης: μύθος και πραγματικότητα», στο: Θάνος Βερέμης-Γιούλα Γουλιμή (επίμ.), Ελευθέριος Βενιζέλος: κοινωνία-οικονομία-πολιτική στην εποχή του, εκδ.Γνώση, Αθήνα,1989, σελ.495

40.               ↑ Μαρία Ρεπούση, «Ο Βενιζέλος αντιμέτωπος με τα επεισόδια στη Σμύρνη-Αριστείδης Στεργιάδης: η πιο αμφιλεγόμενη επιλογή του Βενιζέλου», στο: Θάνος Βερέμης, Ηλίας Νικολακόπουλος (επιμ.), Ο Ελευθέριος Βενιζέλος και η εποχή του, εκδ.Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 2005, σελ.215

41.               ↑ «Ο ίδιος έδωσε μόνο δύο συνεντεύξεις, στον Κώστα Ουράνη στον Ελεύθερο Τύπο το 1927 και τον Αποστολόπουλο στην εφημερίδα Πατρίς τον Ιανουάριο του 1936», Μανόλης Καρέλλης, «Απολογητικό υπόμνημα Αριστείδη Στεργιάδη», στο: Πεπραγμένα Η' Διεθνούς Κρητολογικού Συνεδρίου-Νεότερη περίοδος, τομ.Γ'1, Εταιρεία Κρητικών Ιστορικών Μελετών, Ηράκλειο 2000, σελ.168-169

42.               ↑ H Σολωμονίδου αναφέρει πως η συνέντευξη παραχωρήθηκε στον Ουράνη στον Ελεύθερο Τύπο, 7.4.29*Βικτωρία Σολωμονίδου,«Ιωνικό Πανεπιστήμιο Σμύρνης: συμβολή στην ειρηνική συνύπαρξη »,στο:Συλλογικό:Πρακτικά του Διεθνούς Συμποσίου «Πανεπιστήμιο: Ιδεολογία και Παιδεία»-Ιστορική διάσταση και προοπτικές, τομ.Β', εκδ.Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς, Αθήνα, 1989, σελ.388, υποσ.2[1]

43.               ↑ Michael Llewellyn - Smith, Το όραμα της Ιωνίας. Η Ελλάδα στη Μικρά Ασία 1919-1922, μτφρ. Λίνα Κάσδαγλη,εκδ.Μ.Ι.Ε.Τ, Αθήνα, 2002 σελ.186

44.               ↑ Έφη Αλλαμανή-Κρίστα Παναγιωτοπούλου, «Η ελληνική απόβαση στη Σμύρνη. Προετοιμασία και πραγματοποίηση», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τομ.ΙΕ', Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα, 1978, σελ.118

45.               ↑ Γιάννης Γιανουλόπουλος, Η ευγενής μας τύφλωσις... Εξωτερική πολιτική και εθνικά θέματα από την ήττα του 1897 έως τη Μικρασιατική καταστροφή, εκδ. Βιβλιόραμα, Αθήνα, 2003, σελ.259 υποσ.12 (αρχίζει από σελ.256)

46.               ↑ Ιωάννης Γιαννουλόπουλος, «Η Εθνική Άμυνα η Μικρασιατική Άμυνα και οι κινήσεις για την αυτονόμηση της Ιωνίας ως το τέλος του 1921», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τομ.ΙΕ', Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα, 1978, σελ.188

8. Πηγές [Επεξεργασία]

•  Μανόλης Καρέλλης, «Οι ευθύνες των αντιβενιζελικών κυβερνήσεων και ο ρόλος του Αριστείδη Στεργιάδη», Η Μικρασιατική καταστροφή, Ε Ιστορικά , τ/χ.46 (31 Αυγούστου 2000),σελ.36-43

•  Βικτωρία Σολωμονίδου, «Βενιζέλος-Στεργιάδης: μύθος και πραγματικότητα», στο: Θάνος Βερέμης-Γιούλα Γουλιμή (επίμ.), Ελευθέριος Βενιζέλος: κοινωνία-οικονομία-πολιτική στην εποχή του, εκδ.Γνώση, Αθήνα,1989, σελ.475-536

•  Θάνος Βερέμης-Κώστας Κωστής, Η Εθνική Τράπεζα στη Μικρά Ασία (1919-1922), Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα,1984

•  Αλέξανδρος Δεσποτόπουλος, Ιωάννα Διαμαντούρου, Νικόλαος Οικονόμου, «Η καταστροφή της Σμύρνης και το ξερίζωμα του Μικρασιατικού Ελληνισμού-Οι διωγμοί των Ελληνικών πληθυσμών σε άλλες περοχές της Μικράς Ασίας», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τομ.ΙΕ', Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα, 1978, σελ.234, 242

•  Ιωάννης Γιαννουλόπουλος, «Οι τελευταίες προσπάθειες της Άμυνας για τη δημιουργία αυτόνομου Ιωνικού κράτους (Φεβρουάριος-Μάιος 1922)-Προσπάθειες δημιουργίας Μικρασιατικού κράτους (Ιούλιος 1922)», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τομ.ΙΕ', Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα, 1978, σελ.196-199

•  Χρήστου Αγγελομάτη, Χρονικόν μεγάλης τραγωδίας (Το έπος της Μικράς Ασίας),εκδ.Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα, 2005 (6η έκδοση)

•  Έφη Αλλαμανή-Κρίστα Παναγιωτοπούλου, «Διάσταση στρατιωτικής και πολιτικής ηγεσίας. Το πρόβλημα Στεργιάδη», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τομ.ΙΕ', Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα, 1978, σελ.124-125

•  Michael Llewellyn - Smith, Το όραμα της Ιωνίας. Η Ελλάδα στη Μικρά Ασία 1919-1922, μτφρ. Λίνα Κάσδαγλη,εκδ.Μ.Ι.Ε.Τ, Αθήνα, 2002

•  Γιάννης Γιανουλόπουλος, Η ευγενής μας τύφλωσις... Εξωτερική πολιτική και εθνικά θέματα από την ήττα του 1897 έως τη Μικρασιατική καταστροφή, εκδ. Βιβλιόραμα, Αθήνα, 2003

•  Ευαγγελία Αχλάδη, «Η κοσμοπολίτικη Σμύρνη», στο: Χριστίνα Κουλούρη (επίμ.), Η Μικρασιατική Καταστροφή 1922, Τα Νέα-ιστορία, Αθήνα,2010, σελ.59-75

•  Μανόλης Καρέλλης, «Απολογητικό υπόμνημα Αριστείδη Στεργιάδη», στο: Πεπραγμένα Η' Διεθνούς Κρητολογικού Συνεδρίου-Νεότερη περίοδος, τομ.Γ'1, Εταιρεία Κρητικών Ιστορικών Μελετών, Ηράκλειο 2000, σελ.157-172

•  Γιώργος Γιαννακόπουλος, «Η Ελλάδα στην Μικρά Ασία: το χρονικό της Μικρασιατικής περιπέτειας: 1919-1920», στο: Ιστορία του Νέου Ελληνισμού 1770-2000, τομ.6, εκδ.Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 2003, σελ.83-94

9. Βιβλιογραφία [Επεξεργασία]

1.                  Δημήτρης Κιτσίκης - «Anti-Atatürk: A Psychological Portrait of Stergiades, “Dictator of Ionia” in 1919-1922, the Greek that failed to Conquer Turkey» , Πρακτικά Β΄ Διεθνούς Συνεδρίου Ανατολικών και Αφρικανικών Σπουδών, Γαστούνη, 2007.

2.                  Δημήτρης Κιτσίκης - « Αριστείδης Στεργιάδης », στο Το κτίριο Γερωνυμάκη-Στεργιάδη στη συνοικία Σουλτὰν Ιμπραΐμ, Ηράκλειο, Κρήτη, ΤΕΕ/ΤΑΚ, 2008 (εικονογραφημένο).

3.                  Δημήτρης Κιτσίκης - «80 χρόνια από την Μικρασιατική Καταστροφή: Αριστείδης Στεργιάδης», Αθήνα, Τρίτο Μάτι, Καλοκαίρι 2002.

Δημήτρης Κιτσίκης - « Stergiades: l’homme d’une mission impossible, 1919-1922 », in Aux vents des puissances (Jean-Marc Delaunay, éd), Paris, Presses Sorbonne Nouvelle, 2008.

http://el.wikipedia.org/wiki/Αριστείδης_Στεργιάδης#.CE.92.CE.B9.CE.BF.CE.B3.CF.81.CE.B1.CF.86.CE.B9.CE.BA.CE.AC_.CF.83.CF.84.CE.BF.CE.B9.CF.87.CE.B5.CE.AF.CE.B1