Πέμπτη 18 Ιουλίου 2013
Το φράκο, η φουστανέλα και το "βρακί της Κατερίνας"
19 Μάρτιος 2011
Γιώργος Μιλτ. Σαλεμής
Στην πολυθρύλητη σειρά του Σκάι
για το 1821, που αυτοχαρακτηρίζεται ως «η μόνη πλήρης καταγραφή» [η
οποία όμως δεν βρήκε πουθενά - ούτε στους Μύλους τ’Αναπλιού ούτε στην Ακρόπολη
των Αθηνών - τον Μακρυγιάννη να τον καταγράψει] τέθηκε το φοβερό δίλημμα: φράκο
ή φουστανέλα;
Στο δίλημμα αυτό, στο οποίο ο
Σκάι έχει πάρει θέση προ πολλού υπέρ του πρώτου με έργα και με λόγια, κλήθηκαν
ν’ απαντήσουν διάφοροι σημαίνοντες «επαΐοντες» και να μας ανοίξουν τα
στραβά μας ότι επί διακόσια χρόνια μένανε κλειστά και περιμένανε την έλευση του
Γιάννη Αλαφούζου για να δούνε το φως το αληθινό.
Ανάμεσα σε όσους συνέδραμαν τον
ευγενή αυτό σκοπό ο οποίος...τιμάται 6,50€ - αν και η αξία του είναι ατίμητος -
ήταν και ο κυρ - Στέλιος ο Ράμφος. Στο Ισοκράτημα προηγούμενης Κυριακής είπαμε
ότι δεν τον συγκαταλέγουμε στους ανθρώπους του Σκάι.
Ο Ράμφος εμβληματική
προσωπικότητα από τα φοιτητικά του χρόνια, διανοητής μεγάλου βεληνεκούς, με
συγγραφικό έργο ογκώδες, επί δεκαετίες ακολουθεί τον δικό του αυτόνομο δρόμο.
Δεν έχει κανέναν λόγο να εντάσσεται σε σχήματα και σχηματάκια . Άλλωστε
ξεπερνάει όλους αυτούς τόσο πολύ που είναι αδύνατον να «χωρέσει» σ’ αυτά
και σε άλλα.
Ο Στέλιος Ράμφος – όπως και ο
Χρήστος Γιανναράς – θα μπορούσε να είναι Γέροντας του Έθνους, Δάσκαλος του
Έθνους, θα μπορούσε να είναι δηλαδή κάτι σαν ένας Πρόεδρος της Δημοκρατίας του
Πνεύματος και εμείς να ακούμε μετά μεγάλης προσοχής τις απόψεις του, τις
νουθεσίες του, τις συμβουλές του, μετρώντας επτά φορές και διαφωνώντας μία.
Όπως δηλαδή ακούμε τον Κάρολο Παπούλια ή παλαιότερα ακούγαμε τον Κ.
Στεφανόπουλο για τα του πολιτικού συστήματος ζητήματα, και ακόμα παραπάνω.
Ας ελπίσουμε ότι τον ρόλο αυτό
του Προέδρου της Πνευματικής Δημοκρατίας θα κρατήσει ο μέγιστος όλων, ο Μίκης
Θεοδωράκης, και θα τελευτήσει τον βίον του πλήρης ημερών και πλήρης
πανεθνικού σεβασμού.
Ο Στέλιος Ράμφος όμως, εδώ και
κάμποσο καιρό, - όπως και ο Χρήστος Γιανναράς με άλλον τρόπο – ακολουθεί πορεία
που συχνά-πυκνά μάς εκπλήσσει αρνητικά. Ακούμε πράγματα από το στόμα του τα
οποία εκτός του ότι μας κάνουν να διαφωνούμε μάς κάνουν να πάρουμε θέση
εναντίον του κατά τρόπο δραματικό, ενίοτε δε...πολεμικό.
Βέβαια, δεν θα του κάνουμε κουμάντο!
Δικαίωμα είναι του καθενός είναι ν’ ακολουθεί στη ζωή όποιον δρόμο θέλει ακόμα
και το «μονοπάτι το πονηρό που πάει γραμμή στη κατηφόρα τη μεγάλη». Ο καθένας
μπορεί να πηγαίνει όπου θέλει. Ακόμα και όπου φυσάει ο άνεμος.
Εμείς θα κάνουμε τη δουλειά μας
κι εκείνος τη δική του.
Το κάρο και το γεντέκι
Τα παλιά τα χρόνια, οι μεταφορές
γίνονταν με τα κάρα. Το κάρο είχε τέσσερις ρόδες και το έσερνε ένα, συνήθως,
άλογο. Αν το κάρο είχε πάνω άχερα ή κουτόχορτο ένα άλογο επαρκούσε. Αν όμως
είχε πατάτες τότε ήθελε και δεύτερο. Ένα τέτοιο κάρο έχει αναλάβει, και στις
μέρες μας, τις μεταφορές άχερου, κουτόχορτου και πατάτας. Έρχεται από παλιά,
από καιρούς Βυζαντινούς. Έχει μεταλλικά χρώματα, αεροτομές, ζάντες αλουμινίου,
ελαστικά «χαμηλού προφίλ», ρυθμιζόμενα φώτα ιωδίου - δύο βαλβίδες ανά κύλινδρο
επί τέσσερις κυλίνδρους ίσον οκτώ, τυχαίο; - διαθέτει abs, cbs, gps ενώ με τα
τελειότερα συστήματα αναπαραγωγής φτιάχνει και μοιράζει cd και dvd.
Έχει δύο «τιμόνια», δύο γερά
ξύλα παράλληλα που μπορούν, στρεφόμενα αναλόγως, να κατευθύνουν το κάρο. Το ένα
το λένε «Συγκρότημα Λαμπράκη» και το άλλο το λένε «Αλαφούζικο Συγκροτηματάκι».
Όπως λέμε «τί Γιάννη τί Γιαννάκη». Το κάρο όμως είπαμε ότι δεν είναι τυχαίο.
Είναι ειδικής κατασκευής, έχει δικές του προδιαγραφές κι ενσωματώνει την
τελευταία λέξη της Δυτικής τεχνολογίας: Έχει το τιμόνι στο πίσω μέρος έτσι ώστε
το κάρο να είναι πριν από τα άλογα! Έχει «πίσω κίνηση» δηλαδή...όπως και άλλα
κλασικά οχήματα...Μερσεντές, Ρολς Ρόϊς κλπ. Επειδή τα άλογα είναι
δύο...είναι Ντε Σεβό! Ήγουν με αυξημένη ιπποδύναμη. Το ένα έχει
αναλάβει να σπρώξει μπροστά τα μυαλά σε ό,τι έχει σχέση με την ιστορία της
Αντίστασης και του Εμφυλίου. Το άλλο έχει αναλάβει να σπρώξει μπροστά τα μυαλά
μας σε ό,τι έχει σχέση με την Επανάσταση του ‘21 και τον αντίστοιχο Εμφύλιο.
Το φορτίο είναι βαρύ ακόμα και
γι’αυτά τα εκπαιδευμένα στην έλξη και στην άπωση άλογα. Τα ειδικά βάρη του
κουτόχορτου, του άχερου και της πατάτας αυξάνουν δραματικά όταν έρχονται σε
σχέση ακριβώς γιατί αυτή η σχέση έχει την ικανότητα να μεταποιήσει τη φύση.
Έτσι το άθροισμα των βαρών της πατάτας, του άχερου και του κουτόχορτου είναι
μεγαλύτερο από τα επιμέρους βάρη. Αν βάλεις μέσα και κάνα δυο κιλά
σκύβαλα εε τότε το βάρος του κάρου τείνει στο άπειρο. Είναι αυτό που λέμε
αλλιώς «το ασήκωτο αδιανόητο τίποτα». Μ’ όλα αυτά πάνω τα δύο άλογα ζορίζονται
παρ’ ότι είναι από τα καλύτερα πανεπιστήμια της Ελλάδος, της Ευρώπης και των
Η.Π.Α.
Παλιά, στις περιπτώσεις αυτές
που τα άλογα ζορίζονταν, βάζανε δίπλα κι από την έξω μεριά του τιμονιού, ένα ακόμα
άλογο για να βοηθάει. Το άλογο αυτό το λέγανε γεντέκι.
Κάτι τέτοιο έγινε και τώρα. Ο
Ράμφος προσήλθε μόνος του αρωγός της προσπαθείας να πάει το κάρο μπροστά.
Έβανε πάνω και το δικό του σακί με τις πατάτες, που καιρό τώρα τον έχει
κοψομεσιάσει, και άρχισε να σπρώχνει. Θα δούμε όμως αν είναι σωστά ζεμένο το
γεντέκι. Έχουμε βάσιμες υποψίες για το αντίθετο και ότι αντί να
σπρώχνει...τραβάει!
Ο ανθρωπολογικός τύπος
Ο Ράμφος ούτε λίγο ούτε πολύ
ισχυρίζεται ότι ο ανθρωπολογικός τύπος που προέκυψε μετά την Αναγέννηση στην
Ευρώπη ήταν ανώτερος από τον ανθρωπολογικό τύπο που δημιουργήθηκε στη διάρκεια
του Βυζαντίου, επιβίωσε αγωνιζόμενος ενάντια στην Οθωμανική κατοχή για να χαθεί
στις μέρες μας μέσα στη Χωματερή της Νεωτερικότητας.
Λέει ότι η αλλαγή που προέκυψε
τότε και εκεί, δημιούργησε έναν τύπο ανθρώπου χειραφετημένου ο οποίος έβλεπε τα
πράγματα αλλιώς, ήταν πλήρως εξατομικευμένος άρα και οριοθετημένος έναντι της
οικογένειας, του σογιού, της κοινωνίας. Αυτός ο άνθρωπος-άτομο, «είχε αναλάβει
την ευθύνη του άλλου», δηλαδή ήξερε τί ήταν - αφού έβλεπε τον εαυτό του
από «έξω» - και τί τον συνέφερε. Ταυτόχρονα ήταν σε θέση να παίρνει υπόψη του
τον άλλο και να συμβιώνει μαζί του σε μια «ανώτερη» κοινωνική οργάνωση, στην
Δυτικού τύπου κοινωνία.
Αν και δεν χρησιμοποιεί τους
όρους που χρησιμοποιεί ο Θ.Ι.Ζιάκας, λέει στην πραγματικότητα το ίδιο πράγμα.
Ότι υπάρχουν κοινωνίες που είναι κολεκτιβιστικές και κοινωνίες που είναι
ατομικιστικές. Και ότι οι δεύτερες λειτουργούν πιο καλά από τις πρώτες και ότι
εκεί ο άνθρωπος δεν συνθλίβεται από την ομάδα και το «συλλογικό» συμφέρον.
Φυσικά δεν λέει, το άλλο που λέει ο Ζιάκας, ότι υπήρχαν κοινωνίες που ο
ανθρωπολογικός τους τύπος δεν ήταν ούτε κολεκτιβιστικός ούτε ατομικιστικός αλλά
ήταν κάτι πέρα από το Άτομο, αυτό που όλο και περισσότερο μαθαίνουμε ν’
αποκαλούμε Πρόσωπο.
Δεν θα είχαμε κανέναν
ενδοιασμό να συμφωνήσουμε με τον Ράμφο, αν μπορούσαμε να δούμε τί
πραγματικά συμβαίνει σε μια ατομικιστική κοινωνία, ποιες είναι αυτές οι
κοινωνίες, πότε είναι, αν είναι τέλειες εκ κατασκευής, αν έχουν ανόδους και
πτώσεις, ακμή και παρακμή, αν όλα τα μέρη των κοινωνιών αυτών αναπτύσσονται
ταυτόχρονα και ισομερώς, αν υπάρχουν υποστροφές και αν τελικά οι κοινωνίες που
θεωρούνται εξατομικευμένες είναι όντως εξατομικευμένες ή απλώς ο κολεκτιβισμός
της εξατομίκευσης οδήγησε την κοινωνία στην εξατομίκευση του κολεκτιβισμού.
Δεν θα είχαμε κανέναν λόγο να
μην συμφωνήσουμε αν ο Ράμφος παραδεχόταν ότι αυτές οι κοινωνίες που γεννούν τον
άνθρωπο-άτομο δεν είναι τα τελειότερα δημιουργήματα του Θεού (ή του διαβόλου,
της φύσης, της χτίσης, της τύχης...) και ως εκ τούτου έχουν σοβαρά και φοβερά
εγγενή προβλήματα τα οποία τις οδηγούν «μοιραία» στη φάση του «ερυθρού
γίγαντα» και αμέσως μετά στη φάση του «λευκού νάνου» ήγουν στην «κατάσταση
μηδέν».
Φοβάμαι όμως ότι ο Ράμφος δεν
φτάνει μέχρι εκεί. Κάνοντας, όλο και λιγότερο, κριτική στις κοινωνίες αυτές,
προβάλλοντας, όλο και περισσότερο, τα επιτεύγματά τους, αντιπαραθέτοντάς τες
σφόδρα στη δική μας ελληνική κοινωνία, δημιουργεί μια θεωρία – ένα κάρο δηλ – το
«βάζει μπροστά από τα άλογα» και μετά ψάχνει να βρει «αποδείξεις» στα βιβλία,
στην ζωή, στην Ιστορία και μερικές φορές στον κινηματογράφο! «Αποδείξεις» που
να «τεκμηριώνουν» ότι εμείς ήμασταν «ελλειμματικοί» έναντι των Ευρωπαίων, ότι
δεν είχαμε – και ακόμα δεν έχουμε – ξεκόψει από την αγελαία κοινωνική
συνείδηση, ότι τα σόγια και ο τοπικισμός μας κατέτρεχαν - και μας
κατατρέχουν ακόμα – ότι αυτό οφείλεται στα «φιλοκαλικά ριζώματα» και στην εποχή
του Βυζαντίου που δεν μας επέτρεψαν να γίνουμε άνθρωποι οι οποίοι αναλαμβάνουν
την ευθύνη τη δική τους και των άλλων, την οποία δε ευθύνη την αναθέτουμε πάντα
στην κοινωνία και στο...Θεό.
Η αγωνιώδης αυτή αναζήτηση
«αποδείξεων» τον ωθεί να λέει πράγματα ανήκουστα, «κουφά», που δεν επιδέχονται,
πολλές φορές, αντίλογο γιατί είναι τελείως παρ-άλογα.
Παρ’ όλα αυτά εμείς θ’
ασχοληθούμε μ’ αυτά για να δείξουμε ότι είναι λόγια ά-λογα, που εκφέρονται
αλόγιστα και ότι το κάρο είναι τίγκα στο κουτόχορτο, στο άχερο και
στις...πατάτες και εκτός αυτού - και εκτός εαυτού - έλκεται προς τα πίσω ενώ
νομίζουνε πως πάει μπρος.
Πόλεμος ορθίων & πόλεμος
γελοίων
Είναι, λέει, «άλλοι άνθρωποι» οι
Ευρωπαίοι, είναι «άνθρωποι που ανέλαβαν την ευθύνη του άλλου» επειδή πολεμάνε
όρθιοι, δε φοβούνται, δεν δειλιάζουν, θεωρούν τιμή τους να βαδίζουν
καμαρωτοί, σε πυκνές γραμμές, να μένουν στη θέση τους καθώς τα βόλια σφυρίζουν
γύρω τους και οι συνάδελφοί τους πέφτουν νεκροί κι ακρωτηριασμένοι. Για
τους ευγενής κάνει ειδική μνεία και ξελιγομένος εκθειάζει τις αρετές τους!
Ενώ εμείς είμαστε κουτοπόνηροι
χωριάτες, «φουστανελάδες», που δεν στεκόμαστε να πολεμήσουμε με τιμή αλλά
όλο κόλπα κάνουμε και τους ξεφεύγουμε, ότι κρυβόμαστε πίσω από πέτρες και
πολεμάμε, ότι στήνουμε χωσιές και ενέδρες, ότι όποτε θέλουμε πάμε στον πόλεμο
και όποτε θέλουμε φεύγουμε και ότι δεν είναι σοβαρά πράγματα αυτά για
πολιτισμένους ανθρώπους που έχουν αναλάβει την «ευθύνη του άλλου».
1. Πολεμάς
όρθιος όταν επιτίθεσαι. Και πολεμάς οχυρωμένος όταν αμύνεσαι. (γι’αυτό και οι
χειροβομβίδες διακρίνονται σε επιθετικές και αμυντικές. Οι αμυντικές είναι
αυτές που κάνουν τη ζημιά γιατί τις πετάει ο αμυνόμενος στον επιτιθέμενο που
είναι ακάλυπτος). Αυτό ίσχυε και ισχύει πάντα. Ακόμα και για τους Ευρωπαίους.
Όλα αυτά τα κάστρα, τα θωρηκτά, τα αμυντικά συστήματα, εκείνοι τα έχουν
εφεύρει, τα περισσότερα μετά την Αναγέννηση. Εμείς κάναμε πάντα ό,τι
μπορούσαμε. Υπερασπιζόμασταν την πατρίδα μας εναντίον εκείνων που κάθε τόσο
εισέβαλαν σ’ αυτή. Ήμασταν πάντα λίγοι ενώ εκείνοι ήταν πολλοί και διέθεταν όλα
τα μέσα για να εισβάλλουν σε μια χώρα, να την κατακτήσουν και να την
λεηλατήσουν.
Και τώρα
έρχεται ο Ράμφος να μας διδάξει τί; Ότι ήταν «ανθρωπολογικά ανώτεροι»
εκείνοι που από την μια άκρη της Ευρώπης – και της Υφηλίου - μέχρι την άλλη
πολέμαγαν για να σκλαβώσει ο ένας τον άλλο ή για να επιβάλλει το δικό του
πολιτικό σύστημα επειδή πολέμαγαν όρθιοι και ήταν «ανθρωπολογικά κατώτεροι»
εκείνοι που πολεμούσαν «ανορθόδοξα» υπερασπιζόμενοι τα σπίτια τους και τα
παιδιά τους; Αυτοί που πολεμούσαν όρθιοι όπου πήγαν έφτιαξαν οχυρά. Δεν έφτιαξαν
οχυρά οι Γάλλοι στην Αλγερία ή δεν έφτιαξαν οχυρά οι Εγγλέζοι στις Ινδίες; Δεν
έφτιαξαν οχυρά οι Τσάροι στη Ρωσία ενώ έστελναν εκατοντάδες χιλιάδες να
μακελεύονται «όρθιοι»; Στην Αμερική όρθιοι πολεμούσαν οι Εγγλέζοι τους
Ινδιάνους και τους επαναστάτες, δεν είχαν όμως και οχυρά; Και καλά, ο
ανθρωπολογικός τύπος ήταν τόσο τιμημένος που τους έκανε να πολεμάνε όρθιοι.
Μετά τί πάθανε και σε όλο τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο δεν βγάλανε τη μούρη τους από
τη λάσπη των χαρακωμάτων; Πώς αυτοί, οι γενναίοι ανθρωπολογικοί τύποι, χωθήκανε
μέσα σε άρματα τεθωρακισμένα, θωρηκτά με ατσάλινη θωράκιση πολλών εκατοστών; Τί
έπαθε ο ανθρωπολογικός τους τύπος και σήμερα οι Αμερικανοί δεν κατεβαίνουν
καθόλου στο έδαφος να πολεμήσουν αλλά από μακριά πατάνε κουμπιά, κι αν κατεβαίνουν
στο πεδίο της μάχης είναι παραγεμισμένοι με κέβλαρ και κάθε είδους ατομική
προφύλαξη; Παραδέχεται δηλαδή ο Ράμφος ότι υπάρχει ακμή και παρακμή του
ανθρωπολογικού τύπου και ότι στα 1821 ήταν στα πάνω του και ότι μετά, στα 1921,
στα 1941, στα 1990, στα 2011, είναι στα κάτω του;
2. Ας πούμε ότι ο
στρατιώτης του Βοναπάρτη ήταν ανώτερος ανθρωπολογικά. (Θα σηκωθούν από τον τάφο
τους ο Γκόγια και όσοι Ισπανοί μαρτύρησαν στο αντάρτικο εναντίον των
Γάλλων αλλά τέλος πάντων ας κάνουμε αυτή την υπόθεση εργασίας). Είχε
κάνει μιαν επανάσταση όπου είχε φέρει τα πάνω κάτω και ήταν φορέας των ιδανικών
της. Ας πούμε ότι πολέμαγε με μια αίσθηση ότι ελευθερώνει τους άλλους λαούς από
την τυραννία. Ας πούμε τέλος ότι κάτι τέτοιο συντελέστηκε ομοιόμορφα σε όλες
της κοινωνικές ομάδες της νεαράς Γαλλικής Δημοκρατίας και ότι μέσα σε μόλις
δέκα είκοσι χρόνια, εν μέσω πολέμων και τρομοκρατίας, όλοι οι Γάλλοι άλλαξαν
ψυχή και νου και έγιναν όλοι μαζί και χωρίς ανισομέρειες «άλλοι άνθρωποι».
Παραδέχεται ο
Ράμφος ότι αυτή επανάσταση των ψυχών και των μυαλών είναι απαραίτητη για την
αλλαγή της κοινωνίας; Παραδέχεται δηλαδή ότι το «μεταφυσικό», το
πνευματικό, μέρος της επανάστασης είναι αυτό που αλλάζει την κοινωνία;
3. Ας πάμε όμως
τώρα από την άλλη μεριά των εμπολέμων. Ο στρατιώτης του Μπλίχερ, ή του
Ουέλιγκτον ήταν του ιδίου τύπου; Οι αμόρφωτες και εξαθλιωμένες αυτές μάζες της
Ευρώπης, της Αγγλίας, της Ρωσίας,της Πρωσίας, της Αυστροουγγαρίας, οι οποίες
στρατολογούνταν από τα φέουδα τα οποία υπήρχαν ακόμα, αυτές οι μάζες και τα
ράκη των πόλεων της πρώιμης βιομηχανικής κοινωνίας, ήταν του ίδιου
ανθρωπολογικού τύπου και «είχαν αναλάβει την ευθύνη του άλλου»; Και αν ήταν
όντως του ιδίου τύπου γιατί δεν έκαναν τότε κι αυτοί στη χώρα τους επανάσταση
αλλά χρειάστηκε, η Ευρώπη, ποταμούς αίματος για ν’ αλλάξει; Ήταν,
κυρ-Στέλιο μου, ο μουζίκος του τσαρικού στρατού, χριστιανός ορθόδοξος κι αυτός
όπως εμείς, ανώτερος ανθρωπολογικός τύπος επειδή πολέμαγε όρθιος και σε πυκνές
γραμμές;
4. Και
παραπέρα, τόσα δεινά που επισώρευσαν στις αποικίες όλοι αυτοί οι «υπεύθυνοι
άνθρωποι» στα πλαίσια της ευθύνης τους προς τους άλλους τα έκαναν; Και μετά ο
Χίτλερ από πού μας προέκυψε; Αυτό το καθήκον προς τους άλλους εκτελούσε; Μήπως
παραδέχεται ο Ράμφος – εμμέσως και ντροπαλώς - ότι υπάρχει ακμή και
παρακμή και επιπλέον ότι υπάρχει υποστροφή την οποία ο Ζιάκας και όχι ο Ράμφος
αναλύει διεξοδικά; Κι αν ο Γερμανός του Χίτλερ είναι ο «παρακμασμένος» άνθρωπος
που «έχει αναλάβει την ευθύνη του άλλου» τί συνέβη στη Γερμανία; Μέσα σε λίγα
χρόνια «άκμασε» και πάλι; Ισχύει αυτή η «ακμή» και για τους εκ της Ανατολικής
Γερμανίας προερχόμενους;
5. Ας πούμε ότι ο
στρατιώτης του Βοναπάρτη ήταν ανώτερος ανθρωπολογικά. Ότι ανώτερος
ανθρωπολογικά ήταν και ο αξιωματικός που αντί χρημάτων εκπαίδευε τους αραπάδες
του Μεχμέτ Αλή. Οι αραπάδες του Ιμπραΐμ ήταν ανώτεροι ανθρωπολογικά από τους
φουστανελάδες στο Μανιάκι που πολεμούσαν μέσα σε ταμπούρια; Ή ήταν ανώτεροι
ανθρωπολογικά από τους Ντρέδες που αποφάσισαν ότι δεν πρέπει να πολεμήσουν στο
Μανιάκι; Ποιος είναι πιο εξατομικευμένος ο φελάχος απ’ τ’ Αλγέρι ή ο Ντρες από
τα γύρω μέρη; Ποιος κάνει πιο πολύ «του κεφαλιού του»;
Ήταν ο αράπης απ’ τ’
Αλγέρι προϊόν της Αναγέννησης και του Διαφωτισμού και δεν το έχω μάθει ακόμα;
6. Ας πούμε ότι ο
στρατιώτης του Βοναπάρτη ήταν ανώτερος ανθρωπολογικά. Τότε τί ρόλο έπαιξαν οι
επαναστάσεις του 1848 και η περίφημη Κομμούνα (1771); Αν ήταν τόσο προχωρημένα
τα πράγματα τότε γιατί να γίνουν και αφού έγιναν τί αλλαγές προκάλεσαν στον
ανθρωπολογικό τύπο; Τον βελτίωσαν ή τον χειροτέρεψαν; Γιατί ο ανθρωπολογικός
τύπος «που έχει αναλάβει την ευθύνη του άλλου» σφάζει τους ηρωικούς
Κομμουνάρους; Μήπως αυτό που ο Ράμφος λέει κομψά «ευθύνη» είναι αυτό που όλος ο
κόσμος λέει «κουμάντο»;
7. Ο Μαίτλαντ που
ήταν σαν να λέμε ο Αλή Πασάς των Επτανήσων ήταν ανθρωπολογικά ανώτερος
τύπος από τον Αλή Πασά; Οι στρατιώτες του που έκλεψαν τα πολύτιμα όπλα
των Σουλιωτών, όταν εκείνοι πέρασαν στα Επτάνησα, διέθεταν ανθρωπολογικό τύπο
«που αναλαμβάνει την ευθύνη – και τον οπλισμό - του άλλου; (Μανία το
‘χουν οι Εγγλέζοι να θέλουν να μας παίρνουν τα όπλα!)
8. Να υποθέσουμε
ότι αναλόγως ανέλαβαν και οι Εγγλέζοι την ευθύνη των Ινδιών; Και μετά που
αναγκάστηκαν και φύγανε τί έπαθε ο ανθρωπολογικός τους τύπος; Ή μήπως δεν
έπρεπε να φύγουν αφού εκείνος των Ινδών ήταν κατώτερος;
Το ότι στη
συγκεκριμένη εποχή οι Ευρωπαίοι πολεμούσαν όρθιοι έχει σχέση με τρία πράγματα:
α) τον χαρακτήρα του πολέμου (αμυντικός – επιθετικός) β) το βεληνεκές και το
είδος γενικά των όπλων και γ) στην αξία που είχε ο άνθρωπος, πόσο λογάριαζαν τη
ζωή του.
Για τον χαρακτήρα του πολέμου
είπαμε. Για το είδος του οπλισμού έχουμε να πούμε τα εξής:
Ο πόλεμος τότε γινότανε με
πεζικό, ιππικό και πυροβολικό. Χωρίς το ιππικό και το πυροβολικό το πεζικό δεν
μπορούσε να κάνει πολλά πράγματα. Το βεληνεκές των όπλων, των ατομικών και των
πυροβόλων, ήταν πολύ μικρό και σε καμία περίπτωση δεν έχει σχέση με αυτό που
έχουμε σήμερα στο μυαλό μας.
Παράδειγμα: Ανάμεσα με δυο
ομοβροντίες των πυροβόλων μεσολαβούσε χρόνος μερικών δεκάδων δευτερολέπτων μέσα
στον οποίο ένα στρατιωτικό τμήμα – η πεζούρα λιγότερο, η καβαλαρία περισσότερο
- μπορούσε να βγει στο απυρόβλητο! Είτε από τη μια μεριά, είτε από την άλλη.
Δηλαδή ή να απομακρυνθεί και να μη το φτάνουν οι μπάλες ή να ζυγώσει τόσο ώστε
να μη μπορούν να το σκοπεύσουν, να είναι δηλαδή στο «αόρατο» σημείο. Το ίδιο
και ακόμα πιο πολύ ίσχυε για τα εμπροστογεμή τουφέκια της εποχής. Όση δύναμη
πυρός κι αν είχε ένα τμήμα αυτή κάποια στιγμή εξαντλείτο, στόμωνε. Και πώς
στόμωνε; Μα με τα κορμιά νέων που «είχαν αναλάβει την ευθύνη του άλλου»!
Έβγαζαν, οι αξιωματικοί που ήταν όλοι ευγενής, αλαζόνες, αυταρχικοί και
απάνθρωπα σκληροί, έναν λογαριασμό και λέγανε: «τόσο τοις εκατό αποδεκτές
απώλειες». Άλλωστε το ζήτημα ήταν ποιος θα κυριαρχήσει στο πεδίο της μάχης. Το
ζήτημα των απωλειών ερχόταν δεύτερο και αυτό γιατί έπρεπε να τους μείνει
στρατός και για τη συνέχεια. Αυτά δεν τα λέω εγώ, φυσικά. Αυτά τα λέει η
Ιστορία και η Λογοτεχνία της Ευρώπης και είναι αυτά που μάθαμε τόσα χρόνια
άσχετα αν τώρα κάποιοι νομίζουν ότι μπορούν να μας αναμορφώσουν με τόνους
κουτόχορτου. Κι όποιος αμφιβάλλει ας διαβάσει τον Κλαούζεβιτς που στο κάτω κάτω
είναι εξόχως ευφυής και φιλοσοφημένος εκπρόσωπος της εποχής εκείνης.
Το τί κουμάσια ήτανε οι
μιλιταριστές αξιωματικοί των ευρωπαϊκών στρατών -που ξαναλέω ότι ήταν όλοι
τσιφλικάδες και ευγενείς – μπορεί κανείς να το δει σε όλους τους πολέμους μέχρι
και τον Α΄Π.Π. Μπορεί να το δει ακόμα και στην Ελλάδα του 1940, στους
«γερμανόψυχους» ανώτερους και ανώτατους αξιωματικούς που εκτός από την εν γένη
στάση τους προς τους στρατιώτες δεν πίστεψαν ποτέ ότι μπορούσαν να πολεμήσουν
τα είδωλά τους, με τα γνωστά αποτελέσματα.
Τακτικός ή άτακτος στρατός;
Όταν το δίλημμα τίθεται στα
βουνά και τους κάμπους της Ελλάδας το 1821 η απάντηση είναι: δεν υπάρχει
δίλημμα! «Άτακτος» φυσικά! Γιατί απλά, οι Έλληνες, δεν μπορούσαν να έχουν
ιππικό και πυροβολικό. Ακόμα κι αν είχαν δεν θα μπορούσαν να το χρησιμοποιήσουν
πχ στα Δερβενάκια ή στην Κακιά Σκάλα. Η Κακιά Σκάλα, το μόνο πέρασμα για να
φτάσεις στον Μωριά, ακόμα και σήμερα δύσκολα περνιέται, σκεφτείτε τότε. Στις
κλεισούρες και στα ντερβένια λίγοι έμπειροι πολεμιστές οχυρωμένοι πίσω από
πέτρες – και ας ντρέπεται για λογαριασμό τους ο κ. Πορδοσάλτε – μπορούσαν να
κρατήσουν στρατιές. Χώρια απ’αυτό η συντήρηση ιππικού για τους Κλέφτες και τους
Αρματολούς ήταν αδύνατη. Για τους Κλέφτες καταλαβαίνουμε το γιατί. Οι
Αρματολοί αν και ασκούσαν τα καθήκοντά της φύλαξης των εδαφών υπό την αιγίδα
του Οθωμανικού κράτους ήταν ημιαυτόνομοι και στην ουσία αυτοχρηματοδοτούμενοι
οπότε δεν ετίθετο θέμα ιππικού, δεν είχαν τα μέσα. Τα άλογα τα είχαν λοιπόν για
τη μετακίνησή τους και όχι για πόλεμο. Σημειώνουμε δε το εξής
χαρακτηριστικό: Ο Καραϊσκάκης πρώτη φορά πολέμησε έφιππος – και του άρεσε που
να μην έσωνε – στη μάχη της Δομβραίνας στις 4/11/1926!
Βάζουμε τα εισαγωγικά φαρδιά
πλατιά στη λέξη «άτακτος» γιατί απορρίπτουμε τον απαξιωτικό και υποτιμητικό
χαρακτηρισμό που αποδίδουν τα άτακτα ταγκαλάκια του Αλαφούζου στα ένοπλα
τμήματα των Κλεφτών και των Αρματολών ήγουν στην ένοπλη εμπροσθοφυλακή της
Επανάστασης δίχως την οποία η Ελλάδα δεν θα είχε σύνορα την Ταράτσα αλλά τους
ποταμούς του Κάτω Κόσμου Πυριφλεγέθοντα, Αχέροντα, Κωκυτό, Στύγα και Λήθη.
Έχουμε δείξει και αλλού ότι κάθε άλλο από άτακτα ήταν αυτά τα ένοπλα τμήματα
και ότι η διαφορά τους μ’ εκείνα που επικράτησε να λέγονται «τακτικά» είναι στο
είδος της τάξης και όχι στην παρουσία ή στην απουσία αυτής της τάξης. Και ήταν
τακτικά και τακτικότατα πρώτα πρώτα γιατί ήταν εθελοντικά! Θέλοντας οι
αγωνιστές γίνονταν μαχητές! Δεν υπήρχε στρατολόγος να σε καλέσει με το στανιό
να καταταγείς. Αν ήθελες πήγαινες και όποτε ήθελες έφευγες! Αυτό μπορεί κανείς
να το δει και σε άλλους επαναστατικούς στρατούς, πχ στο στρατό των αποίκων στην
Αμερική. Αν και έχουν δει τον «Πατριώτη» με τον Μελ Γκίμπσον αδυνατούν να
κάνουν τους συνειρμούς, αδυνατούν να καταλάβουν ότι η δύναμη του στρατού μιας
επανάστασης είναι ακριβώς αυτός ο εθελοντισμός που κάποια στιγμή μπορεί να
γίνει...δενθελοντισμός! Κόπτονται λοιπόν για την «αταξία» του έθνους μας που μάς
κάνει να μην αγαπάμε την πειθαρχία. Κάπου εκεί καιροφυλακτεί, πονηρούλης
και ευκίνητος στα άλματα, ο κυρ-Στέλιος και αδράχνει την ευκαιρία για σοβαρές
τάχα φιλοσοφικές αποφάνσεις! Αυτό όμως δεν είναι φιλοσοφία είναι
καιρο-σκοπισμός. Και ο καιροσκοπισμός προέρχεται, κι αυτός όπως ο ηρωισμός, από
τον ανθρωπολογικό τύπο εκείνο που αντιλαμβάνεται το χρόνο ως «καιρό». Και ο
«καιρός» είναι η «στιγμή», η ευκαιρία που σου δίνεται να κάνεις την «αρπαχτή» ή
να κάνεις το κατόρθωμα. Ξέρει ο κυρ- Στέλιος από αρπαχτές – στη σκέψη εννοώ και
όχι τίποτα άλλο, προς Θεού – και αναλύει άψογα τον μηχανισμό τους στην εν λόγω
συζήτηση του Σκάι. Κι εμείς ξέρουμε από κατορθώματα!
[Δες παρακάτω ένα που έγινε
στους Μύλους του Ναυπλίου]
Ο στρατός λοιπόν της
επανάστασης, που ήταν συγκροτημένος από ήδη ελεύθερους ανθρώπους, ήταν
ενδεδυμένος ιδίοις εξόδοις ενώ ήταν εξοπλισμένος εξόδοις τους εχθρού, διέθετε
την απαραίτητη τάξη για να νικήσει πολλές φορές τις υπέρτερες δυνάμεις του
εχθρού. Ακόμα και τις δυνάμεις του Ιμπραΐμ που ήταν «τακτικές» και άρα
υποστηρίζονταν από πυροβολικά και ιππικό, ακόμα κι αυτές αποκρούστηκαν από τον
Μακρυγιάννη στους Μύλους τ’ Αναπλιού. Οι μαχητές της επανάστασης αφού πλήρωσαν
ακριβά τις πρώτες επαφές με τον αλλιώτικο στρατό, έμαθαν, κατανόησαν,
διορθώθηκαν και νίκησαν.
Την 11η Οκτωβρίου 1825 ο Ντερνύς
(Δεριγνύ) δεν πίστευε ότι ο Μακρυγιάννης θα κρατήσει τον Ιμπραΐμ...
«...Και ήρθε ο ναύαρχος Ντερνύς
πρωτύτερα. Πήγα και το᾿ ᾿καμα βίζιτα και μου είπε ότι εγώ δεν «θα μπορέσω να
πολεμήσω τον Μπραϊμη. Του είπα «Τέτοιες συνθήκες δεν έκαμα όταν έφυγα από το
Νιόκαστρο ότι δεν είχα ζαϊρέ εκεί και θα τον πολεμήσουμεν εδώ, να είμαστε και
τα δυο μέρη χορτάτα». Δυνάμωσα την θέσιν των Μύλων καλά να πολεμήσουμεν εκεί
όσο-να λυώσουμε. Ότι αν μας πάρη αυτείνη την θέσιν, πάγει και τ᾿ Ανάπλι. Ότι
νερόν δεν είχε μέσα ούτε δράμι και τα κανόνια πεσμένα από τα λέτα. Ήταν ᾿σ
αυτείνη την κατάστασιν από τον καιρόν του εφύλιου πολέμου, οπού το κρατούσε ο
Πάνος Κολοκοτρώνης. Ύστερα εκείνοι οπού μπήκαν εις τ᾿ Ανάπλι να κυβερνήσουν
ήταν κι᾿ αυτείνοι όμοιοι με τους άλλους. Τέλος από αυτά ούτε νερό είχε μέσα,
ούτε κανόνι εις τον τόπον του κι᾿ αν έπαιρνε τους Μύλους ο Μπραϊμης, κεντρικόν
μέρος της θάλασσας και στεργιάς και πλήθος ζαϊρέδες και πολεμοφόδια και νερό
ποταμός, μπλοκάριζε και τ᾿ Ανάπλι. Και εις την κατάστασιν οπού ᾿ταν κάμετε την
κρίση αν βαστούσε. Αφού το δυνάμωσα, σε δυο ημέρες ήρθε ο Χατζημιχάλης με τους
ανθρώπους μου, οπού μου πήρε, ήρθε κι᾿ ο Κωσταντήμπεγης Μαυρομιχάλης μ᾿ ολίγους
κι᾿ ο Υψηλάντης με τους ανθρώπους του, όλους δεκαπέντε. Εκεί-οπού ᾿φκειανα τις
θέσες εις τους Μύλους ήρθε ο Ντερνύς να με ιδή. Μου λέγει «Τι κάνεις αυτού;
Αυτές οι θέσες είναι αδύνατες τι πόλεμον θα κάμετε με τον Μπραϊμη αυτού; -Του
λέγω, είναι αδύνατες οι θέσες κ᾿ εμείς, όμως είναι δυνατός ο Θεός οπού μας
προστατεύει και θα δείξωμεν την τύχη μας ᾿σ αυτές τις θέσες τις αδύνατες. Κι᾿
αν είμαστε ολίγοι εις το πλήθος του Μπραϊμη, παρηγοριώμαστε μ᾿ έναν τρόπον, ότι
η τύχη μας έχει τους Έλληνες πάντοτε ολίγους. Ότι αρχή και τέλος, παλαιόθεν και
ως τώρα, όλα τα θερία πολεμούν να μας φάνε και δεν μπορούνε τρώνε από ᾿μάς και
μένει και μαγιά Και οι ολίγοι αποφασίζουν να πεθάνουν κι᾿ όταν κάνουν αυτείνη
την απόφασιν, λίγες φορές χάνουν και πολλές κερδαίνουν. Η θέση οπού είμαστε
σήμερα εδώ είναι τοιούτη και θα ιδούμεν την τύχη μας οι αδύνατοι με τους
δυνατούς. -"Τρε-μπιεν», λέγει κι᾿ αναχώρησε ο ναύαρχος».
«...Αφού οι Γάλλοι έβλεπαν από
την φεργάδα τον πόλεμον και τον χαλασμόν των Τούρκων, τόσο ενθουσιάστηκαν οπού
γύρευαν αν ήταν τρόπος να βγούνε κι᾿ αυτείνοι να μας βοηθήσουνε τότε παίρνει
μίαν κασσέλα ρούμι ο ναύαρχος και οι φίλοι μου οι αξιωματικοί, οι τέσσεροι οπού
φάγαμε ψωμί μαζί, ροζόλι και βήκαν έξω. Τους βάλαμεν ᾿σ την κούλια. Μέρασα το
ρούμι των ανθρώπων δια-να ιδή κι᾿ ο ναύαρχος με τους φίλους του τον πόλεμον....»
«...Αφού ο πόλεμος τελείωσε, με
πήραν και με πήγαν εις την φεργάδα την Γαλλική -έστειλε φελούκα ο ναύαρχος κι᾿
αξιωματικούς. Άμα πλησιάσαμεν εις την φεργάδα, έβαλε την μουσική και βαρούσε.
Γύρευαν να με κρατήσουν μέσα-εις την φεργάδα δια-να με γιατρέψουν. Εγώ δεν
θέλησα. Μο᾿ ᾿δεσαν οι γιατροί της φεργάδας το χέρι και με συντρόφεψαν αυτείνοι
και πεντέξι αξιωματικοί ᾿σ τ᾿ Ανάπλι σουρουπώνοντας καλά, και με δέχτηκαν οι
κάτοικοι του Αναπλιού και η Κυβέρνηση.Αφού είδε αυτόν τον πόλεμον ο ναύαρχος
Ντερνύς έκαμε έκθεσιν και την έβαλε εις τις εφημερίδες τις Γαλλικές»
Χρειάζεται να πούμε περισσότερα
για την τακτικότητα των «ατάκτων»;
Αν εσείς χρειάζεστε περισσότερα
διαβάστε τα βιβλία του Ζουράρι και κυρίως το «Να τη χέσω τέτοια λευτεριά, οπού
θα κάμω εγώ εσένανε πασιά» εκδ. Αρμός
(ο τίτλος είναι φράση του
Μακρυγιάννη)
Ποιος έχει δίκιο ο Ντερνύς, ο
Ράμφος ή ο Μακρυγιάννης; Κρίνετε μόνοι σας.
Για το πλιάτσικο
Το πλιάτσικο στάθηκε ακόμα μια
αφορμή να χλευαστεί ο ανθρωπολογικός τύπος του Έλληνα την εποχή του ‘21. Ας
δούμε όμως εμείς ό,τι δεν βλέπει ο Ράμφος και τόσο κατάφορα και μικρόψυχα
αδικεί του ήρωες.
«Πλιάτσικο» στ’ Αρβανίτικα
σημαίνει «πράγμα». Ας γίνουμε λοιπόν «πραγματιστές» και «πραγματευτάδες» κι ας
αφήσουμε την μυλωνού στις φαντασιώσεις της.
Τον καιρό εκείνο λοιπόν οι
πολεμιστές, Έλληνες και Τούρκοι, ό,τι είχαν και δεν είχαν το κουβαλούσαν πάνω
τους. Εκτός από τα όπλα τους, που ήταν στολισμένα, είχαν κι όλη τους την
περιουσία. Καθώς δεν υπήρχαν τράπεζες να νοικιάσουν θυρίδες και ΑΤΜ να κάνουν
αναλήψεις τα χρήματα και τα λιγοστά πράγματα αξίας που είχαν τα τοποθετούσαν
στο σελάχι τους.
Έχω ακούσει μιαν ιστορία, σ’ ένα
χωριό, ανάμεσα Παρνασσό και Γκιώνα, τη Βάριανη. Όταν, λέει, πριν κάμποσα χρόνια
υλοτόμησαν ένα γέρικο θεόρατο έλατο, καθώς έπεσε κάτω, σκόρπισαν γύρω
χρυσά φλουριά! Η εξήγηση που δόθηκε ήταν η εξής: στο δρόμο προς την Άμφισσα που
τώρα λέγεται «51ο χιλιόμετρο» έγινε φονική μάχη με πολλούς Τούρκους νεκρούς.
Ένας από αυτούς πέφτοντας στον γκρεμό πιάστηκε απ’το σελάχι του στην κορφή ενός
δέντρου. Το ανθρώπινο σώμα έλιωσε κι έπεσε στη ρίζα του έλατου. Εκείνο μεγάλωσε
με τον καιρό και θέριεψε με το σελάχι, που άντεξε στη φθορά, κρεμασμένο στα
κλαδιά του δεκάδες χρόνια.
Θέλω να πω ότι σε τέτοιες
συνθήκες το να περισυλλέξει κάποιος από τον τόπο της μάχης ό,τι μπορεί να είναι
χρήσιμο δεν είναι δα και καμία φοβερή αμαρτία! Έπαιρναν ό,τι τους χρειαζότανε
για να το χρησιμοποιήσουν και έπαιρναν κι ό,τι μπορούσαν να το ανταλλάξουν με
χρήματα ή με τροφή. Χώρια απ’ αυτό, μην ξεχνάτε ότι έτσι παίρναν τα κλεμμένα
πίσω. Το θύμα ήταν ο Έλληνας δεν ήταν ο Τούρκος κι αν δεν φρόντιζε μόνος του
δεν υπήρχε κανένας να τον φροντίσει. Βλέπετε τότε δεν υπήρχε επιμελητεία και
ό,τι είχε χρεία ο πολεμιστής – και είχε πολλά πράγματα χρεία - δεν του το
εξασφάλιζε το κράτος. Η τροφή του και η ένδυσή του δεν ήταν μέριμνα του κράτους
γιατί το κράτος τότε δεν υπήρχε! Είμαστε στην εποχή που το κράτος έπεται του
πολίτη του! Που το αυγό έπεται της κότας και όχι όπως σήμερα που η κότα έπεται
του αυγού. Εκείνοι ήταν πολίτες ελεύθεροι πριν φτιαχτεί το κράτος. Για
σκεφτείτε το! Εκείνοι έπρεπε να φτιάξουν το κράτος και όχι το κράτος να φτιάξει
αυτούς όπως αξιώνουμε εμείς τώρα! Και κοντά σ’ αυτό είχαν να φροντίσουν την
οικογένεια και τα χωράφια που ήθελαν θέρισμα, όργωμα και σπορά. Ο στρατός της
επανάστασης όντας λαϊκός, έπρεπε να πολεμάει αλλά και να παράγει! Ο στρατός της
επανάστασης του ‘21 δεν ήταν στρατός κρατικοδίαιτος ήταν
στρατός...αυτοχρηματοδοτούμενος!!! Και αυτό είναι το κύριο και το σημαντικό που
να έχουμε βαθιά στο μυαλό και στην καρδιά μας. Όσοι έχουμε καρδιά!Παρεκτροπές
υπήρχαν αλλά ποτέ δεν θεσμοθετήθηκαν. Έπαιρνε ό,τι του έδινε ο λαός και
ό,τι κέρδιζε στη μάχη. Το δε πλιάτσικο ήταν μια ευφυής – πολλούς αιώνες
δοκιμασμένη – μέθοδος αναδιανομής των λαφύρων της μάχης. Παίρνοντας ο καθένας
ό,τι με την αξία του κέρδιζε αποφεύγονταν οι αδικίες στη μοιρασιά συνεπώς και
οι ομηρικοί καβγάδες. Είδατε τι έγινε στην Τροία όταν ο Αγαμέμνονας αδίκησε τον
Αχιλλέα.
Ο καπετάνιος έπαιρνε κι εκείνος
τη μερίδα του λέοντος από τα λάφυρα αλλά τί τα έκανε; Έφτιαχνε τάχα εξοχικά και
βίλες, καταθέσεις στην Ελβετία, οφ σορ στα Κεϊμάν;
Κι αυτά στον
αγώνα...επανεπενδύονταν. Αγόραζε μπαρούτι και βόλια και όλα τα χρειαζούμενα για
τη μάχη. Και ας μη ξεχνάμε ότι παίζανε και οι καπεταναίοι το κεφάλι τους.
Συνεπώς η φιλοχρηματία τους είχε πιο πολύ ψυχολογικές προεκτάσεις παρά
πρακτικές. Ψυχολογικές, δηλαδή κάτι σαν εξασφάλιση για όσους μένουν πίσω. Αυτό
το βλέπουμε και στις αφηγήσεις του Μακρυγιάννη και στη διαθήκη του Καραϊσκάκη
αλλά και στην ιστορία όλων των αγωνιστών που σκοτώθηκαν ή σακατεύτηκαν και όπου
οι φαμελιές τους κι εκείνοι οι ίδιοι ψωμοζητούσαν. Η Ψωροκώσταινα -πριν γίνει
αγαπημένη λέξη στην πολιτική συζήτηση - ήταν γυναίκα νεκρού
αγωνιστή καθόλα αξιοπρεπής μα πάμπτωχη.
Γι’ αυτό στενοχωριέμαι διπλά όταν
ακούω τη λέξη «Ψωροκώσταινα». Μια γιατί δεν ταιριάζει στην πατρίδα μου και μια
γιατί δεν ταιριάζει μια τέτοια μνεία στη καημένη τη χήρα την Κώσταινα!
Τί τα έκανε ο Γκούρας τα λεφτά;
Σκοτώθηκε κι αυτός και όλη του φαμελιά. Και μάλιστα οι παράδες στάθηκαν οι
αιτία να χαθεί αδίκως η πανέμορφη Γκούρενα στα ερείπια του Ερεχθείου όταν αυτό
κατέρρευσε από μια μπάλα τούρκικη. Μαλώνανε, λέει, ποιος να πρωτοπάει στα
χαλάσματα γιατί αυτός θ’ έβρισκε τα λεφτά. Και πέρασε η ώρα και έσκασε η
Γκούρενα! Όταν την ανέσυραν ήταν, ακόμα, ο κόρφος της ζεστός! Μα δεν είναι, η
φιλοχρηματία, το μεγαλύτερο αμάρτημα του Γκούρα. Μακάρι να ήταν! Η μεγάλη του
αμαρτία είναι που σκότωσε παμπέσικα τον Οδυσσέα Ανδρούτσο!
[ Καθώς δεν ήταν εκεί
ανταποκριτής του Σκάι το περιστατικό δεν «καταγράφτηκε» στας δέλτους του
Αλαφούζου!]
Αλλά οι παλληκαράδες του Σκάι,
που θα πολεμούσαν τάχα όρθιοι και δεν θα έκαναν τάχα πλιάτσικο ούτε αλισβερίσι
με τους πολιορκημένους της Ντροπολιτσάς, γι’αυτό ακριβώς εξανίστανται. Κάθονται
και λογαριάζουν και βλέπουν ότι το σύστημα του πλιάτσικου δεν έχει κεντρικό –
ήτοι κρατικό – διανεμητή! Είναι το σύστημα «από τον καθέναν ανάλογα με τη
ικανότητά του στη μάχη - στον καθένα ανάλογα με την γενναιότητα του». Κι όταν
το σύστημα δεν έχει έναν κεντρικό διανεμητή αυτοί ξενερώνουν γιατί είναι
μαθημένοι και εκπαιδευμένοι να τόν βάζουν, εκείνον τον κεντρικό διανεμητή, στη
μέση και σαν τα άγρια σκυλιά να τόν γαβγίζουν ώσπου να τρομάξει και να τους
δώσει ό,τι του ζητάνε. Από τους πολλούς και τους γενναίους πώς να τα πάρουν; Έλα
ντε!
«Πρέπει να ξέρεις μηχανή να
κόψεις μαύρα μάτια» συμβουλεύει ο Μάρκος Βαμβακάρης.
Μηχανή που να «κόβει» χρήμα. 6,5
€ στο χέρι και έχεις όλη τη «γνώση» στο σπίτι σου και τον Τατσόπουλο αν φας να
σου ξηγάει, με το αζημίωτο και επί πληρωμή, την ανιδιοτέλεια! Να καταγγέλει τον
πλιατσικολόγο πρόγονό σου. Τον Βερέμη να λέει τους Κλέφτες κι τους Αρματολούς
διπρόσωπους και μασκαράδες.
Βέβαια αυτά δεν τους εμποδίζουν
να κάνουν εκείνοι οι ίδιοι, οι «ενάρετοι», πλιάτσικο στην Ιστορία. Να σκυλεύουν
τις μνήμες των αγωνιστών και να αφήνουν τις βρομιές τους ψηφιοποιημένες εις
πάντας τους αιώνας. Γιατί αυτό είναι το πραγματικό πλιάτσικο και σκύλεμα, το να
παίρνεις από την Ιστορία ό,τι σου είναι χρήσιμο και να αφήνεις το άλλο που δεν
σε συμφέρει κρεμασμένο στον έλατο.
Αλλά μια και το έφερε η κουβέντα
και μας το παίζουνε υπεράνω χρημάτων, ρωτάμε: Τζάμπα κάνουν τη δουλειά για τον
Σκάι; Δεν αμείβονται; Πόσα πήρε ο Βερέμης, πόσα πήρε ο Τατσόπουλος, πόσα
παίρνει ο διευθυντής ειδήσεων του Σκάι που πλασάρει αυτοπροσώπως τη σειρά;
Είναι αλισβερίσι όταν οι μαχητές κάνουν ανταλλαγές και εμπόρια για να φάνε
ψωμί, ελιά και κρεμμύδι μη ξέροντας αν αύριο θα του ξαναδεί ο ήλιος και δεν
είναι αλισβερίσι όταν κάποιοι εμπορεύονται την διαστρεβλωμένη ιστορία;
Κάνουν αλισβερίσι εκείνοι που
δημιουργούν την ιστορία και δεν κάνουν αλισβερίσι εκείνοι που την εμπορεύονται;
Ποιος είναι πιο δραχμοφονιάς; Ο Γώγος Μπακόλας και ο Γέρος του Μοριά ή οι
Αλαφούζοι πατήρ και υιός; Είχε μωρέ ο Γώγος Πόρσε να πάει βόλτα τις γκόμενες;
Σα δεν ντρέπεστε ωρέ!
[σημείωση: το «σα» δεν είναι το
«σαν». Είναι αρβανίτικη λέξη και σημαίνει «πόσο»]
Το τέρας της Ύδρας
Είναι γεγονός ότι πολλές φορές
οι αγωνιστές του ‘21 ιδίως οι πρωταγωνιστές του, εμφανίζονται φιλοχρήματοι και
συμφεροντολόγοι. Προσωπικά δεν παραλείπω να επισημαίνω στους φίλους μου τους
Υδραίους πόσο οι πρόγονοί τους διακρίθηκαν σ’ αυτά μαζί με τα υπόλοιπα ηρωικά.
Δεν γεννάται θέμα ότι δεν ήταν ούτε όλοι οι άνθρωποι ούτε όλοι οι τόποι
ίδιοι. Από τα τρία νησιά, παραδείγματος χάριν, η Ύδρα εμφανίζεται η πιο
φιλοχρήματη. Δεν είναι τυχαίο που είναι συνάμα και ολιγαρχική, που μπαίνει
τελευταία στον Αγώνα και αφού έχει προηγηθεί η εξέγερση του λαού υπό τον Αντώνη
Οικονόμου. Οι Σπέτσες πάντα πιο δημοκρατικές, πιο φιλότιμες, πιο πρόθυμες. Αλλά
το καμάρι μου, η μεγάλη μου αγάπη, τα Ψαρά, όπως δείχνω και στα κείμενα με τον
τίτλο «τί δεν βρήκε ο Βερέμης;» , στέκεται η πιο δημοκρατική, η πιο ανιδιοτελής
και ως εκ τούτου η πιο τραγικά ηρωική!
Όμως! Πάντα υπάρχει ένα «όμως»!
Ας μπούμε στη θέση των Υδραίων. Αρβανίτες κι αυτοί σαν τους Σπετσώτες, άρα δεν
φταίει η φάρα τους. Χριστανοί ορθόδοξοι, μ’ εκείνη τη λιτή και δωρική προσήλωση
στην Πίστη, με δικό τους άγιο τον Κωνσταντίνο τον Νεομάρτυρα που μαρτύρησε στη
Ρόδο 14 Νοεμβρίου του 1800, με επίσκοπο τον Μακάριο Νοταρά – έναν εκ των
«Κολυβάδων» που ακόμα τον τιμούν και τον προσκυνούν. Τί τους κάνει λοιπόν και
αντιδρούν διαφορετικά; Μήπως έχει δίκιο ο Ράμφος που κάνει λόγο για σόγια,
οικογένειες και τοπικισμούς; Μήπως όντως φταίνε τα φιλοκαλικά ριζώματα;
Να ένα ωραίο εντ(ρ)οπισμένο και μικρής κλίμακας πεδίο για συζήτηση!
Σημείωση: οι σύντροφοι που με
ακούν ας στείλουν μιντάτι (εφεδρεία) γιατί δεν είμαι τόσο ικανός ώστε μόνος μου
να τα βγάλω πέρα με το τέρας της Ύδρας και της κάθε κοινωνίας οπού τρώει τα
σωθηκά της και ανά πάσα στιγμή απειλεί να τη ρίξει στον εμφύλιο είτε προς τον
εαυτό της είτε προς τον πλησίον.
Αυτά που θέλω να πω
«τοποθετώντας» το προς συζήτηση πρόβλημα είναι τα εξής:
Το εύκολο είναι να βρούμε κι εδώ
έναν φταίχτη, ένα εξιλαστήριο θύμα, να του φορτώσουμε τις αμαρτίες ολονών και
μετά να καμαρώνουμε ότι εμείς, αφού είμαστε σε θέση να εντοπίσουμε το πρόβλημα,
δεν είμαστε σαν κι αυτούς αλλά κλάσεις ανώτεροι. Το εύκολο είναι να τους
κατηγορήσουμε για το άλφα ή βήτα ζήτημα και να τους διαγράψουμε από την ιστορία
όπως ακριβώς κάνανε οι «καταγραφείς» του Σκάι.
Είναι όμως δίκαιο να τους
ρίξουμε την αβανιά της ιδιοτέλειας, χωρίς ελαφρυντικά, εκ των υστέρων και εκ
του ασφαλούς; Σε ποιόν θα κάναμε κακό, αν τους αδικούσαμε, σε κείνους ή σε μας;
Ας μπούμε στη θέση τους, λοιπόν,
και ας αναλογιστούμε πώς είναι να ζεις σε ένα νησί που δεν παράγει τίποτα και
όπου ακόμα και το νερό είναι λιγοστό. Ας σκεφτούμε τί σημαίνει να ζούνε είκοσι
και πλέον χιλιάδες ψυχές σ’ έναν τόσο μικρό τόπο. Η πρώτη απογραφή του
Ελληνικού Κράτους, το 1834, ανεβάζει σε 12.581 τους κατοίκους του νησιού πράγμα
που μας κάνει να πιστεύουμε ότι την εποχή της Επανάστασης μαζί με τους
κάθε λογής πρόσφυγες, ο πληθυσμός θα ήταν πάνω από είκοσι χιλιάδες ίσως και
πάνω από τριάντα. Την ίδια εποχή στα Ψαρά έξι χιλιάδες ήταν οι ντόπιοι
και μαζί με τους πρόσφυγες έφταναν τις τριάντα χιλιάδες!
Πώς λοιπόν ζούσαν αυτοί οι
άνθρωποι; Ζούσαν μόνο και μόνο με τον μισθό που έπαιρναν οι μαρινάροι! Η φλότα
μας ήταν μια ακριβή υπόθεση. Αν και στην αρχή ήταν αυτοχρηματοδοτούμενη γρήγορα
οι στέρνες (είπαμε, τότε δεν είχαν θυρίδες ούτε μετοχές ούτε ομόλογα ούτε
άυλους τίτλους) των πλοιοκτητών άδειασαν. Και ας μη ξεχνάμε ότι ο μισθός των
ναυτών ήταν ποσοστό στο κέρδος των πλοίων που όμως δεν εργάζονταν αλλά
πολέμαγαν. Και ας μην ξεχνάμε επίσης ότι οι περισσότεροι πλοιοκτήτες ήταν
μικροί και μεσαίοι επιχειρηματίες με ένα δυο καράβια. Οι οικογένειές τους
λοιπόν έμεναν νηστικές αν δεν είχαν χρήματα. Δεν ήταν όπως οι στεριανές
οικογένειες που κάπως μπορούσαν να βολευτούν καλλιεργώντας τη γη. Εκεί
βρίσκεται και η διαφορά στο τίμημα που πλήρωσαν οι Υδραίοι στην Επανάσταση του
Γένους! Δεν γνώρισαν καταστροφή, ο Τούρκος δεν μπήκε ποτέ στα σπίτια τους όπως
στη Ρούμελη και στο Μοριά, αλλά η λιμοκτονία ήταν πάντα επί θύραις.
Και πάλι όμως δεν είναι σωστό να
τους ρίξουμε την αβανιά της ανάγκης, στο στιλ « αμάρτησαν για το φαΐ τους»,
μεταβάλλοντας τους έτσι σε άβουλα όργανα της φύσης τους, μεταβάλλοντάς τους
έτσι από ήρωες που λένε «Ελευθερία ή Θάνατος» σε χιμπατζίδες. Ότι φέρουν ευθύνη
για τις πράξεις τους είναι αδιαμφισβήτητο και για τους προκρίτους και για τον
λαό.
Τί όμως γίνεται; Κάτω από ποια
λογική λειτουργούν οι ίδιοι άνθρωποι και άλλοτε κάνουν το μεγάλο καλό και
άλλοτε το μεγάλο κακό;
Στην περίπτωση της Ύδρας
ισχυρίζομαι ότι υπήρξε μια σύγκλιση των παρακάτω παραγόντων:
1. Της ανάγκης
που προανέφερα.
2. Της
έπαρσης, της οίησης, από την πρόσφατη ρωμαλαία ανάπτυξη του νησιού οπού είχε
αναμετρηθεί με τον στόλο της Αγγλίας και είχε καταφέρει να διασπάσει τον
Αποκλεισμό της Γαλλίας. Το νησί είχε αναδειχθεί, μέσα σε λίγα χρόνια, σε
υπερδύναμη. Οι ναύτες και οι καπεταναίοι ήταν φορείς της τελευταίας λέξης της
τεχνολογίας σε ό,τι αφορά το εμπόριο το οποίο τότε άρχισε να διεθνοποιείται
ραγδαία καθώς οι μητροπόλεις της Ευρώπης έμπαιναν στη βιομηχανική τους φάση.
Απ’ τη μια εξήγαγαν βιομηχανικά προϊόντα και από την άλλη εισήγαγαν αγαθά προς
κατανάλωση από τα ανερχόμενα κοινωνικά στρώματα που δεν παρήγαγαν τίποτα άλλο
εκτός από...χρήμα! Η οίηση αυτή, η ύβρις, χωρίς τη νέμεση που θα έρθει αργότερα
με την «καταστροφή» του ξύλινου στόλου από τα ατμοκίνητα βαπόρια και ακόμα πιο
αργά με την καταστροφή της σπογγαλιείας, λειτούργησε σαν παραζάλη η οποία τους
εμπόδισε να αντιληφθούν ότι η ζωή δεν είναι μόνο λιακάδα. [σας θυμίζει κάτι
αυτό;]
3. Της
παρουσίας στο νησί μιας ομάδας προκρίτων αυτοδημιούργητων, ιδιαίτερα φιλόδοξων,
ιδιαίτερα ικανών, ιδιαίτερα...εξατομικευμένων όπου «δεν χαμπάριαζαν Χριστό» και
οπού τακίμιασαν πάραυτα με του Φαναριώτες. Διέφθειραν και παρόξυναν το
φρόνημα του λαού και το έτρεπαν προς το «εγώ» του τόπου τους – και μάλιστα όπως
το καταλάβαιναν εκείνοι - και όχι προς το «εμείς» της Πατρίδας.[Σας θυμίζει
κάτι αυτό;] Όχι πάντα φυσικά. Υδραίος είναι ο πρόκριτος εκείνος που μιλάει
κάπως έτσι:
4. «Εγώ δεν
ξέρω να σας κυβερνήσω. Αν είναι να μας κυβερνήσει ο τάδε εε καλύτερα ο
Τούρκος!» Και για να πάρετε μιαν ιδέα για τον ανθρωπολογικό τύπο εκείνου του
ηγέτη μην πάτε μακριά αλλά κοιτάξτε τη δημόσια ζωή του τόπου μας. Εκεί θα δείτε
πλήρως αναπτυγμένο το παραπάνω σχήμα. Θα δείτε όλους αυτούς που επειδή τα
κονόμησαν θαρρούν ότι μπορούν να μας κυβερνήσουν, να μας διαπαιδαγωγήσουν, να
μας καθοδηγήσουν, να μας ποδηγετήσουν κλπ. Και όταν δεν μπορούν να το κάνουν οι
ίδιοι επιδιώκουν να το κάνουν εκείνοι που επέλεξαν οι ίδιοι και όχι εκείνοι που
επέλεξαν οι αντίπαλοί τους!
5. Της
ιδιαίτερα αναπτυγμένης εξατομίκευσης στην κοινωνία του νησιού! Μπορεί να
υπάρχουν σόγια, φάρες και οικογένειες. Μπορεί να υπάρχουν ό,τι θέλει ο Ράμφος.
Αλλά του Υδραίου το στήθος «κάνει τρύπα» στο μέρος που χτυπάει τη γροθιά του
και λέει: «Εγώ!»
Αυτό
δεν μπορούν να το κατανοήσουν άνθρωποι που είναι σκυμμένοι πάνω από βιβλία και
δεν έχουν δει πώς τσακώνεται σε τέτοιες κοινωνίες γιος με πατέρα, αδερφός με
αδερφό, μάνα με κόρη κ.ο.κ. Που δεν έχουν δει στη ζωή πώς πάνε περίπατο όλοι
αυτοί οι δεσμοί όταν κάποιος αποφασίσει – και αποφασίζει ταχτικά, κάθε λεπτό –
να κάνει του κεφαλιού του. Στην παρόμοια κοινωνία στην οποία μεγάλωσα ο ένας
αδερφός ήταν με τη στολή της Βέρμαχτ και μακέλευε τα χωρία της Βοιωτίας και της
Εύβοιας και ο άλλος – μαζί με τα παιδιά του – ήταν στο ΕΑΜ. Ο αδερφός ήταν με
τους Γερμανούς και τον Μπουραντά – που ήταν κουνιάδος του – και η μεγάλη του
αδερφή που τον είχε μεγαλώσει ήταν «στα σύρματα» κλεισμένη και δεν έκανε τίποτα
για να την σώσει. Να σημειώσουμε δε ότι όλοι οι χωριανοί είχαν συγγένεια μεταξύ
τους η οποία όμως δεν εμπόδισε το ένα μέρος να σφάξει και να κυνηγήσει ανηλεώς
το άλλο! Πράγμα που δεν έγινε στα δίπλα χωρία με αναλόγου φυράματος
κοινωνιολογικό υπόβαθρο.
Συνεπώς, δεν
είναι ο φιλοκαλικός Μακάριος Νοταράς που κάνει κακό στους Υδραίους. Δεν είναι ο
Κωνσταντίνος ο Νεομάρτυρας που τους τρέπει στο κακό. Είναι οι Κουντουριωταίοι,
ο Ορλάνδος και οι συν αυτώ απ’ τη μια και οι λοιποί ηγέτες του λαού απ’ την
άλλη που είτε συνεργάζονται μαζί τους είτε τους ανέχονται εκόντες άκοντες.
Τέτοια περίπτωση είναι, κατά την ταπεινή μου γνώμη, ο Ανδρέας Μιαούλης. Είναι
τρομερός ναύαρχος αλλά είναι και αχαμνός στα πολιτικά! Δεν τα καταφέρνει και
τον καπακώνουνε.
Και θα ήταν
ακόμα μεγαλύτερο το κακό αν δεν υπήρχε ο Μακάριος ή ο Άγιος! Εκείνος ο σκληρός
άνθρωπος, ο Μιαούλης, σε κρίσιμες στιγμές που όλα χάνονταν κατέβαζε τη φεσάρα
του μέχρι τα μάτια, πάντα με τις παντόφλες γιατί είχε ρευματισμούς, και με τον
σταυρό στο χέρι κυριολεκτικά, κατέβαινε στο λιμάνι και επιβιβαζόταν στο πλοίο.
Πίσω του, ένας ένας, σκυθρωποί και αμίλητοι, με την ουρά στα σκέλια,
ακολουθούσαν οι μαρινάροι. Τον λιτό αυτό ξύλινο σταυρό θα τον δείτε στο
Ιστορικό Μουσείο της Ύδρας.
Εντύπωση μου είχε
κάνει το εξής: πριν από χρόνια, ένας φίλος, όταν ήρθε ο καιρός για την
ανακομιδή των λειψάνων του πατέρα του, δεν μπορούσε να φέρει σε πέρας το
καθήκον του για κάποιον σοβαρό λόγο. Πήγε λοιπόν, αυτός ο τραχύς κι
ανοικονόμητος άνθρωπος, με κατεβασμένα τα αυτιά στο δεσπότη και ζήτησε την
άδεια! Εκείνος του την έδωσε και μόνο τότε ησύχασε, προσωρινά βέβαια και
μέχρι να γίνει αυτό που έπρεπε.
Ισχυρίζομαι
λοιπόν ότι ο καθ’ ημάς τρόπος ζωής, δεν έσπρωχνε προς το κακό αλλά συγκρατούσε
μια τέτοια κοινωνίας προϊούσης εξατομίκευσης. Ισχυρίζομαι ότι η φιλοκαλική
παράδοση τήν προστάτευε από τα χειρότερα που, στη συγκεκριμένη στιγμή, ήταν να
σφαχτούν οι Υδραίοι μεταξύ τους και επί Υδραιικού εδάφους. Η παρουσία αυτής της
τάξης μέσα στο χάος των χιλιάδων «εγώ» άντλησε «έξω» την αλληλοσφαγή, αλλά όχι
τόσο «έξω» όσο θα έπρεπε. Αποτέλεσμα; Μεταξύ πολλών άλλων τραγωδιών και η
πυρπόληση της «Ελλάδας», στον Πόρο, από τον ίδιο της τον Ναύαρχο! «Έκαψα μόνος
μου το σπίτι μου» είπε μετανιωμένος!
Σε καμία περίπτωση, η συζήτηση
με αφορμή την Ύδρα, δεν κλείνει εδώ. Ίσα ίσα που τώρα ανοίγει.
Το Ιστορικό Αρχείο της Ύδρα
είναι – δόξα τω Θεώ – δημοσιευμένο από χρόνια χάρη σε έναν σπουδαίο άνθρωπο -
τον γιατρό Α.Δ.Λιγνό - που ανάλωσε τη ζωή του στην προσπάθεια αυτή. Ιστορικά
αρχεία κι άλλων νησιών είναι δημοσιευμένα κι αυτά χάρη σε κάποιους ανιδιοτελείς
και αφανείς ανθρώπους.
Τέτοιο είναι το αρχείο της
Σίφνου η οποία όμως δεν ταλανίζεται από τις έριδες της Ύδρας και στην οποία η
φιλοκαλική παράδοση είναι περισσότερο εδραιωμένη. Θα μπορούσαν λοιπόν, να
μελετηθούν εκ παραλλήλου τέτοιες κοινωνίες, στη μικρή τους κλίμακα, και «κατά
αντιπαράστασιν» να δώκουνε τη μαρτυρία τους. Όπως υπάρχουν βίοι παράλληλοι
μεγάλων ανδρών έτσι πρέπει να υπάρξουν βίοι παράλληλοι, επάλληλοι, κατ’
αντιπαράστασιν, μεγάλων νησιών και Μικρών Πατρίδων!
Σημ: Μη νομίζετε ότι η Σίφνος
ήταν τότε (1834) και τόσο μικρή...είχε 4.800 κατοίκους (εκτός από τη διασπορά
που ήταν κάπου 2.000) όταν η Αθήνα είχε 7.500! Αλλά η στατιστική του Αγώνα
είναι μια άλλη υπόθεση που ελπίζουμε κάποτε να φωτίσουμε στοιχειωδώς.
Κάτι ανάλογο με τους Υδραίους
γινόταν και με τους Σουλιώτες. Οι επαγγελματίες αυτοί στρατιωτικοί δεν ήταν
μισθοφόροι όπως προκλητικά τους αποκαλεί ο Βερέμης. Μισθοφόρος είναι εκείνος
που παρέχει τις υπηρεσίες του σε διαφορετικούς εργοδότες. Και βέβαια αν ήταν
εκείνοι μισθοφόροι είναι και σήμερα οι Έλληνες που υπηρετούν στο στρατό,
εκείνοι που υπηρετούν στο δημόσιο μηδέ των καθηγητών πανεπιστημίου
εξαιρουμένων. Και φυσικά μισθοφόροι θα πρέπει να θεωρούνται και όσοι παίρνουν
χρήματα από ιδιώτες για να «καταγράφουν» την ιστορία! Αν κάποιος «κατέγραφε»
την ιστορία για λογαριασμού ενός κόμματος – πχ του ΚΚΕ, που πάντα είχε τέτοιες
κλίσεις – τα ταγκαλάκια του Σκάι θα τον λέγανε «στρατευμένο ιστορικό» - όπως
λένε «στρατευμένο καλλιτέχνη» - και θα τον παραδίδανε στη κοινή περιφρόνηση.
Τώρα που καθηγητές ομότιμοι κι επίκουροι, στρατεύονται στο νταϊφά του
Αλαφούζου τί θα τους κάνουμε; Δεν θα τους «καταγράψουμε» εκεί που τους αξίζει;
Κι εσύ κυρ- Στέλιο μου τί
γυρεύεις στο παζάρι;
Θόδωρε Ζιάκα, Γιώργο Κοντογιώργη,
Γιάννη Ιωαννίδη, Βασίλη Καραποστόλη, όσοι διανοούμενοι ζωντανοί, νέοι
επιστήμονες, και μη επιστήμονες, μελετητές της ιστορίας και της κοινωνίας.
Καιρός να περάσουμε από το γενικό στο ειδικό, από τη μεγάλη κλίμακα στη μικρή,
και στο επίπεδο της θεωρητικής κοινωνιολογικής συζήτησης. Καιρός να δείξουμε
συγκεκριμένα, με απτά παραδείγματα, πώς λειτουργεί η κακή μας πλευρά και η καλή
μας πλευρά. Αν είναι να γίνουμε «πρώτοι στο χωριό κι όχι δεύτεροι στην πόλη»
πρέπει να γίνουμε και στη κοινωνιολογία του χωριού ή καλύτερα της μικρής
πολιτείας! Έτσι θα ανακτήσουν την τιμή τους και τον αυτοσεβασμό τους οι Μικρές
Πατρίδες που αδικήθηκαν, στραγγαλίσθηκαν και αφέθηκαν στο περιθώριο της Μεγάλης
Πατρίδας.
«Λέγκο Λέγκο Λέγκο! Πάψε να μας
τυραννάς...» άδουν οι Μικρές Πατρίδες...εσείς που τις ακούτε κάντε κάτι!
Τα διόδια της εθνικής οδού
και η εθνική οδός του μαρτυρίου
Τα συζυγή πυρά Ράμφου τε και
Βερέμη δέχεται η λογική και στην περίπτωση όπου πιάνουν ν’ αναλύσουν – υπό το
φως των προηγούμενων φώτων τους για τον άνθρωπο του 1821 – την καθημερινή
συμπεριφορά του Νεοέλληνα. «Παρκάρουν πάνω στο πεζοδρόμιο», «δεν πληρώνουν στα
διόδια» κλπ, κλπ. Για όλα αυτά, λέει, φταίει που ο Έλληνας δεν έχει ξεκόψει από
την οικογένεια, από τα σόγια. «Είμαστε μια κατακερματισμένη κοινωνία» λέει ο
Βερέμης και ο Ράμφος αγαλιά. Και για να μην είμαστε μια «κατακερματισμένη
κοινωνία» πρέπει να φτιάξουμε ένα «κράτος δικαίου» όπου όλοι είναι ίσοι
έναντι του Νόμου. Και για να είναι όλοι ίσοι έναντι του νόμου πρέπει να είμαστε
όλοι «άτομα»!
Νάτη η πρώτη λαθροχειρία! Όταν
είμαστε «άτομα» δεν είναι κατακερματισμένη η κοινωνία; Είναι το άτομο
μεγαλύτερη ενότητα από το σόι και την οικογένεια;;; Μήπως κάτι άλλο θέλουν να
πούνε οι σοφοί μας και ντρέπονται να το πουν ευθέως;
«Σε ένα ευνομούμενο κράτος, όποιος
δεν πληρώνει διόδια τιμωρείται». Σωστά. Και πού εμποδίστηκε το κράτος να
επιβάλει τιμωρίες από τις οικογένειες των παρανομούντων; Αν κάποιος εμπόδισε το
κράτος είναι το «κίνημα» του «Δεν πληρώνω» που ποσώς είναι γέννημα του καθ’ημάς
τρόπου. Πρώτον, γιατί είναι «κίνημα», άρα είναι παιδί του Διαφωτισμού.
Δεύτερον, γιατί το μόνο που καταλαβαίνουν οι δυτικοί είναι η...ανταποδοτικότητα
και μάλιστα μόνο όταν τους συμφέρει. Τρίτον, το «Δεν πληρώνω» είναι συστατικό
στοιχείο των δυτικών «ευνομούμενων κρατών» όπου διαπρέπουν ίσαμε έξι και
πλέον αιώνες. Πλήρωσε η Αγγλία καμιά αποικία κυρ Στέλιο μου; Πλήρωσε την Κύπρο;
Πλήρωσε η Γαλλία το Βιετνάμ; Πλήρωσε η Γερμανία την Ελλάδα; Το αντίθετο! Όλοι
εμείς πληρώσαμε, κι αυτούς και τους πατέρες τους και τα βουλεβάρτα τους και τις
πλατείες τους και τα μέγαρά τους και τις παιδείες τους. Και τώρα μας λένε πως
τους χρωστάμε κι από πάνω! Θέλετε να το αναλύσουμε αυτό;
Μιλάνε για το ευνομούμενο κράτος
και τους σπάζουν τα σάλια. Πού είναι αυτό; Πού βρίσκεται;
Είναι η Η.Π.Α ευνομούμενο
κράτος; Προς τα πού; Προς τα μέσα ή προς τα έξω; Από τη μέση και πάνω ή από τη
μέση και κάτω; Είναι ευνομούμενο κράτος όταν για τον κάθε πολίτη του πρέπει να
κοπούν χίλια (1000) δέντρα στη διάρκεια της ζωής του για «να περνάει καλά»;
Είναι ευνομούμενο για τους πολίτες του όταν δεν είναι είναι για τους πολίτες
του Ιράκ; Αυτό εννοείτε; Να έχουμε ένα κράτος που φροντίζει εδώ να πληρώνονται
τα διόδια και αλλού να σκοτώνει κόσμο και κοσμάκη για τα αισχρά του συμφέροντα;
Πόσο ευνομούμενο είναι το κράτος
που έχει εκατομμύρια φυλακισμένους; Αλήθεια πόσα εκατομμύρια είναι αυτοί; Έχω
μείνει στα 10.000.000! Που έχει γειτονιές γκέτο, που μέχρι πριν από λίγο οι
μαύροι ήταν δεύτερης κατηγορίας; Μια ολάκερη Αμέρικα μπήκε στον Β΄Π.Π.
για την ελευθερία και όπλα στους μαύρους – ήτοι στο 10% του πληθυσμού - δεν
έδινε!
Η Ντέμη Μουρ υπέφερε τα
πάνδεινα, πριν δέκα περίπου χρόνια, για να την στο U.S.A Marin ως ισότιμο
μέλος(!) Ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο, η παλιοκαραβάνα του ναυτικού, κάνει τη ζωή
μαρτύριο στον μαύρο μάγειρα που τολμάει να φαντάζεται ότι μπορεί να
γίνει...δύτης του Αμερικανικού Ναυτικού(!) «Φαντάσου»...που λέει και ο
Πασχάλης Τερζής. Πότε αυτά; Μα τη δεκαετία του ‘50!
Σταματώ εδώ. Υπάρχουν άλλοι που
ξέρουν περισσότερα για το «ευνομούμενο κράτος» της Δύσης και ας πάρουν εκείνοι
τον λόγο.
Μας ψαρώνουν σείοντας το
«ευνομούμενο κράτος» που δεν υπάρχει πουθενά παρά μόνο στα χαρτιά και στα
κεφάλια τους.
Σημ:Ο μικροαστός ξελιγώνεται
όταν φαντάζεται τον Σιλβέστερ Σταλόνε ως Δικαστή Ντρεντ να συλλαμβάνει
τον εγκληματία επ’ αυτοφόρω, να του απαγγέλει την κατηγορία, να εκδικάζει τη
υπόθεση και να εκτελεί αμέσως και σαφώς την ποινή(!) Είναι ό,τι του χρειάζεται
για να επιστρέψει στο λήθαργο της ήσυχης αυτοϊκανοποίησής του.
Μας ψαρώνουν μ’ εκείνο το
κράτος που όσο είναι ευνομούμενο είναι γιατί στηρίζονταν και
στηρίζεται ακόμα στις πλάτες όλου του κόσμου. Μιλάω για την βόρια Ευρώπη και
την βόρια Αμερική.
Όμως δεν υπάρχει κράτος
ευνομούμενο, υπάρχει κράτος «ευνοούμενο»!
Ο αναγεννησιακός άνθρωπος που
«ανέλαβε την ευθύνη του άλλου» ανέλαβε και το «καθήκον» να πραγματοποιήσει την
«πρωταρχική συσσώρευση» ήγουν να θεμελιώσει τον καπιταλισμό στο αίμα των Νέων
Χωρών. Έκτοτε άντλησε και αντλεί αίμα σαν το βαμπίρ, η Ευρώπη και η
Αμερικάνική της προέκταση, από όλο τον κόσμο και το αίμα αυτό ήδη άρχισε να
πέφτει στα κεφάλια της. Κι αν τους λείψουν οι πρόσοδοι, από όλους αυτούς που
κρατάνε δεμένους, με ορατές και αόρατες αλυσίδες, τότε να δούμε πόσο
ευνομούμενο θα παραμείνει το ευνοούμενο κράτος τους. Αλλά πού να καταλάβουν
αυτά οι διανοούμενοι και πάντα, από το κράτος και τα ΜΜΕ, ευνοούμενοι.
Μικρό και Μεγάλο Ευχολόγιο!
«Εξορκίζω σε τον αρχέκακον της
βλασφημίας, τον αρχηγόν της ανταρσίας, και αυτουργόν της πονηρίας. Εξορκίζω σε
τον εκριφθέντα εκ της άνω φωτοφορίας, και σκότω βυθού κατενεχθέντα δια την
έπαρσιν. Εξορκίζω σε και πάσαν την εκπεσούσαν δύναμιν, της σης ακόλουθον
προαιρέσεως. Ορκίζω σε πνεύμα ακάθαρτον κατά του Θεού Σαβαώθ και πάσης Στρατιάς
Αγγέλων Θεού, Αδωνάϊ, Ελωΐ, Θεού παντοκράτορος, έξελθε και αναχώρησον από του δούλου
του Θεού …»
«Ευχαί ήτοι Εξορκισμοί επί
πασχόντων υπό Δαιμόνων και επί πάσαν ασθένειαν»
Βασιλείου του Μεγάλου-Μικρό
Ευχολόγιο.
Μεταξύ των άλλων που ειπώθηκαν,
ο Στέλιος Ράμφος μας παρέπεμψε και στο Μικρό και στο Μεγάλο Ευχολόγιο. Έχουμε,
λέει, ευχές για όλες τις δουλειές, για ό,τι κάνουμε. Πριν από κάθε τί
διαβάζουμε τη σχετική ευχή. Πώς να έχουμε έτσι εμπιστοσύνη στον άνθρωπο,
αναρωτήθηκε ο φιλόσοφος, όταν όλα τ’ αναθέτουμε στο Θεό; Και πώς να μη μάθουμε
στο ρουσφέτι αφού συνέχεια παρακαλούμε τους αγίους να μεσιτεύσουν στο Θεό;
Αν και θα συμφωνήσω ότι έχουμε
για όλα ευχές, ότι πριν από όλα λέμε μιαν ευχή ή πρέπει να λέμε μιαν ευχή, δεν
θα συμφωνήσω στο ότι αυτό αποδεικνύει ότι δεν έχουμε εμπιστοσύνη στον άνθρωπο.
Αν συνέβαινε κάτι τέτοιο το κείμενο τούτο δεν θα ήταν τόσο κοπιαστικό και για
τον γράφοντα, για τον αναγιγνώσκοντα και παντί τω λαώ αλλά θα τελείωνε στις
λίγες σειρές της ως άνω ευχής του Μεγάλου Βασιλείου. Επειδή όμως διατηρώ,
παιδιόθεν, μιαν άλλη σχέση με τους αγίους δεν περιορίζομαι στην ευχή αλλά
απευθύνομαι στο νου και στην καρδιά του αναγνώστη για να μπορέσουμε επί τέλους
να συνεννοηθούμε μπας και κάνουμε – αν θέλουμε - χωριό.
Και δεν ακολουθώ μόνο εγώ αυτή
την τακτική. Το όλον έθνος, κάθε πρωί που ξυπνάει λέει «καλημέρα» και ισχυρίζεται
μάλιστα ότι «είναι του Θεού». Ουδόλως όμως παραιτείται από τον αγώνα του άρτου
του επιούσιου και από τον μόχθο για να γίνει η μέρα όσο μπορεί καλύτερη . Και
αν πάσχει από κάτι το έθνος δεν είναι γιατί λέει πολλές «καλημέρες» κι
επαφίεται μετά στον Θεό αλλά γιατί έχει πάρει όλα τα «καθήκοντα» του Θεού και
τ’ έχει μοιράσει, τα περισσότερα στο κράτος και τα υπόλοιπα στον εαυτό του.
Νομίζει ότι μπορεί να εξασφαλίσει τον άρτον τον επιούσιον χωρίς τη βοήθεια του
Θεού. Δεν πάσχει δηλαδή ο ανθρωπολογικός τύπος που εύχεται και προσεύχεται,
πάσχει ο ακριβώς αντίθετος! Τον πήραμε στον γάμο μας τον κυρ-Στέλιο μας λέει
«και του χρόνου»!
Όταν ο Γέροντας, ο οψοποιών
μαγγανείας, δέχεται επιδοκιμασίες για την τέχνη του δείχνει τον άγιο Ευφρόσυνο
τον Μάγειρο και εξηγεί με ταπεινοφροσύνη: εκείνος είναι ο μάστορας! Γιατί;
Γιατί ξέρει ότι μολονότι κάθε
φορά βάζει τα ίδια υλικά, με την ίδια σειρά, με τις ίδιες αναλογίες, με την
ίδια διαδικασία, κάθε φορά το φαγητό είναι και λίγο διαφορετικό! Ξέρει εκείνος,
από τον τρόπο της ζωής του, εκείνο που μόλις τώρα ανακάλυψαν οι Χαολόγοι ότι
δεν υπάρχει «ακριβώς», ότι όλα είναι στο «περίπου» και ότι «η κάθε φορά» είναι
«μια άλλη φορά»! Ξέρει ο Γέροντας ότι όση και μαστοριά να βάνει πάντα θα
μείνει ένας μικρός χώρος εκτός της μαστορικής εμβέλειάς του όπου μέσα εκεί
χωράει το άπειρο. Γι’ αυτό χαμηλώνει το κεφάλι και δείχνει τον άγιο. Κι εμείς
προσκυνάμε και θαυμάζουμε το γεγονός ότι οι επιστήμονες ανέβηκαν στην κορυφή
του Έβερεστ και βρήκαν εκεί πάνω μια παρέα από Πατέρες να συζητάνε – και να σε
ζητάνε - από καιρό.
Να εύχεσαι λοιπόν και να
προσεύχεσαι δεν σημαίνει παραίτηση από τη δράση, δεν σημαίνει ότι αφήνεις κάτι
που είναι δική σου αρμοδιότητα στο Θεό. Αντίθετα, αφήνεις στο Θεό αυτό που
είναι πράγματι δικό Του και που ουδέποτε ήταν δικό σου: τον χρόνο του
μέλλοντος. Αυτός ο τύπος καταμερισμού των έργων ανάμεσα σε σένα και στον Θεό
είναι που σου δίνει περισσότερη δύναμη να παλέψεις σαν λιοντάρι και να κάνεις
ό,τι περνάει από το χέρι σου.
Όσοι έχουν επιχειρηματικές
δραστηριότητες φαντάζομαι ότι θα έχουν συναντήσει πολλές φορές
την κατάσταση αυτή όπου δεν
μπορείς ν’ αποφασίσεις ανάμεσα μια δυο- τρεις εκδοχές. Όλες έχουν υπέρ και
κατά. Ακόμα κι όταν μπορείς να φανταστείς τί θα προκύψει «αν» δεν ξέρεις «αν θα
υπάρξει αν».
«Αν έχω την υπομονή, και να
μηδέν οκνέψω σα σιγανέψει ο καιρός, ολπίζω να ψαρέψω», γράφει στην περικεφαλαία
του ο Αφέντης τη Πάτρας στον Ερωτόκριτο.
Υπάρχει ο ανθρωπολογικός τύπος
που μπροστά στην αρρώστια λέει: «να είμαστε τυχεροί».
Και υπάρχει κι εκείνος ο τύπος
που λέει: « να μας βοηθήσει ο Θεός». Ποιος έχει πιο πολύ εμπιστοσύνη στον
άνθρωπο, ποιος τον αγαπάει περισσότερο; Ποιος είναι ο καλύτερος; Εκείνος που
προσβλέπει στη βοήθεια της τύχης ή εκείνος που προσβλέπει στη βοήθεια του Θεού;
Εκείνος που πιστεύει ότι είναι γέννημα τυχαίο ή εκείνος που πιστεύει ότι κοτζάμ
Θεός κάθισε, με ξεχωριστό μεράκι, μαστόρεψε τον Κόσμο και μέσα σ’ αυτόν έβαλε
τον Άνθρωπο να είναι φίλος και μπιστικός του; Υπάρχει ο ανθρωπολογικός τύπος
που λέει: «το Σύμπαν συνωμότησε» και υπάρχει και ο άλλος που λέει: «με βοήθησε
ο Θεός». Ποιος είναι πιο όμορφος; Εκείνος που συνωμοτεί με το Σύμπαν – τρομάρα
του – ή εκείνος που προσπέφτει σε Ό,τι Καλό;
Μα προσπέφτουμε; προσκυνάμε;
αντιδράει το νέο παλληκάρι!
Ναι,γιέ μου! Προσκυνάμε και
προσπέφτουμε στο Κάλλος και στην Αγάπη!
Εκεί και πουθενά αλλού!
Επιμύθιον
Το «βρακί της Κατερίνας» ήταν,
λέει, ποινή του κατά Καραϊσκάκην στρατιωτικού ποινικού κώδικα.
Σε πείσμα όλων των ευρολαμόγιων
της πνευματικής ζωής του τόπου, είχε και ο Γύφτος στρατιωτικό ποινικό κώδικα!
Άγραφο μεν με μεγάλη προσήλωση τηρούμενο δε.
Στο ασκέρι του υπήρχε πάντα το
«βρακί της Κατερίνας»! Ήταν ένα γυναικείο εσώρουχο - προφανώς πόρω απείχε από
τα σημερινά στριγκ – το οποίο υποχρεωνόταν να φορέσει όποιος λιγοψυχούσε
στη μάχη! Ούτε τον έδιωχνε ούτε τον παίδευε. Τού φόραγε το «βρακί της
Κατερίνας».
Και εκείνος μετά έπραττε
αναλόγως.
Έτσι κι εμείς τώρα. Σε όποιον
σείει το «φράκο» εμείς του θυμίζουμε την παροιμία που λέει: «λαγός
την φτέρην έσειε...κακό της κεφαλής του».
Κι ετοιμάζουμε το «βρακί της
Κατερίνας»!
Καλή Ανάσταση Αδέρφια!
11 Μαρτίου 2011
Θησείο
ΥΓ. Δεν μπορούμε να μην
αποδώσουμε τιμές στις κυρίες Κουμαριανού, Γαρδίκα και Ευθυμίου οι οποίες με
πολύ εύστοχο τρόπο, χωρίς καν να προσβάλουν τον οικοδεσπότη, σημείωσαν κάποια
πράγματα και έσωσαν την τιμή τους και μόνο την τιμή τους. Γιατί η τιμή των
άλλων δεν σώζεται με τίποτα!
Σχόλια
Αμέθυστος
Αγαπητέ μας φίλε κερνάμε !
Θά κλέψουμε από
τό αντίφωνο καί αυτή σου τή ζωγραφιά.
Ίσως δέν γνωρίζεις ότι ο Ράμφος δέν
υπηρέτησε στρατό κάν, πήρε τρελλόχαρτο, σέ μιά μοναδική στιγμή αυτογνωσίας.
Γιώργος Μιλτ.Σαλεμής
Αγαπητέ
Αμέθυστε, όσο κι αν θεωρώ ότι πρέπει να είμαστε αυστηροί με όλους εκείνους που
συμβάλλουν στην υπονόμευση του φρονήματος του λαού, τώρα, σε μια τόσο κρίσιμη
στιγμή, άλλο τόσο δεν θα ήθελα να τους κρίνουμε με τα πεπραγμένα του
παρελθόντος. Είμαι αντίθετος σε ένα είδος "μητρώου κοινωνικών
φρονημάτων". Αν ο Ράμφος έλεγε σωστά πράγματα τώρα δεν θα με πείραζαν τα
όποια λάθη του στο παρελθόν και πριν πενήντα χρόνια. Σκέψου όμως και το ότι την
εποχή αυτή που ο Ράμφος έπρεπε να πάει στο στρατό ο στρατός ήταν μαρτύριο.
Κυρίως για τους αριστερούς. Και ξύλο έπεφτε, και σε "τάγματα
ανεπιθυμήτων" τους στέλνανε, και σε προβοκάτσιες στους μπλέχανε. (βλέπε το
"σαμποτάζ της ζάχαρης" στον Έβρο από τον Παπαδόπουλο τον δικτάτορα).
Ευχαριστώ για το κέρασμα!
Γιάννης
Ιωαννίδης
Γειά
σου βρε Γιώργο!
Ο Ράμφος παλεύει με πείσμα να παραχώσει την ιστορία και την
πραγματικότητα σ' ένα τόσο πολύ φτωχό θεωρητικό σχήμα (η μομφή πάει στο πολύ
φτωχό), που αναγκάζεται να καταφεύγει σε όλα αυτά τα κουφά, που τόσο
απολαυστικά, συστηματικά και ξεκάθαρα ξεμπρόστιασες.
Γιώργος
Μιλτ.Σαλεμής
Έχω
κι άλλα Γιάννη, έχω κι άλλα! Είναι τόσο πολλά που κάμποσα μου ξεφύγανε.
Ενώ
όμως εγώ πάλευα το κείμενο η σωστότερη απάντηση ήρθε από αλλού!!! Από τον
μακαρίτη τον Άρη Ζεπάτο!!!
kwstas
Δεν
ξέρω αν έχει νόημα να γράψω διότι οι φανατισμένοι δεν ακουν. Σπούδασα σε ελλάδα
αλλά και εξωτερικό (στις "βοϊδοσχολές" που λένε μερικοί νεοέλληνες αλλά
βρίσκονται στις κορυφές των διεθνών rankings, ξέρετε, αυτά τα βγάζουν κάτι
τύποι σαν την Moodys, Fitch κλπ της εκπαίδευσης και της έρευνας). Ήμουν 20
χρόνια στο εξωτερικό, κινήθηκα Β και Δ της Ελλάδας. Ο Ράμφος μου είναι
άγνωστος, αν και πολλοί εδώ τον έχουν (ή τον είχαν στο παρελθόν) περί πολλού.
Στο εξωτερικό είναι παντελώς άγνωστος. Αν γράφει ή λέει όσα σημειώνει ο
αρθρογράφος (ειδικά στα περι τακτικής πολέμου για την επανάσταση), αυτό είναι
απόλυτα δικαιολογημένο. Το άρθρο προσπαθεί να δικαιολογήσει σχεδόν όλα τα
στραβά της νεοελληνικής ιστορίας αλλά και γενικότερα της νεοελληνικής
νοοτροπίας. Θα έβλεπα με συμπάθεια γενικά το άρθρο σε όσα αφορούν την ιστορία
της επανάστασης αλλά διαφωνώ κάθετα ειδικά με την παράγραφο Τα διόδια της
εθνικής οδού και η εθνική οδός του μαρτυρίου. Πρέπει εσείς που έχετε την
νεοελληνική νοοτροπία να ωριμάσετε πολιτικά και να καταλάβετε πως στην
δημοκρατία δεν υπάρχει κίνημα, αν σε δυσαρεστεί μια κυβέρνηση δεν την
ξαναψηφίζεις. Αυτοί που δενπληρώνουν διόδια θεωρούν πως είναι απόγονοι του
Σωκράτη βέβαια. Δεν θέλω να γράψω και να μπω σε αντιπαράθεση διότι σε μερικά
σημεία το άρθρο ρίχνει το επίπεδό του. Θα πω ένα μόνο: Κανείς λαός δεν κατέχει
την απόλυτη αλήθεια, κανένα κράτος δεν τα κάνει όλα σωστά. Πάρε τα καλά
νεοέλληνα από τους άλλους (πχ από ΗΠΑ πάρε το γεγονός ότι ένας επαρχιώτης
δικαστής επέβαλε πρόστιμο 2 δις δολλάρια στην Exon-Mobil, η μεγαλύτερη των 7
αδελφών που ξεκινά και πολέμους, για το ατύχημα Εxon-Valdez στην Αλάσκα,
mutatis mutandis σαν να λες ένας δικαστής στη Φλώρινα επέβαλε πρόστιμο
εκατομμυρίων στον Αλαφούζο ή τον Μπόμπολα και ο τελευταίος να το πλήρωσε...)
Πάρε και το ότι ένας γιός μετανάστη από Αφρική έγινε πρόεδρος (σαν να λέμε
έγινε πρωθυπουργός ο συγγραφέας του άρθρου). Πρέπει νεοέλληνα να
συνειδητοποιήσεις πως είσαι εκεί που περιέγραψε ο Στρος Καν, να σοβαρευτείς για
να δουν μια άσπρη μέρα τουλ τα εγγόνια σου, διότι άρθρα σαν αυτό (σε μερικά του
σημεία), σου παρουσιάζει το βοθρο για κήπο με τριαντάφυλλα...
Νίκος
Kwstas
φαίνεται πως δεν κατάλαβες τι θέλει να πει ο αρθρογράφος στην παράγραφο για τα
"διόδια". Δεν υποστηρίζει αυτό που νομίζεις.
Μαύρος
- Τι είχες Γιαννημ' - τι είχα πάντα
@kwstas
είπες:
" Πρέπει εσείς που έχετε την νεοελληνική νοοτροπία να ωριμάσετε
πολιτικά και να καταλάβετε πως στην δημοκρατία δεν υπάρχει κίνημα, αν σε
δυσαρεστεί μια κυβέρνηση δεν την ξαναψηφίζεις. "
Πρέπει εσείς που είστε
εκτός Ελλάδος να καταλάβετε οτι στην Ελλάδα, απλά, δεν υπάρχει θέμα "αν σε
δυσαρεστεί μια κυβέρνηση δεν την ξαναψηφίζεις" διότι έχουν φροντίσει να
είναι όλοι το ίδιο πράγμα με διαφορετικές σημαίες, και έχουν αποκλείσει την
εμφάνιση οποιουδήποτε άλλου στην διεκδίκηση της εξουσίας, άρα και να τον
ψηφίσουμε.
Δεν αναφέρομαι μόνο στα δύο κόμματα εξουσίας, εννοώ όλο το
πολιτικό φάσμα που συμμετέχει στις εκλογές. Αν οι εκτός Ελλάδας καταλάβετε αυτό
το μεγάλο πρόβλημα, θα σταματήσετε να πετάτε παρόλες που δεν έχουν σχέση και
γενικότερα με την Ελληνική πραγματικότητα, και, ίσως να συνεννοηθούμε κάποτε.
Ανώνυμος
Αγαπητέ
Σαλεμή εμείς πήγαμε στρατό.
Στό παρελθόν τού Ράμφου ανήκει καί τό Μυστικό τού
Ιησού. Καί μάς ενδιαφέρει. Ίσως εσένα δέν σού λέει τίποτα.
Αγαπητέ kwstas
Νεο-Έλληνες εκ μέρους τού ενός στρατοπέδου είναι οι κληρονόμοι τής τουρκικής
νοοτροπίας. Εκ μέρους τού άλλου στρατοπέδου είναι οι ανθρωπιστές, αντίπαλοι τού
Παλαμά.
Σήμερα στόν πόλεμο πού διεξάγεται νεοέλληνες είναι όσοι επιθυμούν νά
γίνουν νεογερμανοί ή νεοαμερικανοί.
Στό παρελθόν οι Έλληνες τού εξωτερικού
βοήθησαν τήν Πατρίδα τους. Από ό,τι βλέπουμε εσείς τού εξωτερικού, δέν μπορείτε
νά αναγνωρίσετε Πατρίδα καί αναγκάζεστε νά πάρετε μέρος ενός μέρους, ενός
κόμματος τής παρτίδος.
Καί όμως η διάκριση συνεχίζει νά υπάρχει.
Kwstas
Δεν
έχει νόημα να πλειοδοτήσουμε σε φιλοπατρία αλλά θα πω προς ανώνυμο: Να σου πω
κάτι που έκαναν οι του εξωτερικού για την πατρίδα: Νομίζεις τυχαία το ισραήλ
αναγνώρισε την ελληνική ΑΟΖ? Αν το νομίζεις κάνεις λάθος!
Ο Λούμπεν
"Πρέπει
εσείς που έχετε την νεοελληνική νοοτροπία να ωριμάσετε πολιτικά και να
καταλάβετε πως στην δημοκρατία δεν υπάρχει κίνημα, αν σε δυσαρεστεί μια
κυβέρνηση δεν την ξαναψηφίζεις."
Πρέπει και εσύ ωστόσο, να αντιληφθείς,
ότι μια δημοκρατία δεν εξαντλείτε στην επιλογή κυβέρνησης ανά τετραετία και ότι
σε ένα δικομματικό σύστημα μετά από αλλεπάλληλες εναλλαγές των κομμάτων
εξουσίας στην κυβέρνηση οι (πραγματικές) επιλογές τις οποίες έχεις
περιορίζονται!
Υ.Γ. και μια που έθεσες το ζήτημα πολιτικής ωριμότητας, θα έχεις
σίγουρα μια καλή εξήγηση για το γεγονός, ότι οι αμερικανοί και βρεταννοί
πολίτες, με όλη την δική των πολιτική...ωριμότητα, δέχθηκαν μετά χαράς να
πολεμήσουνε και πεθάνουνε στο Ιράκ, επειδή ο Bush ισχυρίστηκε ότι ο Σαντάμ έχει
πυρηνικά...όπλα...
sanatorios
Αγαπητέ
μου φίλε γράφεις σαν να απευθύνεσαι στον ευατό σου, και ναι σε αυτόν
απευθύνεσαι. Γιατί ξέρεις ότι ο Ράμφος έχει δίκιο, το λογικό σου το κατανοεί,
τι θυμικό σου αντιστέκεται , και ξεκινά η μάχη , ομολογείς την πίστη σου, το
κάνεις επειδή το χεις ανάγκη και αφήνεις υποσημείωση για το μέλλον σου το
:
"Καλή Ανάσταση Αδέρφια!
11 Μαρτίου 2011
Θησείο"
Sanitarius
Να
μια απάντηση στηριγμένη όχι στο θυμικό αλλά στο λογικό, δηλαδή στην έκθεση
επιχειρημάτων που αντικρούουν το άρθρο του κ. Σαλεμή.
Εύγε Sanatorios! Μας
καθήλωσες!
sanatorios
δεκτή
η ειρωνεία αλλά πες μου αγαπητέ ποιός το γαμ..... το θησείο !!!
ο Ράμφος λέει
το απλοικό , ξεκόλλα απο το παρελθόν και το μύθο και δες το παρόν και αν
αμφιβάλλεις για τις προθέσεις του :
http://www.antifono.gr
/portal/%CE%A0%CF%81%CF%8 C%CF%83%CF%89%CF%80%CE%B1 /%CE%A1%CE%AC%CE%BC%CF%86
%CE%BF%CF%82/%CE%A3%CF%85 %CE%BD%CE%B5%CE%BD%CF%84% CE%B5%CF%8D%CE%BE%CE%B5%C
E%B9%CF%82/1626-%CE%A3%CF %84%CE%AD%CE%BB%CE%B9%CE% BF%CF%82-%CE%A1%CE%AC%CE%
BC%CF%86%CE%BF%CF%82-%CE% A4%CE%BF-%CE%95%CE%BB%CE% BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%B
A%CF%8C-%CF%80%CF%81%CF%8 C%CE%B2%CE%BB%CE%B7%CE%BC %CE%B1.html
έλεγε τα ίδια
και κανα χρόνο πριν από τους προδότες του Σκαι.
ΥΓ ακόμα και η συμμετοχή των
ξενιτεμένων , είναι επιστροφή στο παρελθόν τους.
ΥΓ 2 δεν με ενδιαφέρει να
αντικρούσω τα επιχειρήματα του Σαλέμη , γουστάρω που είμαι Ελληνας αλλά δεν
μένω εκεί, με εκνεύρισε το θησείο.
Χρυσηίς Θεοδόση - Προς τον κύριο
Σαλεμή
Υπάρχουν
πολλά επιχειρήματα για να δεχτούμε το "ένα'' ή το ''άλλο''. Είστε και οι
δύο πνευματικοί άνθρωποι μεγάλου βεληνεκούς! Όμως μη μας διαφεύγει το γεγονός
ότι ο κύριος Ράμφος ίσως κατανοεί αλλιώς τα εξελικτικά στάδια του ανθρώπου στον
χωρόχρονο και ως εκ τούτου η σκέψη του τον οδηγεί έτσι. Τώρα αν μας αρέσει ή
όχι, εκείνος μόνο μπορεί να το ξανασκεφτεί(;) ή εμείς στο μακρυνό μέλλον να
συμφωνήσουμε μαζί του.
tupidfrog - Μια ομαδική παρτίδα
σκάκι
Αγαπητέ
κ. Γιώργο Σαλεμή & φίλοι
Είμαι κάτοικος εξωτερικού τα τελευταία χρόνια και
παρακολουθώ τον τελευταίο καιρό τις εξελίξεις στην Ελλάδα βασανιζόμενος (και το
λέω κυριολεκτικά αυτό) από δυο ερωτήματα: (1) τι μας οδήγησε σ’ αυτή την
οικονομική καταστροφή και (2) τι πρέπει να κάνουμε για να σώσουμε αυτό που ίσως
ρομαντικά θα τολμούσα να αποκαλέσω ακόμα «πατρίδα». Φαντάζομαι πως κι εσείς
βασανίζεστε καθημερινά από τα ίδια ερωτήματα…
Με αυτές τις σκέψεις
παρακολούθησα όλα τα επεισόδια της σειράς 1821 μαζί με τις συζητήσεις που
ακολουθούσαν. Οι τοποθετήσεις του κ. Ράμφου με έβαλαν σε πολλές σκέψεις και
έψαξα και βρήκα όλες τις συζητήσεις στις οποίες έχει συμμετάσχει από το youtube
κτλ. Με αυτό το υπόβαθρο και χωρίς να έχω διαβάσει τα βιβλία του (ούτε του
ιδίου ούτε του κ. Ζιάκα – επομένως διορθώστε/συμπληρώστε με χωρίς φόβο και
πάθος) και με ευκαιρία τα όσα παραθέτετε στο άρθρο σας θα προσπαθήσω να
σχολιάσω κάποιες από τις τοποθετήσεις σας, κυρίως ως πρόφαση για να συζητήσω
τις σκέψεις που μου δημιούργησαν οι ιδέες του κ. Ράμφου.
Συμφωνώ με αυτό που
(υποθέτω πως) κατά βάθος προβληματίζει κι εσάς: «είναι ο δυτικός ανθρωπολογικός
τύπος κάτι που θα έπρεπε να ζηλεύουμε;». Μετά και την εμπειρία μου των τελευταίων
χρόνων θα απαντούσα χωρίς δεύτερη σκέψη «όχι». Σε ότι αφορά όμως στα όσα
γράφετε στη συνέχεια, έχω την αίσθηση ότι η ουσία των τοποθετήσεων του κ.
Ράμφου ήταν κυρίως τύπου ψυχανάλυσης με στόχο απλά την κατανόηση της κατάστασης
του υποσυνειδήτου μας. Δηλαδή περισσότερο του στυλ «αρχικά ας προσπαθήσουμε να
κοιταχτούμε με ειλικρίνεια στον καθρέφτη και να κατανοήσουμε τον εαυτό μας, τις
σχέσεις με τους γύρω μας και το κράτος μας» (χωρίς απαραίτητα να πούμε αν είναι
καλό ή κακό), παρά του στυλ «ο ανθρωπολογικός τύπος του νεοέλληνα είναι για τα
μπάζα και των δυτικοευρωπαίων είναι φοβερός και αυτόν πρέπει να κάνουμε
copy-paste». Νομίζω ότι απλά θέτει το πρόβλημα και μας καλεί να το σκεφτούμε
(άλλωστε φιλόσοφος είναι, δεν είναι πολιτικός) και δε νομίζω ότι τον απασχολεί
στο ελάχιστο το ερώτημα αν ένας ανθρωπολογικός τύπος είναι καλύτερος από έναν
άλλον σε απόλυτό βαθμό, παρά μόνον ίσως «ιστορικά καταλληλότερος» από κάποιον
άλλον, κι αυτό το τελευταίο είναι μάλλον υποκειμενικό (αυτό είναι δική μου
άποψη για να μη παρεξηγούμαστε). Το ίδιο νομίζω ότι ισχύει και για τα περί
φουστανελάδων Vs δυτικών στρατιωτών κλπ. Για όλα αυτά που γράφω μπορώ να φέρω
ως απόδειξη το ότι σε μια άλλη συζήτηση του κ. Ράμφου με τον κ. Σαββίδη στην
ΕΤ3, του έθεσαν το ερώτημα σε σχέση με τον δυτικό ανθρωπολογικό τύπο και τα
προβλήματα που οι δυτικές κοινωνίες αντιμετωπίζουν σήμερα και απάντησε ξεκάθαρα
ότι δεν έχει μελετήσει το θέμα και ότι δε μπορεί να τοποθετηθεί απόλυτα, ενώ σε
μια άλλη συζήτηση για την παιδεία τόνισε ότι δεν πρέπει σε καμία απολύτως
περίπτωση να χάσουμε αυτά που έχουμε – μάλλον πρέπει να προσπαθήσουμε να
διευρύνουμε τις ψυχές μας με λίγα περισσότερα χαρακτηριστικά λογικής σκέψης.
Υπό αυτό το πρίσμα δε νομίζω ότι υποτιμάει στο ελάχιστο τον νεοελληνικό
ανθρωπολογικό τύπο. Απλώς μάλλον σκέφτεται ότι θα μπορούσε να εμπλουτιστεί λίγο
παραπάνω με μια παιδεία που θα δίνει ίσως λίγη περισσότερη έμφαση στη λογική
και στη σύνθεση. Κάτι άλλο που μου άρεσε επίσης είναι μια φράση του στην οποία
έλεγε κάτι του στυλ «Θέλω τους ανθρώπους καλλιτέχνες! Αντί να παίρνουν την
πέτρα και να την πετούν ο ένας στον άλλον, ας προσπαθήσουν να
ξεπεράσουν/συμπληρώσουν ο ένας τον άλλον στην γλυπτική!».
Γενικά, αν έχω
καταλάβει σωστά, μια από τις κεντρικές ιδέες του κ. Ράμφου είναι το να περάσει
μέσα από την παιδεία στους ανθρώπους πως παρά το γεγονός ότι μπορεί ο Α να έχει
διαφορετικές αντιλήψεις από τον Β (ή ακόμα μπορεί και να μην καταλαβαίνει καν ο
ένας τον άλλον), αυτό δε σημαίνει απαραίτητα πως κάποιος πρέπει να έχει δίκιο
και ο άλλος άδικο, και για να υπάρξει ο ένας πρέπει οπωσδήποτε να σβήσει ο
άλλος. Και φυσικά αυτό πρέπει να το καταλάβουν ταυτόχρονα και οι δυο γιατί όταν
δέχεσαι επίθεση αναγκάζεσαι να αμυνθείς κτλ κτλ. Για παράδειγμα, και για να
γίνω απόλυτα σαφής, μου φαίνεται πολύ σωστή η τοποθέτησή σας στο τέλος του
άρθρου, ότι πίστη στο Θεό δε σημαίνει απαραίτητα απόσυρση από τον χρόνο αλλά,
εναπόθεση στον Θεό αυτού που στην ουσία δε μπορούμε να δούμε. Υποθέτω όμως από
τον ειρωνικό σας τόνο σε ορισμένα σημεία του κειμένου πως πιστεύετε ότι η άποψή
σας με αυτή του κ. Ράμφου είναι ασύμβατες (διορθώστε με αν κάνω λάθος). Εγώ
πάλι νομίζω πως αλληλοσυμπληρώνονται θαυμάσια!
Επιπλέον, για την δικαιοσύνη του
πράγματος, δε νομίζω ότι ο κ. Ράμφος παραθέτει αυτές τις απόψεις ως ακλόνητες
τοποθετήσεις αλλά, μάλλον ως υπόθεση εργασίας που ακόμα και η ίδια αυτή η
υπόθεση τίθεται προς συζήτηση. Σε μια άλλη φάση απάντησε σε κάποιον που του
ασκούσε κριτική γι' αυτά που λέει με κάτι του στυλ: "Εγώ έκανα την αρχή
και έθεσα το πρόβλημα. Με χαρά και ιδιαίτερο ενδιαφέρον θα δω ανάλογες μελέτες
που θα απαντούν και θα συζητούν όλα αυτά τα ζητήματα". Συμπληρώνω ότι κι
εγώ θα ήμουν χαρούμενος να δω τέτοιες μελέτες ή να θέσω πολλά τέτοιου είδους
ερωτήματα στον κ. Ράμφο αν έχω κάποια στιγμή την ευκαιρία να τον συναντήσω.
Αντιλαμβάνεστε ότι σε μια φιλοσοφική συζήτηση ο μόνος κανόνας που υπάρχει είναι
η λογική και τα επιχειρήματα και πέρα απ’ αυτό η οποιαδήποτε αλαζονεία ή η
οχύρωση πίσω από μια άποψη δεν παρουσιάζει κάποιο ενδιαφέρον.
Κλείνοντας θα
έλεγα ότι κάθε άνθρωπος που ασχολείται με τη δημιουργία (σκέψης, γνώσης ή
οτιδήποτε) καταλαβαίνει πόσο δύσκολη υπόθεση είναι η δημιουργία, αλλά και
ταυτόχρονα, όσο περισσότερο φτάνει κανείς προς το τέλος, τόσο περισσότερο
συνειδητοποιεί ότι αυτό που έκανε είναι ημιτελές! (εδώ μιλάει μάλλον η
κατάθλιψη που συνοδεύει όλους όσους γράφουν το διδακτορικό τους, κλαψ) Επομένως
δε ξέρω αν έχουν νόημα οι πολεμικές απέναντι σε κάποιον που εκφράζει μια άποψη
η οποία δεν αυτοδιαφημίζεται καν ως πανάκια αλλά μόνο ως υπόθεση εργασίας.
Ωστόσο, δυστυχώς στα διάφορα forums βλέπω μόνο πολεμικές ιαχές. Π.χ. γράφει
κάποιος μια άποψη και σπεύδουν αμέσως κάποιο να απαντήσουν με δυο γραμμές, είτε
για να αποδοκιμάσουν είτε για να επιδοκιμάσουν, με μια περίεργη οπαδική
νοοτροπία που στόχο έχει μόνο τη δημιουργία εντυπώσεων και θορύβου και που
καταλήγει στο ίδιο μονότονο συμπέρασμα: Ο Α έχει δίκιο και ο Β έχει άδικο.
Θαρρείς και το νόημα μια πολιτικής συζήτησης είναι να κερδίσει κανείς μια μάχη.
Εγώ πάλι νομίζω ότι είναι απλά χάσιμο χρόνου… Για να μη μιλήσω για τους
πολιτικούς μας που σφάζονται τάχαμου τάχαμου στη βουλή (μουσική υπόκρουση
Καραγκιόζη).
Κινδυνεύω να γίνω μπανάλ αλλά νομίζω ότι αυτό που εννοεί ο
φίλτατος κ. Ράμφος είναι το αυτονόητο, ότι δηλαδή πρέπει καταρχάς να συζητάμε
με καλή πίστη, ειλικρίνεια, με χαμηλούς τόνους και διάθεση σύνθεσης γιατί
ειδικά σε ότι αφορά μια πολιτική συζήτηση (ενν. για την πόλη, για τα κοινά, για
το κοινό μας έθνος, κράτος κτλ) αυτό που έχει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον δεν
είναι η άποψη αυτή καθαυτή αλλά κυρίως τα επιχειρήματα και η βαθύτητα της
σκέψης που θα στηρίζουν την άποψη, ώστε να μπορέσει τελικά να βγει κάτι, όσο
καλύτερο γίνεται και όσο μακριά καταφέρουμε να φτάσουμε. Κάτι σαν να παίζαμε
μια ομαδική παρτίδα σκάκι…
parl
Τόση
φλυαριά για πραγματα που θα μπορούσαν να γραφουν σε πολυ λιγοτερες γραμμες,
φαινεται πως η Ζουραρεια γραφη εφαγε αυτη του Ζιακα.
Επισης μ' ενοχλεί αυτη η
παρουσιαση δηθεν αποκαθηλωσης προσωπικοτητων και συγκεκριμενα του Γιανναρα.
Οποιος φανει "αναθεωρητιστης" αμεσως τιθεται υπο αμφισβητηση. Εχω την
εντυπωση πως αυτη η ομαδα (Κοντογιωργης κτλ) μολις φανει πως δεν ειναι και τοσο
ομοιογενης (ειδικα περι τα "εθνικα θεματα"), τοτε καποιος εξ' αυτων
θα πρεπε βεβαια να παραμερισθει. Τουτο βεβαια θα το αποφασισει ο γενικος
γραμματεας κ. Θεοδωράκης.
Μάρκος - ένα σχόλιο
Γειά
σας.
Ζω και εργάζομαι πάνω απο μια δεκαετία στο εξωτερικό (Δυτική Ευρώπη). Δεν
χρειάζεται να εξειδανικεύουμαι τις Δυτικο Ευρωπαικές κοινωνίες (ο Ράμφος
δυστυχώς φαίνεται να το κάνει τα τελευταία χρόνια) και το άρθρο Γιώργο το
βρίσκω άκρως εύστοχο στο σύνολό του.
Το να κτυπιέται το φρόνημα και η
ηρωικότητα που εμπεριέχει το '21' είναι απο τα πιο γελοία που έχουν συμβεί τα
τελευταιά χρόνια στην Ελλάδα. Δεν θα μάθουμε Ιστορία απο τον Σκάι. Προς Θεού!
Υπάρχουν τα βιβλία για σοβαρή μελέτη!
Αυτό που έχω καταλάβει και αισθανθεί
έντονα ζώντας έξω είναι ότι η Ελλάδα θα μπορούσε πράγματι να είναι ένας
υπέροχος τόπος να ζεί και να προοδεύει κάποιος αλλά δεν είναι. ΓΙΑΤΙ; Εδώ είναι
να μιλάς με τις ώρες... :-(
Ο Παναγιώτης Κονδύλης έχει γράψει πολύ εύστοχα και
ενδιαφέροντα πράγματα για την δομή της Ελληνικής κοινωνίας (ιδιαίτερα στην
εισαγωγή ''Η παρακμή του Αστικού Πολιτισμού'').
Πιστεύω πάντως χρειαζόμαστε
αυτοσυνειδησία αν είναι να διορθώσουμε τα ελλατώματά μας και να κρατήσουμε τα προτερήματά
μας! (όχι αυτή που προσφέρουν τα ευαγή κρατικοδίαιτα και φαύλα ιδρύματα και οι
σιττιζόμενοί τους)
Φυσικά να πάψει αυτός ο λιγουρισμός ότι στο εξωτερικό όλα
είναι ΤΕΛΕΙΑ. Δεν είναι. ΦΟΥΛ ΣΤΟΠ. Δεν υπάρχει κάτι τετοιο.
Να το πω αλλιώς.
Προσωπικά και σε ατομικό επίπεδο ο μέσος Έλληνας μπορεί να είναι το ίδιο
χάλιας όσο ο μέσος 'Αγγλος ή Γερμανός ή Σουηδός. Το θέμα είναι ο μέσος όρος του
συνόλου ποιος είναι και ποια είναι η ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ή η στρατηγική μιας χώρας.
Εκεί νομίζω έχουμε αφεθεί τα τελευτάια 30τόσα χρόνια και είμαστε εν πολλοίς
ότι νάναι και κανένα κριτήριο δεν υπάρχει σχεδόν πουθενά. Τον τερζή σου τον
ακούς απ'οτι φαίνεται κυρ-Γιώργο! (γάβ δαγκώνει)
Πριν λίγο καιρό κάποιος ξένος
μου είπε σε μια κουβέντα: '' 'Εχουν συνείδηση οι 'Eλληνες ότι είναι 'Ελληνες
;''
Προσωπικά πιστέυω όχι - γι΄αύτο και το φαύλο χάλι. Οι ανθρωπολογία δεν
στηλιτεύει και δεν προωθεί ανθρωπολογικούς τύπους όπως φαίνεται να κάνει ο
Στέλιος Ράμφος (τα βιβλία του για τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη βέβαια ΑΠΛΑ
σκίζουν).
Απο την άλλη ....άλλος ένας αστράτευτος! Καλά απο αυτούς τους
''διαννουμενο-καλλιτεχνο- κλπ'' φιρφιρίκους κανείς δεν πάει στο στρατό;
'Ετσι
ξεκινάει και γίνεται το Σύνταγμα διαμπερές αφού με μαθηματική ακρίβεια θα
φυγομαχήσουν και αλλού.....και μετά λέμε για τον Μακρυγιάννη που ΔΕΝ ΑΝΕΦΕΡΑΝ
στον ΣΚΑΙ. (Καλύτερα....καμιά ανοησία θα έλεγαν)
Γιώργος
Μιλτ.Σαλεμής
Αγαπητοί
φίλοι, ιδιαίτερα εσείς του «εξωτερικού», που κάνατε τον κόπο και συνεισφέρατε
τόσες σπουδαίες σκέψεις
«Ξενιτεμένο μου πουλί
εκεί στα ξένα που ‘σαι
σου στέλνω
μήλο σέπεται
κυδώνι μαραγκιάζει»
σου στέλνω και τη σκέψη μου
και βρίσκει κι
απαγκιάζει
Σχολιάζω μερικά σημεία κυρίως για λόγους μεθοδολογικούς και αφήνω
την συζήτηση επί της ουσίας να συνεχιστεί.
1.Σε καμία περίπτωση δεν υπερασπίζομαι
τη σημερινή κατάντια μας. Φυσικά δεν υπερασπίζομαι και τον σημερινό
ανθρωπολογικό τύπο όσο αυτός υπάρχει γιατί και αυτό αμφισβητείται.
2.Πιστεύω δε
ότι ο σημερινός ανθρωπολογικός τύπος δεν είναι ο ίδιος με εκείνον της
Επανάστασης του ‘21. Συνεπώς όταν υπερασπίζομαι εκείνους δεν σημαίνει ότι
δικαιολογώ εμάς.
3.Πιστεύω ότι σήμερα δεν έχουμε να διαλέξουμε ανάμεσα σε δυο
ανθρωπολογικούς τύπους: τον κολεκτιβιστικό και τον ατομικιστικό. Αλλά ανάμεσα
σε τρεις: τον κολεκτιβιστικό, τον ατομικιστικό και τον...Προσωπικό
ανθρωπολογικό τύπο.
4.Η διαφορά μας από τους Ευρωπαίους, ή αν θέλετε η
πολιτιστική μας «ανωτερότητα» έγκειται στο ότι όπου και να κοιτάξουμε - στην
ιστορία μας και στον Τ(ρ)όπο μας – ψηλαφούμε τον «Προσωπικό ανθρωπολογικό
τύπο». Από κει απορρέουν μόνο ευθύνες και όχι δικαιώματα. Να τον
ανασυγκροτήσουμε και να τον προσφέρουμε και στους άλλους.
Τα Σα εκ των Σων!
Μπιεν; Τρε- μπιεν που είπε κι ο Ναύαρχος Ντερνύς.
5.Πιστεύω ότι η σημερινή
κρίση είναι κρίση πνευματική! Συνεπώς την «ευθύνη» για το ξεπέρασμά της την
αναλαμβάνουν (ή δεν την αναλαμβάνουν) οι φιλόσοφοι, οι άγιοι, οι πνευματικοί
άνθρωποι δηλαδή. Εκείνοι ευθύνονται και για την ύπαρξή της, παλαιότερα και
τώρα. Δεν περιμένω από τους πολιτικούς να μας βγάλουν από την κρίση όπως δεν
περιμένω από την αστυνομία να λύσει το πρόβλημα των ναρκωτικών συλλαμβάνοντας
τους εμπόρους.
6.Πιστεύω ότι, σήμερα, υπάρχει σε εξέλιξη και εν τοις πράγμασι
ένας αντι-διαφωτισμός που «σπάει τα γόνατα» (όποια «γόνατα» έχουμε) του έθνους.
Κινείται από διάφορους λόγους και αιτίες (και δεν εννοώ ντε και καλά τις
συνωμοσίες). Πάντως υπάρχει και κάνει κακό.
7.Πιστεύω ότι ο σημερινός
ανθρωπολογικός τύπος του Έλληνα δεν πάσχει για τους ίδιους λόγους που πάσχει
του Γερμανού ή του Αμερικανού. Εμείς φτάσαμε εδώ ερχόμενοι από αλλού! Συνεπώς
χρειαζόμαστε άλλου τύπου «φάρμακο»...εξατομικευμέν ο...ή καλύτερα να το πούμε
«προσωπικό». Ένα φάρμακο που φτιάχτηκε για μας και ενδεχομένως να θεραπεύει κι
άλλους. Μέχρι τώρα, και μετά την Επανάσταση του ‘21, κάναμε το αντίθετο: ένα
φάρμακο που θεράπευε, κουτσά στραβά, τους άλλους το πήραμε κι εμείς.
Αποτέλεσμα; οι παρενέργειες να είναι σοβαρότερες από τα συμπτώματα!
8.Όλοι
εκείνοι που σκούζουν γιατί δεν γίναμε και ότι πρέπει να γίνουμε «ευνομούμενο
κράτος» κάνουν πολλές κωλοτούμπες για ν’αποδείξουν εκείνα που δεν
αποδεικνύονται. Συνεπώς προσφέρουν κάκιστες υπηρεσίες και συμβουλές. Είναι σαν
να πάνε σε κηδεία και να φωνάζουν «πέντε πέντε την ημέρα κι εκατό την
εβδομάδα».
9.Μέσα σ’ αυτούς και ο Ράμφος που η νιώτη του έδειχνε πως θα γινόταν
άλλος. Ο άκρατος «εγωραμφισμός» τον οδηγεί στον «αυτοραμφισμό». Πρώτα εκείνος
πλήττεται όταν μας λέει πχ ότι για το ρουσφέτι φταίει που ο Έλληνας έχει
εθιστεί στην διαμεσολάβηση από τους αγίους που μεσιτεύουν στο Θεό.
10.Είναι
καιρός ( και όχι χρόνος) να καταλάβουν όλοι οι ιθύνοντες - του πνεύματος, της
πολιτικής, της οικονομίας, της εκκλησίας κ.ο.κ. - ότι γι’ αυτά που λένε θα
υπάρχουν συνέπειες! Οι συνέπειες που επιφυλάσσει ο δημόσιος λόγος στην εκκλησία
του δήμου.
Δεν θ’ αφήσουμε τίποτα να πέσει κάτω! Και εκείνος που έχει τη σωστή
άποψη, στο τέλος, θα δικαιωθεί. Σε καμία περίπτωση δεν θα τους κοιτάμε σαν
χάνοι και φυσικά τα «διαβατήρια» που απέκτησαν σε άλλους καιρούς δεν θα τους
επιτρέψουν να ταξιδέψουν στο Νυν! Θα χρειαστούνε καινούργια!
11.Ξανά για τον
Ράμφο μιλώντας θα έλεγα ότι δεν με απασχολεί τί λέει ο Ράμφος στα βιβλία του.
Με απασχολεί τί λέει στον κόσμο τον πολύ. Προφανώς δεν τον απασχολεί κι εκείνον
τί λέει στα βιβλία του αφού εκεί φάσκει και αντιφάσκει. Όταν κάποιος τον ακούει
να μας ψαρώνει για τον Ευρωπαίο που πολεμάει όρθιος δεν έχει μαζί του και το
Μυστικό του Ιησού για να ψάξει να ερμηνεύσει το τί σκέφτεται ο φιλόσοφος.
Άλλωστε τα βιβλία του δεν απευθύνονται στους πολλούς αλλά στους λίγους και τους
οικονομικά ανθηρούς. Γι’ αυτό είναι ογκώδη και πανάκριβα.
12. Σε εποχές κρίσης
δύο πνευματικοί ανθρωπολογικοί τύποι αναδύονται και αρχίζουν να
αντιπαρατίθενται: ο σοφιστής και ο άγιος! Ο ένας εκπροσωπείται από τους Ράμφο,
Γιανναρά.... Αφήνω ανοιχτή τη λίστα για να προσθέσετε εσείς τους άλλους. Όσο
για τους αγίους....θα δείξει ο...καιρός!
Παραθέτω κείμενα μου που συμπληρώνουν
και αποσαφηνίζουν τα παραπάνω.
Παρακαλώ να προσέξετε ιδιαίτερο εκείνο που
επιγράφεται: «Πολιτική παράγουσα ιδεολογία ή ιδεολογία παράγουσα πολιτική. Αν
επιβιώσετε από την θεωρητικολογία μου του πρώτου μέρους μετά θα βρείτε –
πιστεύω – ενδιαφέροντα πράγματα.
http://www.antifono.gr/po
rtal/Κατηγορίες/Ελλάδα-Ισ τορία-ΓεωΠολιτική/Άρθρα/2 599-Ακριβοι-στα-πιτουρα-κ
αι-φθηνοι-στ-αλευρι.html< /p>
http://www.antifono.gr/po rtal/Κατηγορίες/Ελλάδα-Ισ
τορία-ΓεωΠολιτική/Άρθρα/1 841-Πολιτική-παράγουσα-ιδ εολογία-ή-ιδεολογία-παράγ
ουσα-πολιτική3b.html
http://www.antifono.gr/po rtal/Ισοκρατημα/Αντιφωνικ
ά/2664-Γκιντί-οπαδοί-της- αδικίας-και-της-ατιμίας.h tml
http://www.antifono.gr
/portal/Ισοκρατημα/Αντιφω νικά/2585-Οι-Ωραίες-Γραίε ς.html
Γιάννης Ιωαννίδης
Ξανά
και πάλι γειά σου Γιώργο!
Τι να πρωτοϋπογραμμίσω από όλα αυτά τα κεντήματα της
δωδεκάλογης δευτερολογίας σου.
Τριπλά και με κόκκινο το 12:
12. Σε εποχές
κρίσης δύο πνευματικοί ανθρωπολογικοί τύποι αναδύονται και αρχίζουν να
αντιπαρατίθενται: ο σοφιστής και ο άγιος! Ο ένας εκπροσωπείται από τους Ράμφο,
Γιανναρά.... Αφήνω ανοιχτή τη λίστα για να προσθέσετε εσείς τους άλλους. Όσο
για τους αγίους....θα δείξει ο...καιρός!
γκεβορκ
Γεια
σας
Οπως φαινεται ειναι πολλοι οι Ελληνες του Εξωτερικου που ψαχνουν ενα Τοπο
στερεο που να αντεχει το βαρος της ελληνικης ιστοριας .Δεν το εχουμε καταφερει
οπως για παραδειγμα οι Εβραιοι. Για τους Ελληνες που ζουν στην πατριδα μαλλον
τα πραγματα ειναι ακομη πιο δυσκολα γιατι ο Τοπος του Ελληνα ειναι
περιορισμενος γεωφραφικα.
Θα πρεπει να πω στους φιλους της Ελλαδας οτι οι
Ελληνες του Εξωτερικου δεν ειναι μονο οικονομικοι μεταναστες της Δυσης η΄ τα
λεγομενα ΄΄ελληνικα μυαλα΄΄ των αμερικανικων πανεπιστημιων της τελευταιας
50ετιας . Εχω σπουδασει και εργαστει στην Ιταλια και μαλιστα με δυο πτυχια και
μεταπτυχιακο στις ανθρωπολογικες επιστημες ενω αρκετα πριν την ελληνικη κριση
μετακομησα στην Ανατολη και συγκεκριμενα στην Αρμενια. Ειμαι στο εξωτερικο εδω
25 χρονια, απο Δυση σε Ανατολη, και ισως να εχω και εγω να πω κατι στους φιλους
του Αντιφωνου πανω σε ενα τετοιο καυτο θεμα. Καταρχην θα πρεπει να συγχαρω τον
κ. Γιωργου Μιλτ. Σαλεμη που προσπαθει να πει κατα τη γνωμη μου τα αυτονοητα με
πατριωτικο ζηλο. Ειναι ενα κειμενο θαυμασιο ενος ανθρωπου που θελει καπου να
ανηκει.
Ποσοι απο σας γνωριζετε οτι στο Ναγκορνο Καραμπαχ υπαρχει ελληνικο
χωριο ποντιων απο το 1600. Ηταν χρυσοχοοι απο την Τραπεζουντα που διωχθηκαν απο
τους Οθωμανους και καταλληξαν σ’αυτα τα μακρινα μερη. Ζουσαν εκει 80 ατομα
περιπου μεχρι την δεκαετια του 90. Οταν η Ελλαδα μπηκε στην ΕΟΚ η τοτε
κυβερνηση τους εδωσε υπηκοοτητα και οι 60 απο αυτους εφυγαν απο τον τοπο τους
για την ΄΄πατριδα΄΄. Παρεμειναν εδω καμια 20αρια. Κατα ποσο αυτοι οι γεροντες που
δεν πηραν μερος στα ελλαδικα δρωμενα ουτε και ξερουν ισως για την Επανασταση
του 21 ειναι Ελληνες;
Θα απαντουσα ως εξης. Ο Σαρλ Ασναβουρ καποτε ειχει πει
το εξης σοφο: ΄΄Ειμαι 100%
Αρμενιος και 100% Γαλλος΄΄ ! Μπορητε να αντιληφθητε
αγαπητοι τι τιτανιο αγωνα πρεπει να δωσει ενας ανθρωπος για να χωρεσει δυο
φυσεις ; Ποια ερωτικη εκρηξη πρεπει να συμβει στα εντος του για να χωρεσει δυο
η΄περισσοτερους κοσμους; Οσοι απο εσας δεν εχουν ζησει εξω απο την πατριδα αλλα
θα ελεγα ιδιως οσοι απο εσας ζητε γκετοποιημενοι στο εξωτερικο για μερικα
χρονια ειναι αδυνατο να το αντιληφθητε. Οσοι δε απο τους κυριους που σπουδασαν
στο εξωτερικο με τα κομπλεξ του ελληνικου επαρχιωτισμου χωρις να ερθουν σε
πραγματικη τριβη με τον πολιτισμο της καθε χωρας που τους φιλοξενησε και
γυρισαν στην Ελλαδα για να παπαγαλησουν τις δυτικες δηθεν ιδεες εγιναν οι
δραμματικοι γελωτοποιοι της Ελληνικης διανοησης που απολαμβανουμε στην ελληνικη
τηλεοραση.
Ειναι λανθασμενο κατα την γνωμη μου, χρησιμοποιωντας ατοφια την
ανθρωπολογικη εργαλειοθηκη που εφτιαξε η Δυση για της αναγκες της - για να
μπορεσει ν΄αναλυσει τους ξενους λαους με τα δικα της κριτηρια- να θες να βρεις,
ντε και καλα, τον ανθωπολογικο τυπο του τοπου σου. Μελεταει καποιος π.χ τα
ορθοδοξα μοναστικα κειμενα και δανειζεται απο τους Ευρωπαιους την ανθρωπολογικη
εργαλειοθηκη για να αναζητησει την αληθεια του. Αρχιζει μαλιστα να μελεταει με
μια αδικιολογητη εχθρικη διαθεση απεναντι στα χριστιανικα Δογματα της Ανατολης
και στους ασκητες της [που δεν ειναι μονο οι Ορθοδοξοι πληθυσμοι αλλα και οι
Αρμενιοι οι Κοπτες κτλ] αναλογη με αυτη που ειχε και εχει ο δυτικος που ειναι
ομως εντελως δικαιολογιμενη μετα απο οσα συνεβησαν το Μεσαιωνα. Κατοπιν
φιλοδοξει να πει μια θεωρια [χιλιοειπωμενη στη Δυση] που την εχει φανταστει
πριν ακομη ξεκινησει να διαβαζει τα εκκλησιαστικα κειμενα . Το αποτελεσμα ομως
μπορει να ειναι εντελως απλοποιητικο αλλα και τραγελαφικο. Οτι συνεβηκε π.χ
στον Piaget για το ‘bambino svizzero’που προσπαθουσε να μας πει [κανοντας
λαθος] οτι le tappe της νοημοσυνης ειναι οι ιδιες για ολους τους ανθρωπους,
αλλα και πληθος τοσα παραδειγματα.
Επισης ειναι βεβαιο οτι οι ανθρωπολογικες
θεωριες που προσπαθουν να ερμηνευσουν ορθολογικα τα ιστορικα πεπραγμενα μιας
ομαδας που λεγεται λαος, μπορει να εντυπωσιασει καποιους πολιτες που τους ειναι
αγνωστο αυτο το επιστημονικο πεδιο προσεγκισης, να νομιζουν οτι ειναι αποψεις
μια καποιας αναρχικης σκεψης η΄ προιον μιας προηγμενης ευφυιας. Μπορει επισης
τετοιας αποψεις να αναστατωσουν το insight ενος απροετοιμαστου συνολου που δεν
ειχε την αναγκη τετοιων ζυμωσεων. Στην Ευρωπη η Ανθρωπολογια ειναι μια επιστημη
που φιλοδοξει , -οπως η Ψυχο/λογια με το ατομο- να ερμηνευσει τον ανθρωπο μεσα
απο την ομαδα. Κατι τετοιο δεν αποτελει κατι καινουριο στην Γηραια Ηπειρο και
πολυ περισσοτερο δεν ειναι κατι το επαναστατικο για την σκεψη τουλαχιστον
σημερα.
Αν λοιπον θα πρεπει να προσεγκισουμε την Ιστορια μας ανθρωπολογικα και
οσο πιο αντικειμενικα γινεται να δουμε τον εαυτο μας -να ειμαστε αναισθητοι σε
καθε ερωτικο σπινθηρισμα του παρελθοντος για να δωσουμε νοημα στο αδειο παρον
μας- τοτε θα προτιμουσα να διαβασω και να δω την ιστορια μου οχι μεσα απο
ελληνικα ντοκιμαντερ με ΄΄ελληνες διανοουμενους΄΄ αλλα ν΄ακουσω τι λενε για
μενα οι πραγματικοι διανοουμενοι που εχουν γεννησει αυτη την επιστημη οι
Γαλλοι, οι Εβραιοι οι Αγγλοι, οι Αμερικανοι και γιατι οχι ν΄ακουσω τι μου λενε
οι Τουρκοι.Το θεωρω πιο λογικο και σιγουρα καθολου προσβλητικο αφου ειναι
σιγουρο οτι θα (παρα)πληροφορηθω καλυτερα, οπως καλυτερα πληροφορουμε για την
ελληνικη αρχαιοτητα απο τους φιλολογους της Οξφορδης. Για να δεχτεις κατι
τετοιο, οπως προανεφερα, χρειαζεται τεραστιο ψυχικο κοστος και προετοιμασια. Θα
πρεπει, πρωτα απ΄ολα, να μπορεις ν΄αγαπας τον εαυτον σου ωστε ν΄αγαπησεις και
εναν αλλο. Αλλα και να μπορεις ν’αγαπας και να σεβεσαι, οπως την πατριδα σου,
μια αλλη χωρα που σε φιλοξενει, οποια και αν ειναι,. Να ξερεις να μιλας την
γλωσσα των αλλων, να εισαι ετοιμος να παρεις και να δωθεις.
Οταν δεν εισαι 100%
Ελληνας και 100% Ευρωπαιος αλλα λιγο απο το ενα και λιγο απο το αλλο δεν ξερεις
ν΄αγαπας ουτε τον εαυτο σου ουτε τους αλλους. Αντιλαμβανεσαι την Ιστορια σου με
τα ματια των αλλων. Τοτε λειτουργεις οπως ακριβως ενας νεογενιτσαρος. Καις πολυ
ευκολα τα σπιτια των αληθινων πατερων σου, επειδη δεν τους θεωρεις πραγματικους
πατερες σου, και κοιμασαι ησυχος ονειρευομενος τους Θλιβερους Τροπικους του
Κλοντ Λεβι Στρος.
Theo
Συγχαρητήρια,
Γκεβόρκ!
Πολύ ωραίο σχόλιο, ισορροπημένο και νηφάλιο, μετά από πολύ πόνο,
αγάπη, μελέτη και γνώση.
Aμέθυστος
Αγαπητέ
Σαλεμή η γιορτή είναι δική σου δέν θά στή χαλάσουμε, αλλά, δέν υπάρχουν δύο
Ράμφοι. Τό Μυστικό τού Ιησού τό κρατάει ΠΑΝΤΟΤΕ μαζί του ο Ράμφος, όπως είναι
ξεκάθαρο από τίς συνεντεύξεις του. Μπορεί νά μή σ'ενδιαφέρει τό θέμα. Δικαίωμά
σου!
Όσο γι αυτό πού γράφεις ότι εμένα μ'ενδιαφέρει μόνο αυτό πού λέει στό
λαό, εμείς δέν θά πάρουμε, μοιραστείτε το μεταξύ σας.
Σεβαστιανός
Keller - re:
Aμέθυστ
ος έγραψε:
αλλά, δέν
υπάρχουν δύο Ράμφοι.
Και όμως ο τηλεφωνικός κατάλογος περιλαμβάνει 89 με το
επίθετο Ράμφος. Στην πραγματικότητα εάν υπάρχει μόνο ένας, αυτός πρέπει να
είναι ο Ράμφows.
stupidfrog
Αγαπητέ
Κ. Σαλεμή
Συμφωνώ με όσα πολύ ωραία περιγράφετε και επαυξάνω σε όσα λέτε για το
ότι το πρόβλημά μας είναι όντως μοναδικό και η λύση πρέπει να είναι μοναδική ή
«πολύ Ελληνική» αν θέλετε. Επίσης, σε ότι αφορά την δική σας προσέγγιση για τον
ανθρωπολογικό τύπο, προσωπικά δε θα μπορούσα να συμφωνήσω περισσότερο. Όμως,
για μια ακόμα φορά συγχωρέστε μου την εικασία ότι μάλλον και ο κ. Ράμφος θα
συμφωνούσε σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό μαζί σας και θα ήταν ίσως και ιδιαίτερα
χαρούμενος να συζητήσει σε βάθος αυτές σας τις σκέψεις!
Πάντα κατά την ταπεινή
μου γνώμη, νομίζω ότι έχετε παρεξηγήσει λιγάκι τις τοποθετήσεις του κ. Ράμφου.
Νομίζω ότι ο κ. Ράμφος απλά αναπτύσσει ένα μοντέλο (πολύ κοντά στην έννοια του
μαθηματικού-φυσικού μοντέλου, άλλωστε η φιλοσοφία είναι αναμφισβήτητα μια
θετική επιστήμη) που απλά προσπαθεί να εξηγήσει κάποιες κοινωνικές καταστάσεις,
όπως ακριβώς η φυσική προσπαθεί να εξηγήσει γιατί το μήλο πέφτει προς τα κάτω.
Θα μου πείτε προφανώς ο άνθρωπος κάτι τόσο απλό όσι το μήλο και προφανώς όλο
αυτό το οικοδόμημα, όπως και κάθε φιλοσοφικό κατασκεύασμα, επιδέχεται ανελέητη
συζήτηση, κριτική κτλ (όρεξη να έχουμε να συζητάμε!). Όμως νομίζω ότι ο
φιλόσοφος/σοφιστής/φυσικό ς και ο άγιος δε συγκρούονται παρά μόνο αν δει κανείς
τα πράγματα μόνο στην επιφάνειά τους. Είναι όντως διακριτοί τύποι που όμως
νομίζω ότι συμπληρώνει ο ένας τον άλλον. Κακώς υπάρχει (αν υπάρχει)
ανταγωνισμός μεταξύ των δυο γιατί απλούστατα τους έχουμε ανάγκη και τους δυο
(τώρα για το ποσοστό ανάμεσα στους δυο, το αν κόβουμε το καρπούζι στη μέση, που
πάνε τα κουκούτσια κτλ… δε ξέρω, τι να σας πω!).
Σε ότι αφορά στο εάν αυτά τα
πράγματα ο κ. Ράμφος θα έπρεπε να τα λέει στην τηλεόραση, δηλαδή σε όλο τον
κόσμο… αυτό είναι μια άλλη πολύ μεγάλη συζήτηση. Το έχει πει και ο ίδιος
άλλωστε ότι οι φιλοσοφικές αναζητήσεις είναι δυσάρεστες υπό την έννοια ότι μας
ξεβολεύουν από την καθημερινότητά μας και μας βάζουν σε σκέψεις για πράγματα
που ίσως θεωρούσαμε δεδομένα. Θα μου πείτε, είσαι σίγουρος ότι ο άνθρωπος της
τηλεόρασης έχει τα εφόδια για να ακούσει όλα αυτά τα πράγματα, να τα
επεξεργαστεί και να καταφέρει να μην τραυματιστεί αλλά να βγει τελικά
κερδισμένος; Δε ξέρω… Πάντως όσοι βλέπουν αργά στην τηλεόραση μια εκπομπή φιλοσοφικής
συζήτησης σε όχι και τόσο δημοφιλή κανάλια όπως η ΕΤ3, το κρήτηTV ή o σκάι,
βγάζω το συμπέρασμα ότι μάλλον τα θέλει λίγο ο κομπιούτερ τους!
Τώρα, σε ότι
αφορά στις αναφορές του κ. Ράμφου σε «προηγμένες» κοινωνίες ή «προηγμένους»
ανθρωπολογικούς τύπους και τη διακριτική του κλίση προς τη δύση και τον δυτικό
άνθρωπο (υποπτεύομαι ότι εκεί κάπου εστιάζετε τους προβληματισμούς σας για όλα
όσα εκθέτει): Ομολογώ πως κι εμένα στην αρχή μου δημιούργησαν αντιφατικά
συναισθήματα και με έβαλαν σε πάρα πολλές σκέψεις. Και κυρίως επειδή ζω σε
δυτική κοινωνία και βλέπω τα τεράστια προβλήματα προς τα οποία κατευθύνεται. Αν
τον είχα απέναντί μου μάλλον θα του έθετα πολλά ερωτήματα γύρω από την έννοιας
του, ας πούμε, «προηγμένου» ανθρωπολογικού τύπου και του απλώς «πρόσκαιρα
ιστορικά καταλληλότερου» ανθρωπολογικού τύπου. Επίσης, αναρωτιέμαι ακόμα και
εάν έχει νόημα αυτή η προσέγγιση σε μια εποχή που τα ιστορικο/πολιτκά δεδομένα
αλλάζουν με ρυθμούς καταιγιστικούς (βλ. διαδίκτυο, παγκοσμιοποίηση κτλ). Σε
αυτή τη βάση θα έθετα και άλλα ερωτήματα, π.χ. γιατί δεν συζητά καθόλου την
γεωγραφία της Ελλάδας, παρά επικεντρώνεται τόσο στην Ορθόδοξη παράδοση. Θα μου
πείτε πώς συνδέεται π.χ. η φοροδιαφυγή με τη γεωγραφία της Ελλάδας; Μια πολύ
απλοϊκή (και ίσως αφελής) σκέψη είναι ότι η Ελλάδα είναι by default γεωφυσικά
κατακερματισμένη και επιπλέον κάθε μικρό μέρος της Ελλάδας έχει μια
μοναδικότητα και μια ιδιαιτερότητα από μόνο του (βλ. νησιά με μοναδικό τοπίο
που τα χωρίζουν θάλασσες, ή περιοχές που τις χωρίζουν βουνά – πάντως σε καμία
περίπτωση, ας πούμε, το επίπεδο και ομοιόμορφο τοπίο του Βελγίου). Μια τέτοια
ετερότητα είναι τεράστιος πλούτος, αλλά ταυτόχρονα ίσως και να οξύνει από μόνος
του το τοπικιστικό αίσθημα. Αυτό σημαίνει ότι η έννοια του κράτους γίνεται
εξαιρετικά δύσκολο να υλοποιηθεί (όχι στην θεωρία αλλά στην πράξη).
Κλείνοντας, θα ήθελα πάλι να επικεντρωθώ στο ότι κατά την ταπεινή μου άποψη, ο
κ. Ράμφος προσπαθεί απλά να κατανοήσει, να περιγράψει και να εξηγήσει παρά να
πάρει θέση για το τι πρέπει να γίνει ή τι είναι το απόλυτα σωστό. Ίσως μας
φαίνεται περίεργο γιατί στην Ελλάδα έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε ανθρώπους να
διατυπώνουν τις απόψεις τους περισσότερο με τη μορφή «αυτό που λέω εγώ είναι ΤΟ
σωστό και (φυσικά) αυτό που λέει ο άλλος είναι λάθος)» και λιγότερο διατυπώσεις
του στυλ «νομίζω ότι βρήκα ένα (σίγουρα ελλιπές αλλά σχετικά απλό) μοντέλο που
περιγράφει κάπως αυτό που βλέπουμε όλοι, πείτε μου πώς θα μπορούσε να γίνει
καλύτερο». Κάπως έτσι γίνονται τα πράγματα και στις φυσικές επιστήμες όταν
διατυπώνεται μια νέα θεωρία. Προφανώς με το χρόνο κάποιες θεωρίες
συμπληρώνονται από κάποιες άλλες και τα πράγματα περιγράφονται καλύτερα. Νομίζω
ότι ο κ. Ράμφος δεν απορρίπτει ούτε τον νεοέλληνα, ούτε την Ορθοδοξία και κατ’
επέκταση ούτε τον ανθρωπολογικό μας τύπο. Αυτό θα το έλεγα με απόλυτη
βεβαιότητα. Το μόνο ίσως που θα επιθυμούσε διακαώς μπροστά στις τεράστιες
προκλήσεις του μέλλοντος θα ήταν να «διευρύνει» κάπως αυτό τον ανθρωπολογικό
τύπο μέσω της παιδείας, ίσως και δανειζόμενος κάποιες ιδέες από τη δύση, προκειμένου
να δομηθεί σωστά ο Έλληνας που θα μπορέσει να σταθεί αντάξια και παλικαρίσια
στον σύγχρονο κόσμο, χωρίς φυσικά να χάσει τα πολύ ωραία χαρακτηριστικά που ήδη
έχει. Και αυτό ταιριάζει απόλυτα με το εξαιρετικό σχόλιο του προηγούμενου φίλου
για το περί 100% Έλληνες και 100% Ευρωπαίοι.
Νομίζω ότι αυτό που μας λείπει
είναι λίγη περισσότερη αγάπη για την μόνη ίσως δομή που μπορεί να μας μεταφέρει
με ασφάλεια προς το μέλλον: ένα σωστό και φιλικό κράτος, με έγνοια για τον
άνθρωπο. Και αυτό έχουμε ευθύνη να το φτιάξουμε/αναδιαμορφώσουμ ε εμείς, όλοι
μαζί. Όχι στη μόνο στη θεωρία, αλλά και στην πράξη. Όχι αύριο, τώρα.
Χρυσηίς
Θεοδόση - Προς stupidfrog
Θέλω
να σας συγχαρώ γιατί διακρίνω σε σας πνεύμα τέλειας ανθρωπιάς! Αγαπάτε τους
ανθρώπους! Και να που προκύπτει έμπρακτα σήμερα και τώρα! Και το εξηγώ ως εξής:
Ο άνθρωπος δεν μπορεί να υπάρχει ξεχωριστά από τους άλλους, επειδή τα
αποτελέσματα αυτής της σχέσης (τα ηθικά εννοώ), αποτελούν καθοριστικό παράγοντα
ηθικής ποιότητας της κοινωνίας, στην οποία ζούμε.
Γιώργος Μιλτ.Σαλεμής
Αγαπητοί
φίλοι, του «εσωτερικού» και του «εξωτερικού»
ωραία είναι που είμαστε έτσι
μαζεμένοι γύρω από την φωτιά του καθ’ ημάς Τ(ρ)όπου και συζητάμε! Ο καθένας
ρίχνει το ξυλαράκι του και συνδαυλίζει τη πυρά κατά τις δυνάμεις του.
Άλλος
φέρνει μεγάλο ξύλο άλλος μικρό και οι Γέροντες του Έθνους φέρνουν φορτώματα
ολάκερα...κάρα με άγρια ξύλα του βουνού που φτιάχνουν θράκα τρανή...κάρα με
φρύγανα που λαμπαδιάζουν και η φλόγα φτάνει στα ουράνια!
Μακάρι ν’ αποδειχτούν
οι απόψεις μου για τον Ράμφο λάθος. Μακάρι να εννοεί άλλα από εκείνα που εγώ
έχω καταλάβει. Θα είμαι ο πρώτος που θα χαρώ. Δεν υπήρξα πάντα επικριτικός ως
προς τα λόγια του και αρκετές φορές στο παρελθόν – δεν το κρύβω - έχω
εμπνευστεί από τις εποικοδομητικές επεξεργασίες του.
Φαίνεται από τα γραφτά
σας, αγαπητοί φίλοι (ιδιαίτερα στα δικά σου frog χωρίς το stupid), ότι έχετε
σαφή γνώμη για τον δυτικό ευρωπαϊκό ανθρωπολογικό τύπο. Για τον «μέσο πολίτη»
που δεν είναι καλύτερος από τον σημερινό Έλληνα.
Θα ήθελα λοιπόν να σας ζητήσω
να μας βοηθήσετε περισσότερο πάνω σ’ αυτό το θέμα.
Εσείς που ζείτε την
καθημερινότητα ενός «ευνομούμενου κράτους» γράψτε μας τη γνώμη σας, την
εμπειρία σας, τις σκέψεις σας πάνω σ’ αυτό. Από τί πάσχει ο ανθρωπολογικός
τύπος τους; Πώς βιώνετε εσείς και εκείνοι αυτή την χειροτέρευση της ζωής που
όλοι αφήνετε να εννοηθεί πως υπάρχει; Πώς εφαρμόζει ο δυτικοευρωπαίος τους
νόμους; πώς το μαθαίνει αυτό και πώς το κράτος «μαθαίνει» τους πολίτες του να
ζουν «ευνομούμενοι».
Λένε, για παράδειγμα, φίλοι που έχουν ζήσει στη Γερμανία
ότι η τήρηση του ΚΟΚ... «επαφίεται» στην ευσυνειδησία των οδηγών(!) Είναι
δηλαδή σύνηθες να βλέπει ο ένας οδηγός την παράβαση του άλλου και να τηλεφωνεί
πάραυτα στην τροχαία για να τον «καρφώσει». Είναι αλήθεια αυτή η μέθοδος εφαρμογής
τους νόμου;
Όλες αυτές οι απόψεις και οι σκέψεις σας θα μας ήταν κάτι παραπάνω
από χρήσιμες και ο Κωνσταντίνος Βεργής που μας φιλοξενεί στο Αντίφωνο θα
«πετάξει τη σκούφια του» καθώς θα έχει κείμενα προς δημοσίευση από χώρες
ανατολικά και δυτικά του Γκρίνουιτς αλλά και ανατολικά και δυτικά του «Ομφαλού
της Γης». (Γκεβόρκ για σένα το λέω)
Ένα ακόμα θέμα που θα ήθελα να θέσω στην
κρίση σας και να ακούσω τις απόψεις σας είναι το εξής:
Πολλοί, μεταξύ αυτών και
ο Ράμφος, ότι οι Έλληνες του «εξωτερικού» προκόβουν στις δουλειές τους γιατί το
κράτος τους ευνοεί επειδή είναι «ευνομούμενο». Εγώ πάλι πιστεύω ότι οι Έλληνες
προκόβουν εκεί γιατί το ζήτημα της εξουσίας είναι ήδη λυμένο γι’ αυτούς και δη
αδιαπραγμέτευτο.
Συνεπώς δεν σκανδαλίζονται και δεν επιδίδονται στο γνωστό
αγώνα για την άσκηση αυτής της εξουσίας ή για την άσκηση επιρροής πάνω στην
εξουσία.
Τί λέτε επ’ αυτού αγαπητοί φίλοι;
stupidfrog
Αγαπητέ
κ. Σαλεμή
Η συζήτηση που ανοίξαμε με εμπνέει ιδιαίτερα αλλά δυστυχώς λόγω
μεγάλης πίεσης χρόνου σ’ αυτή τη φάση δε προλαβαίνω να σας αναπτύξω πλήρως τις
σκέψεις και παρατηρήσεις μου, τουλάχιστον όχι άμεσα (γι’ αυτό θα χρειαζόταν ένα
πραγματικό σεντόνι – βλ. post μερικών δεκάδων σελίδων). Επιπλέον, νομίζω ότι
για απαντήσει κανείς με υπευθυνότητα και με πραγματικά επιχειρήματα πρέπει να
κάνει μια μελέτη αντίστοιχη με τη μελέτη του κ. Ράμφου για τις δυτικές χώρες
και στη συνέχεια να έρθει στη σύγκριση με την Ελλάδα. Eγώ το πολύ που θα
μπορούσα να σας προσφέρω σ’ αυτή τη φάση θα ήταν καφενειακού τύπου παρατηρήσεις
και απόψεις. Ωστόσο θα επιχειρήσω να σας δώσω σύντομα την βάση της σκέψης μου
σε ότι αφορά το συγκεκριμένο ζήτημα.
Είναι αναμφισβήτητο γεγονός (γιατί
επαληθεύεται από την παρατήρηση) πως ο δυτικός άνθρωπος χαρακτηρίζεται από
μεγαλύτερη χρήση και αίσθηση της λογικής και μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση, ενώ οι
Έλληνες χαρακτηρίζονται γενικώς από μια μεγαλύτερη συναισθηματικότητα ή ίσως
πνευματικότητα (που έρχεται μάλλον από την ανατολή). Ο εκφυλισμός της
αυτοπεποίθησης στον τυφλό εγωισμό και της πνευματικότητα στην αποκοπή απο τον
χρόνο έχω την αίσθηση ότι είναι μάλλον οι δυο εκφυλιστικές τάσεις των
προηγούμενων ανθρωπολογικών τύπων. Ωστόσο, φαντάζομαι πως γενικά θα συμφωνείτε
με τη αρχή ότι ο πλούτος μιας κοινωνίας έγκειται στην ετερότητα του συνόλου
της, που παράλληλα έχει τη δυνατότητα να επικοινωνεί και να συνδυάζεται (κάτι
το οποίο μπορεί να γίνει κυρίως μέσω της λογικής). Ωστόσο, έχω την αίσθηση ότι
η εκτεταμένη επικοινωνία οδηγεί, σε δεύτερο ίσως βαθμό, σε μια μεγαλύτερη
ομοιογένεια του συνόλου των ανθρώπων ή του τρόπου σκέψης τους (υπό την έννοια
ότι αν τα επιχειρήματά σου καταρρεύσουν είσαι σχεδόν υποχρεωμένος να δεχτείς
και να υιοθετήσεις την άποψη του άλλου). Αυτό είναι κάτι σαν ένα φίλτρο που
«κόβει τις υψηλές συχνότητες» (βλ. ετερότητα, διαφορετικές απόψεις κτλ) ενώ
π.χ. όταν χαρακτηρίζεσαι απο μερικότητα τουλάχιστον διατηρείς την ιδιαιτερότητά
σου σε κάθε περίπτωση. Το θετικό με την επικράτηση της λογικής είναι ότι έτσι
κάμπτονται οι αντιστάσεις, βρίσκεται ένα κοινό σημείο αναφοράς και η κοινωνία μπορεί
να προχωρήσει εύκολα σαν μια γροθιά μπροστά. Ωστόσο, σε μια ακραία περίπτωση,
μια κοινωνία στην οποία όλοι οι άνθρωποι είναι κομμένοι και ραμμένοι με ακριβώς
τον ίδιο τρόπο (επειδή π.χ. έχει επικρατήσει μια φιλοσοφική άποψη η οποία
κυριαρχεί στη λογική των ανθρώπων), είναι καταδικασμένη σε έναν βιολογικού
τύπου αφανισμό (δε ξέρω αν η κατάρρευση των σοβιετικών κρατών μπορεί να
εξηγηθεί και υπό ένα τέτοιο πρίσμα). Δηλαδή νομίζω ότι, σε γενικές γραμμές, οι
μετανάστες ανατολικών κοινωνιών (όπως η Ελλάδα), τελικώς φέρουν ενέσεις
ζωτικότητας σε χώρες στις οποίες έχει εκλείψει κάπως το υπερβατικό στοιχείο της
ανατολής και στις οποίες επικρατεί ίσως μια θνησιγενής ομοιογένεια υποταγμένη
στη λογική. Απο την άλλη στον Έλληνα λείπουν οι σταθερές δομές για να μπορέσει
να αναπτύξει έτσι την ιδιαιτερότητά του με τρόπο παραγωγικό. Συνεπώς δε συμφωνώ
ότι το όλο πράγμα έχει να κάνει με την εξουσία αλλά απλώς ότι και ο ένας
(Έλληνας) και ο άλλος (δυτική κοινωνία) βρίσκουν ακριβώς αυτό που τους λείπει
για να ολοκληρωθούν (βλ. επιτυχημένος γάμος).
Υπό αυτό το πρίσμα νομίζω η
σύγχρονη Ελληνική κοινωνία είναι μια κοινωνία που περιλαμβάνει εν δυνάμει
πολλές υψηλές συχνότητες, στο βαθμό που αναμφισβήτητα εμπεριέχει μεγάλη
επιμέρους ετερότητα (ίσως εξαιτίας του σημείου σύγκλισης ανατολής και δύσης ή
άλλων πραγμάτων, δε ξέρω…). Αυτή η ετερότητα είναι ένας τεράστιος
ανεκμετάλλευτος πλούτος που αν αξιοποιηθεί σωστά μπορεί πραγματικά να μας
απογειώσει. Η γλώσσα μας μέσα σε όλα αυτά είναι ένα bonus στοιχείο το οποίο μας
έχει δοθεί εκ Θεού ακριβώς επειδή έτυχε να γεννηθούμε Έλληνες (και δε το λέω
εθνικιστικά, αλλά ειδικά για όσους ασχολούνται με θετικές επιστήμες ή με τη
λογική, η Ελληνική γλώσσα είναι πραγματικά ένα Θείο δώρο). Ωστόσο για να τα
αξιοποιήσουμε όλα αυτά πρέπει καταρχάς να συνειδητοποιήσουμε την κατάσταση. Και
αυτό ακριβώς νομίζω ότι επιδιώκει ο κ. Ράμφος με το να αναλύει τα διάφορα περί
ανθρωπολογικού τύπου και να μας υποδεικνύει την «σύνθεση ανατολής και δύσης»
μέσα μας ως λύση στα προβλήματά μας. Κατά βάθος νόμίζω ότι απλά θέλει να πει
«ξυπνήστε, σταματήστε τις γκρίνιες και προχωρήστε μπροστά». Υπάρχει πεδίο δόξης
λαμπρόν…
Γιώργος Μιλτ. Σαλεμής
Χαίρομαι
αγαπητέ stupidfrog που μπορώ να κάνω κάποιους ανθρώπους να εμπνέονται από τη
συζήτηση για τους ανθρωπολογικούς τύπους.
Από την τοποθέτησή σου βλέπω πως δεν
έχεις υπόψη σου το έργο, το σπουδαίο έργο, του Θόδωρου Ι. Ζιάκα. Στο Αντίφωνο
υπάρχουν πολλά κείμενά του. Μεταξύ αυτών και μια απάντηση στον Ράμφο επί του
θεωρητικού ζητήματος. Θα χαιρόμουν ιδιαίτερα αν συνέβαλα αρκετά ώστε να έρθεις
σε επαφή με αυτό το έργο.
Όσο για τον ανθρωπολογικό τύπο του δυτικού ανθρώπου,
όποτε βρεις χρόνο γράψε και το Αντίφωνο, είμαι σίγουρος, θα το δημοσιεύσει σαν
άρθρο κι όχι σας ποστ.
Δεν χρειάζεται να είναι μελέτη σαν του Ράμφου. Η καθημερινή
εμπειρία είναι, πολλές φορές, πιο εύστοχη από την θεωρητική συζήτηση.
Πώς, πχ,
εκφυλίζεται σε ατομικισμό η αυτοπεποίθηση; Πώς φαίνεται αυτό στην καθημερινή
ζωή του Α ή Β Ευρωπαίου; Ή πώς φαίνεται στην πολιτική του συμπεριφορά ή στην
κοινωνική του κ.ο.κ.
Χρυσηίς Θεοδόση - Προς τον κ.
Γ.Σαλεμή
Κύριε
Σαλεμή, με αγάπη και κατανόηση αντιλαμβάνομαι τον λόγο σας, χωρίς όμως αυτό να
σημαίνει ότι συμφωνώ με όσα υποστηρίζετε όταν διαφωνείτε, όχι γιατί διαφωνείτε,
αλλά γιατί στο κείμενό σας διακρίνω μια αυστηρότητα στα όσα ακούσατε από τον
κύριο Ράμφο. Δεν θα επεκταθώ όμως, επειδή πήρα αφορμή από το ''...χωρίς το
stubit'', επειδή στην ψυχανάλυση όρος ''βλάκας'' έχει μια πολλή ξεχωριστή θέση,
που την ''ζηλεύει'' ο ευφυής που γνωρίζει. Οπως το όνομα Γκεβόρκ που σημαίνει
Γιώργος. Σπουδαίος και εσείς! αλλά σπουδαίοι και οι φίλοι!
Γιώργος
Μιλτ.Σαλεμής - re: Προς τον κ. Γ.Σαλεμή
"...
στο κείμενό σας διακρίνω μια αυστηρότητα στα όσα ακούσατε από τον κύριο
Ράμφο".
Και γιατί αγαπητή κ. Θεοδόση δεν θα πρέπει να είμαι και να
είμαστε αυστηροί με τον κ. Ράμφο; Αν τα έλεγε αυτά μόνο ο κ. Πορτοσάλτε, που
δεν ήξερε ποιος είναι ο Κόχραν και το έμαθε προχθές στο 7ο και τελευταίο
επεισόδιο, το κακό θα ήταν μικρό. Όταν όμως τα λέει ο Ράμφος, ήτοι βοηθάει κι αυτός
το κάρο με το κουτόχορτο, το άχερο και τις πατάτες, τότε το κακό είναι
μεγάλο.
Κι αν είμαστε αυστηροί με τους πολιτικούς γιατί να μην είμαστε με του
φιλόσοφους;
Χρυσηίς Θεοδόση - Απάντηση
Γιατί
ο κύριος Ράμφος δεν είναι πολιτικός και γιατί είναι σαν να τον περιμένουμε στην
γωνία για να τον ''σβήσουμε''.
Κριτική
και χαϊδολόγημα
Με
τους διανοούμενους πρέπει να είμαστε πολύ αυστηρότεροι από ότι με τους
πολιτικούς. Διότι οι πολιτικοί, για οτιδήποτε κάνουν έχουν απόλυτη ανάγκη - προκειμένου
να γίνονται πειστικοί στο λαό και έτσι να συνεχίσουν να πράττουν όσα πράττουν -
από τις υπηρεσίες της ιδεολογίας ... και οι διανοούμενοι είναι
εκείνοι που ουσιαστικά παράγουν την ιδεολογία.
Όταν π.χ. οι πολιτικοί
αναζητούν μια μειοδοτική ιδεολογία για να δικαιολογήσουν έναντι του λαού τις
μειοδοτικές πρακτικές τους, και εμφανίζεται ένας διανοούμενος που τους
προσφέρει έτοιμη στο πιάτο αυτή την ιδεολογία, ποιον θα πρέπει κατά πρώτιστο
λόγο να επιπλήξουμε;
Είναι φως φανάρι.
Άλλωστε κάθε γνήσιος στοχαστής χαίρεται
όταν τον κρίνουν αυστηρά και με επιχειρήματα. Γιατί μια τέτοια κριτική έχει
ανάγκη ώστε να εμβαθύνει τους στοχασμούς του.
Μόνο οι δουλόφρονες
"στοχαστές" επιδιώκουν το χειροκρότημα και το γλύψιμο ... κι όποτε
δεν τα βρίσκουν, διαμαρτύρονται ότι δήθεν τους κρίνουν "άδικα" ή τους
"παραγνωρίζουν".< /p>
Προσωπικά πιστεύω ότι ο Ράμφος θέλει και
ο ίδιος να τον κρίνουμε αυστηρά. Μην κοιτάτε που κάνει τον "υπεράνω".
ΛΗΞΟΥΡΙΩΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
Εάν
σας γοητεύει καλέ μου κύριε ο Μίκης Θεοδωράκης αποτελεί μια επαρκή δικαιολογία
για τις απόψεις που αναπτύσσετε στο άρθρο σας αυτό.
Έτσι, δικαιολογείται και το
απρεπές "κάρφωμα" του Στέλιου Ράμφου ως "τρελού" του πρώτου
"πατριώτη" σχολιαστή που στάθηκε έκθαμπος στο πλευρό σας.
Πού
είναι - τα επιχειρήματά σας;
κε
Ληξουριώτη,
τα επιχειρήματά σας δεν βλέπω - ενώ υποτίθεται πως η λογική
επιχειρηματολογία αποτελεί το κύριο διακριτικό των θαυμαστών του κ. Ράμφου
έναντι των ... θυμάτων του θυμικού διαφωνούντων με αυτούς.
Νόστος - Συγχαρητήρια
Αγαπητ
έ κ. Σαλεμή,
ένα θερμό ευχαριστώ γι αυτό το ωραιότατο κείμενο, τόσο μεστό και
ουσιαστικό, τόσο χαριτωμένο και γλαφυρό, τρισδιάστατο θα έλεγα. Και το
κουκούτσι μύγδαλο!
Αλλά πόση προσπάθεια και κόπος χρειάζεται στις μέρες μας να
εξηγήσουμε τα αυτονόητα, να …αποκαλύψουμε πως ένα κι ένα κάνουν βεβαίως δύο.
Γιώργος Μιλτ.Σαλεμής - re:
Συγχαρητήρια
Από
τα τόσα καλά σας λόγια ιδιαίτερα με κολακεύει αυτό το..."τ
ρισδιάστατο_ 4;!
Ταπεινά σας ευχαριστώ!
Μαύρος
Η
τεράστια έκταση του άρθρου σας ρίχνει στην σκιά πολλές εξαιρετικές έννοιες που
περιλαμβάνει, άξια στοχαστικά ευρήματα, και ισχυρές απαντήσεις. Αν το μαζέψετε
στο 20% της έκτασης περίπου, διατηρώντας τα ισχυρά σημεία του, θα ήταν
εξαιρετικό για αναπαραγωγή και ανα-δημοσιεύσεις προς το πολύ κοινό.
Άλλωστε,
χρησιμοποιείτε τόσο ισχυρά επιχειρήματα και σκεπτικά που στα περισσότερα από
αυτά δεν χρειάζονται εισαγωγικές παράγραφοι.
Ή θα μπορούσε να επιμεριστεί σε
σειρά άρθρων με διακριτούς τίτλους, αλλά θα πρότεινα την προηγούμενη εκδοχή για
να αποτελεί μια ενιαία συμπαγή απάντηση.
Διότι ακριβώς το θέμα «ΣΚΑΙ-1821» δεν
είναι μεμονωμένο αλλά ψηφίδα ενός μωσαϊκού-λαίλαπας, αλυσίδας συναφών ή υπόγεια
σχετιζόμενων πραγμάτων, που πολύ έχει ενσκήψει στην πατρίδα μας τελευταία και
κάπως κάποιος πρέπει να ρίξει μια ισχυρή σφαλιάρα-άρθρο σε όλους αυτούς μπας
και ησυχάσουμε. Το δικό σας είναι τέτοιο αλλά λόγω έκτασης, και μόνο λόγω
αυτής, δεν μπορεί να είναι και μαζικό ανάγνωσμα.
Στο προκείμενο να πω δυο
πράγματα.
1 - Ο Ράμφος δεν είχε καμία δουλειά να εμφανιστεί επικουρικά σε
κανενός την εκπομπή ή την παραγωγή. Αν μη τι άλλο αναιρεί, έτσι, και την αξία
της σοφίας του αφού δεν μπόρεσε να διαβλέψει την χρησιμοποίηση του. Ή μπόρεσε
και το ζήτημα είναι ακόμη χειρότερο;
Παραδείγματα σημαντικά αντιφατικών πράξεων
όπως του Ράμφου, πολιτικών, επιστημόνων, ηγετών, συγγραφέων, στοχαστών, κλπ, με
έχουν κάνει να μην πιστεύω πλέον σε κανέναν κερατά, και, κατ’επέκταση ότι δεν
υπάρχει στην ουσία καμία αξία από αυτές στις οποίες πιστεύουμε, και, οτι οι
αξίες που μας μαθαίνουν μεγαλώνοντας φτιάχτηκαν για έλεγχο καταστάσεων και
μόνο. Δημοκρατία, Ανθρωπισμός, το ωραίο, το καλό και το κακό, δεν βλέπω τελικά
να είχαν ποτέ νόημα παρα μόνο ως αφηρημένες έννοιες, σκέτα. Τι είναι το καλό
τελικά; Ποιο είναι το κακό; Ποιο είναι το ευγενές; Πως ορίζονται; Μου φαίνονται
πλέον απλές λέξεις με νόημα λάστιχο.
2 - Μια ερώτηση για να καταλάβω κάποια
πράγματα του κειμένου. Οι Υδραίοι, είπατε, ήταν Αρβανίτες. Ήταν Αρβανίτες και
οι Σιφναίοι, ή οι Ψαριανοί;
Το ρωτώ διότι κάνετε συγκρίσεις στα νησιά μεταξύ
τους, όμως, τονίζετε την Αρβανίτικη καταγωγή των Υδραίων ως συστατικό της
ανάλυσης τους αλλά δεν διευκρινίζετε την καταγωγή των υπολοίπων, και μου
δημιουργεί ένα μπέρδεμα αν η περί καταγωγής αναφορά έχει σημασία στην ανάλυση.
Αν ναι, γιατί δεν διευκρινίζεται και των υπολοίπων, αν όχι, γιατί επισημάνθηκε
η των Υδραίων;
Γιώργος Μιλτ.Σαλεμής έγραψε:
Αγαπητέ κ. Μαύρε
Δεν
έχετε άδικο που λέτε ότι το κείμενό μου, λόγω της έκτασής του, δεν είναι μαζικό
ανάγνωσμα.
Μα
φοβάμαι να το «κόψω» μήπως δημιουργήσω πιο πολλά ερωτήματα από αυτά που πηγαίνω
ν’ απαντήσω. Πιο πολύ γέρνω προς τη σειρά άρθρων αν και τίποτα δεν απορρίπτω.
Αρκεί κάποιος να προτείνει κάτι συγκεκριμένο. Αν υπάρχει αυτός ο κάποιος.
Στην
πρώτη σας σημείωση αναρωτιέστε γιατί το έκανε αυτό ο Ράμφος. Η άποψή μου, και
νομίζω ότι φαίνεται στο άρθρο, είναι ότι το εγχείρημα του Σκάι τού ήρθε «κουτί»
για τις απόψεις που διαδίδει εδώ και κάμποσο καιρό. Σε μια διάλεξή του μάλιστα
για την Φιλοκαλία, την οποία μπορείτε να βρείτε στο Αντίφωνο, επιτίθεται με
αναλόγου επιπέδου επιχειρήματα και στον Μακρυγιάννη. Αν και ήθελα από κει να
ξεκινήσω το κείμενο τελικά παραιτήθηκα γιατί φαντάζεστε πόσο μεγάλο θα ήταν
τελικά.
Από
την άλλη μεριά, οι απόψεις του Ράμφου διαβάζονται από τους ιθύνοντες και
αναπαράγονται εκεί που είναι καθ’ ύλην αρμόδιοι! Υπ’ αυτή την έννοια η «κότα
που κάνει το αυγό» είναι ο Ράμφος και όχι ο Πορτοσάλτε. Συνεπώς στον Ράμφο
πρέπει να δοθούν ισχυρές απαντήσεις και στον Πορτοσάλτε απλώς πρέπει να κάνουμε
πλάκα.
Για
τους Υδραίους. Οι Υδραίοι είναι φιλοχρήματοι και συντηρητικοί. Αρχίζουμε να
ψάχνουμε τί φταίει. Κοιτάμε μήπως φταίει η καταγωγή, η ετερότητά τους λόγω
καταγωγής. Μα έχουμε τους ιδίας καταγωγής Σπετσιώτες που δεν αντιδρούν έτσι
αλλά αλλιώτικα και καλύτερα. Άρα δεν φταίει η καταγωγή. Κάπως έτσι το σκέφτηκα.
Παραδειγματίστηκα και από τα δικά μας τα χωριά της Βοιωτίας. Το δικό μου, το
Σχηματάρι, βούλιαξε στο αίμα του εμφυλίου. Τα δίπλα χωριά τον περάσανε,
αβρόχοις ποσί, που λέει ο λόγος.
Απενοχοποιώ
δηλαδή την Αρβανίτικη καταγωγή τους ως αιτία της φιλοχρηματίας τους και της
συντηρητικότητας τους. Μετά φαντάζομαι ότι καταφέρνω να απενοχοποιήσω και την
φιλοκαλική παράδοση της Ύδρας επικαλούμενος τη Σίφνο. Που ακριβώς αν και δεν
έχει Αρβανίτες έχει ισχυρή, ισχυρότατη, φιλοκαλική παράδοση. Πώς είναι δυνατόν
και οι δύο νήσοι όντας φιλοκαλικοί να αντιδρούν διαφορετικά; Άρα κάτι άλλο πέρα
από την φιλοκαλία είναι το πρόβλημα. Και αυτού του «κάτι άλλου» τις παραμέτρους
ψηλαφίζω στοιχειωδώς μη παραλείποντας να καλέσω κι άλλους σε βοήθεια.
Σας
ευχαριστώ για την παρέμβασή σας και για τα καλά σας λόγια
Τριπτόλεμος
Ένα
μπορώ να πω με ασφάλεια ορθής κρίσης.
Ευτυχώς υπάρχουν Αντίφωνα, Σαλέμηδες και
Ράμφοι. Αλλιώς πως θα γινόντουσαν αναγνώσεις, συγκρίσεις, διάλογοι και
αντίλογοι.
Είναι η μόνη ελπίδα σε ένα έθνος που σκοπίμως αποδομήται
οικονομικά,κοινωνικά και πνευματικά από Αλαφούζους, Μπόμπολες, Λαμπράκηδες, και
300 σφογγοκολάριους.
Γιώργος
Μιλτ.Σαλεμής - re: Μια, επί της θεωρίας, απάντηση στον Σ.Ράμ
φο πο
http://www.antifono.gr
/portal/Πρόσωπα/Ζιάκας/Αρ θρογραφία/241-Απάντηση-Ζι άκα-Ράμφο.html
Γιώργος Μιλτ.Σαλεμής
Αγαπητέ
Γκεβόρκ, μην ανησυχείς. Και μένα ο ίδιος αετός μου τρώει στα σπλάχνα. Η
ανορθογραφία! Αλλά όπως λέει κι ένας σοφός Γέροντας " ότι σου στερεί η ζωή
κάτι άλλο, άφθαρτο, σου χαρίζει ο Θεός".
Για την επικοινωνία με το
Αντίφωνο.
Κατ' αρχάς μπορείς να συμπληρώσεις τη φόρμα και να λαμβάνεις κάθε
βδομάδα την "Αντιφωνική επισκόπηση". Μια λίστα δηλ. από τα πιο
πρόσφατα κείμενα.
Επειδή δεν ξέρω αν πρέπει να κοινοποιήσω στο ίντερνετ το
μέιλ του διαχειριστή, θα φροντίσω να λάβεις από κείνον μήνυμα. Εφόσον βέβαια
βάζεις το σωστό μειλ στις αναρτήσεις σου.
Χρυσηίς
Θεοδόση - Προς τον κ.Γιώργο Σαλεμή και τους Άλλους
Σας
διαβάζω, και νοερά νιώστε την χαρά μου για την τροπή που πήρε το άρθρο σας και
την συν-ζήτηση που γίνεται γύρω από αυτό! Μακάρι, ''Aυτή η ετερότητα......αν
αξιοποιηθεί σωστά, μπορεί πραγματικά να μας απογειώσει.'' όπως γράφει ο
stupidfrog.
Ανώνυμος
#Μπορεί
να το δει ακόμα και στην Ελλάδα του 1940, στους «γερμανόψυχους» ανώτερους και
ανώτατους αξιωματικούς που εκτός από την εν γένη στάση τους προς τους
στρατιώτες δεν πίστεψαν ποτέ ότι μπορούσαν να πολεμήσουν τα είδωλά τους, με τα
γνωστά αποτελέσματα.#
Υπερβολές (αν όχι ανοησίες)!
Αν είναι έτσι, τότε με
ποιους ηγήτορες δοξαστήκαμε στο Καλπάκι, στην Κλεισούρα, στο 731, στα
οχυρά;
Ποιους, συγκεκριμένα, εννοείτε και πώς ακριβώς εκφράσθηκε ο 'ενδοτισμός'
τους;
Μήπως τους Τσολάκογλου, Δεμέστιχα, Μπάκο (τον Σωματάρχη, ντε, που
αντιμετώπισε την περιώνυμη Εαρινή Επίθεση τών Ιταλών), Μάρκου, Μουτούση,
Ρουσσόπουλο, Κατσιμήτρο (αυτόν, ντε, τού θρυλικού Καλπακιού...), όλους τους
μέλη τής κατοχικής κυβέρνησης Τσολάκογλου;
Άντης Ροδίτης
Τελικά,
φαίνεται, έτσι για ν' ανοίγουν και μερικά απρόσμενα και φαινομενικά ανύπαρκτα
παράθυρα, να παραθέσω και μια κάπως "ιδιωτική" απάντηση στον φίλο
Γιώργο. Ακολουθεί:
Επειδή, Γιώργο, το κείμενό σου είναι μακρύ, θα λέω τα δικά
μου παράγραφο με παράγραφο.
Μίκης θεοδωράκης: Δεν μπορώ να τον θεωρώ αναπαλλοτρίωτη,
ηγετική φυσιογνωμία του έθνους ή της Ρωμηοσύνης τέλος πάντων, γιατί συνέπραξε
και συνέβαλε στην υπονόμευση της ιδέας της Ελλάδος στην Κύπρο στηρίζοντας το
προσωποπαγές καθεστώς του και τον ίδιο τον Μακάριο. Απαντώντας στον Μακάριο
όταν δήλωσε το 1966 ότι στην Κύπρο δεν υπάρχουν ανθενωτικοί (!), ο συνεξόριστός
του Πολύκαρπος Ιωαννίδης, έγραψε και τα εξής: «Αφού δια της όλης επιμελώς
προγραμματισθείσης πολιτείας του και της φαυλότητος του κεθεστώτος του διεβρώθη
εις την νήσον το εθνικόν φρόνημα και διεστράφη η ελληνική συνείδησις,
διαλαλουμένων αδιακόπως υπό των κατευθυνομένων τύπου, ραδιοφώνου και
τηλεοράσεως, υπουργών, βουλευτών και άλλων ομιλητών των στερεοτύπων διακηρύξεων
του, ότι η Κύπρος αγωνίζεται δι’ ‘αδέσμευτον ανεξαρτησίαν’, ότι ‘φυλακτόν’ της
αποτελεί η ρητώς εισηγουμένη τον αποκλεισμόν της Ενώσεως έκθεσις του κ. Πλάζα,
ότι την Ένωσιν ουδέποτε θα επιτρέψη, εφ’ όσον εις την Κύπρον θα υπάρχει έστω
και ένας ξένος στρατιώτης… και αφού με την τακτικήν αυτήν εδημιουργήθησαν
τάγματα ενωσιομάχων γενιτσάρων, συγκροτούμενα υπό των λιβανιστών και στυλοβατών
του και υψώθη κύμα πελώριον ανθελληνισμού εις την νήσον… κ.λπ.»
Σημειώστε ότι
αυτά γράφονταν το 1966 (Εφημερίδα «Πατρίς», 30.7.1966), και όχι επί
δικτατορίας, της οποίας η ύπαρξη χρησιμοποιήθηκε και χρησιμοποιείται μέχρι
σήμερα για να δικαιολογήσει το ανθενωτικό καθεστώς Μακαρίου.
Το «πρόσωπο»:
Υπήρξε ποτέ το πρόσωπο ή καλύτερα υπήρξε ποτέ αληθινή Κοινωνία Προσώπων ή είναι
κάτι που έχουμε όλα τα συστατικά του, τα βάζουμε στο τσουκάλι και φαγητό δεν ψήνεται;
Δεν
υπάρχει κανένας με σώας τα φρένας Έλλην που ν’ απορρίπτει την Κοινωνία Προσώπων
απέναντι στις κοινωνίες της Δύσης. Αλλά, τι σόϊ Κοινωνία Προσώπων χάνει
σταδιακά και επί τέσσερις συνεχείς αιώνες τη Μικρασία επιτρέποντας ή
εγκαταλείποντας στον εξισλαμισμό τους πληθυσμούς της; Πώς μια επανάσταση όπως
εκείνη του 1821 κινδυνεύει να επιστρέψει στη δουλεία και σώζεται από την
παρέμβαση των δυτικών κοινωνιών; Πώς ξαναχάνεται η Μικρασία εκατό χρόνια
αργότερα, μόνο και μόνο για να παραμείνει στην εξουσία ακόμα δυο βδομάδες ένα
κόμμα; Πώς χαραμίζονται οι νίκες του ’40, η αντίσταση κατά της κατοχής, μ’ ένα
πνευματικό ξεπούλημα του λαού σε μια ξένη ιδεολογία, πώς το άλλο μισό του λαού
εθελούσια υποτάσσεται πνευματικά στη Δύση για ν’ αντισταθεί στο ξεπουλημένο
άλλο μισό; Και τέλος, πώς είναι δυνατόν να χάνεται η τελευταία ελπίδα του
ελληνισμού στην Ανατολή, η τελευταία ελπίδα του στην αξιοπρεπή επιβίωση, πως
είναι δυνατόν να χάνεται η Κύπρος, και σήμερα να μη θέλει κανένας να ξέρει πώς
και γιατί έγινε αυτό; Αν δεν έχουμε αυτή τη στιγμή μια Κοινωνία Προσώπων, αλλά
μόνο τον σπόρο της στις παραδόσεις μας, τι στο καλό κρατά τον σπόρο ψόφιο;
Πόσο
δίκιο έχει ο Ράμφος όταν λέει ότι δεν κατορθώσαμε να γίνουμε άνθρωποι οι οποίοι
αναλαμβάνουν την ευθύνη τη δική τους και των άλλων;
Περί του πολεμείν ή πολεμάν
(όποιο κι αν είναι το σωστό) ορθίως κ.α.: Ας παραδεχτούμε (για να τελειώνουμε
και να υποταχτούμε επιτέλους στη «μοίρα» μας) ότι λόγω κάποιου παράγοντα που
ΔΕΝ εντοπίζεται (αφού μετά από τόσες προσμίξεις δεν μπορεί να γίνεται λόγος για
«αίμα»), ο Έλληνας είναι πνεύμα ελεύθερο και ανυπότακτο, ανοργάνωτο και
απειθάρχητο, προορισμένο να χαθεί. Έκαμε την εμφάνισή του στην ιστορία, είπε
όσα είπε, έκαμε όσα έκαμε, σπουδαία και ανεπανάληπτα, δήθεν «πρότυπα» για
τύπους όπως τους Άγγλους φερ’ ειπείν, πρότυπα απλώς θεωρητικά και ανεφάρμοστα,
και τώρα ήρθε ο καιρός να χαθεί. Επιβίωσε όσο επιβίωσε, ελεύθερο είδος και
αλληλοσπαρασόμενο, κορυφαίο σε δημιουργικότητα και γι’ αυτό ίσως και
αυτοκαταστροφικό, και τώρα, τώρα που τα πάντα εξομοιώνονται και ισοπεδούνται,
απλούστατα δεν έχει θέση μέσα σε ένα τέτοιο κόσμο. Φεύγει.
Αυτό που λέει ο
Γιώργος, «είμαστε πάντα λίγοι κ.λπ.». Ναι, είμαστε πάντα λίγοι γιατί δεν είχαμε
το αναγκαίο μυαλό να γίνουμε πολλοί. Αλλού ήταν ο νους μας. Μάλλον, στο τομάρι
του καθενός. Γι’ αυτό άλλωστε και στήσαμε τόσο σπουδαίες θεωρίες για το πόσο
σπουδαίος είναι ο άλλος άνθρωπος σε σύγκριση με το τομάρι μας, ο διπλανός μας,
ο αντίκρυ μας. Για την Αγάπη δηλαδή. Πλην, όμως, εις μάτην. Μένουμε στις ευχές
και στα όνειρα. Οι έξοδοι άνοιξαν διάπλατα. Τώρα φεύγουμε.
Πάνω στο ίδιο μοτίβο
και για τη «μούρη (των Αγγλογάλλων) στη λάσπη των χαρακωμάτων»: Ούτε ο Ράμφος
έχει δίκιο ούτε ο Γιώργος. Παραπέμπω τον Γιώργο στο Κεφάλαιο 21 των «Μελισσών»:
«… την 1η Ιουλίου 1916. Μετά από ένα επταήμερο κανονιοβολισμό, στη διάρκεια τού
οποίου έγινε και χρήση ασφυξιογόνων αερίων, 53 αγγλικές μεραρχίες και 16
γαλλικές επιτέθηκαν κατά τής γερμανικής αμυντικής γραμμής στη βορειοδυτική
Γαλλία, στην περιοχή τού Σομ. Στην πρώτη μισή ώρα έχασαν τη ζωή τους 19.000
Άγγλοι στρατιώτες. Μέχρι το τέλος Νοεμβρίου σκοτώθηκαν 420.000 Βρετανοί,
205.000 Γάλλοι και μισό εκατομμύριο Γερμανοί. Κερδίθηκαν μερικά χιλιόμετρα
χωράφια λάσπης.»
Ναι, κανένας Έλληνας δεν θα υπάκουε σε τέτοιες διαταγές.
Πρόβατο μεν, αλλά «λογικό πρόβατο» και ηρωικό, βέβαια, άμα χρειασθεί, αλλ’ ούτε
και βλαμμένο γιαπωνέζικα ή πειθήνιο εγγλέζικα. Αυτοί, όμως, έφτιαξαν
αυτοκρατορίες. Εμείς βρήκαμε μια έτοιμη κι όσο κι αν περηφανευόμαστε για τα
1000+ χρόνια της, στο τέλος ΔΕΝ ΤΗΝ ΚΡΑΤΗΣΑΜΕ. Ούτε καν τη μετασχηματίσαμε.
Δεν
έχω δει το σχετικό τηλεοπτικό πρόγραμμα με τον Ράμφο να επεκτείνεται επί του
τρόπου που πολεμούν οι δυτικοί, αλλά νομίζω, Γιώργο το παράκανες, με όλες αυτές
τις στρατιωτικές αναλύσεις που στο τέλος-τέλος καταλήγουν σε θέματα πειθαρχίας
στρατευμάτων σε διάφορες ιστορικές περιόδους της Ευρώπης. Εγώ θα έλεγα πως ναι,
στην ελληνική ιστορία έχουμε τον Μεγαλέξανδρο ως κατακτητή. Ιδιόμορφη περίπτωση
και όπως όλα τα ελληνικά μεγάλα, μοναδική. Κράτησε όσο κράτησε η ορμή του,
μιάμιση δεκαετία, και μετά το πράγμα αυτοδιαλύθηκε. Άσχετο αν εδραίωσε γλώσσα
και πολιτισμό. Ως κατακτητική εξόρμηση αποτελείτο από τον Αλέξανδρο. Τελεία.
Ουδεμία σχέση με την εγγλέζικη εξόρμηση, που οφείλεται σε σειρές γενεών
φιλοτομαριστών-επιχειρημα τιών μεν αλλά και φιλοπάτριδων. Αυτό που θα έπρεπε ν’
αναφέρεις είναι ότι η σημερινή Ευρώπη είναι αποτέλεσμα κατάκτησης. Οργανώθηκε
αρχικά πάνω σε στρατιωτικούς βαθμούς-αξιωματικούς και ιερωμένους αξιωματούχους,
και εν πολλοίς οι σταυροφορίες έγιναν για ν’ ασκήσουν οι ιππότες την τέχνη
τους, της σφαγής. Γεννιούνταν για να σκοτώνουν κατακτημένους και ζούσαν
σκοτώνοντας κατακτημένους. Όταν, επιτέλους, άρχισαν όλοι να γίνονται ένας λαός,
είπαν να πανε έξω να συνεχίσουν το σφάξιμο. Τέτοιο παρελθόν εμείς δεν έχουμε.
Κι είναι γνωστό ότι οι Βυζαντινοί έπαθαν την πλάκα τους όταν πρωταντίκρυσαν
ιππότες, ανθρώπους ντυμένους σίδερα. Κι είναι γνωστό ότι όταν μαζεύονταν
διάφορα ληστρικά μπουλούκια, ξένοι «στρατοί» έξω από την Πόλη, αυτό που έκαμνε
ο βυζαντινός στρατός ήταν να βγει από τα τείχη και παραταχθεί ρωμαϊκώς, με τα
λάβαρά του και τα τέτοια του. Κι αν δεν το ‘βαζαν στα πόδια τα μπουλούκια, τότε
ο στρατός έμπαινε πίσω στην Πόλη και τους άφηνε απ’ όξω να ψοφίσουν της πείνας
ή τους δωροδοκούσε να πάνε στ’ ανάθεμα.
Όσον αφορά τη γαλλική επανάσταση – δεν
είμαι κανένας μελετητής της – μου αρκεί και μου περισσεύει ο κυπριακός μπελάς –
αλλά ο Ρωμανίδης, αν θυμάμαι καλά, λέει ότι ο επαναστατημένος γαλλικός λαός
είχε αίσθηση, μνήμην τινά, των ρωμέικων καταβολών του σε αντίθεση με τη ξένη
αριστοκρατία των κατακτητών που τον καταδυνάστευε. Μη λέμε τα ίδια πάλι, ότι η
Γαλλία μόνο στα ελληνικά διασώζει το αληθινό της όνομα. Στα…γαλλικά είναι
FRANCE, τουτέστιν Φραγκία, τουτέστιν Γερμανία… Φέρει το όνομα των κατακτητών
της. Με άλλα λόγια αυτό είναι το δικό μας…κέρδος! Θα φύγουμε περήφανοι από αυτό
τον κόσμο, γιατί δεν συμπράξαμε με τους μασκαράδες – σ’ αυτό συμφωνούμε – αλλά
αντισταθήκαμε. Μόνο που φαίνεται ότι η τοιούτου είδους αντίσταση δεν φτιάχνει
κράτος. Άρα έχει κι ο Ράμφος τη λογική του, όταν λέει: Ρε, θέλετε να γίνετε σαν
τους Ευρωπαίους (από πολλές απόψεις αυτό το «σαν τους Ευρωπαίους», αλλά μην το
αρνηθείς), ε τότε θα πρέπει να γίνετε προτεστάντες! Όχι εμείς, εμείς θέλουμε
και ορθόδοξοι και προτεστάντες, και στον «Άλλο» κόσμο και σε τούτο, ή ακόμα
«χειρότερα» Ορθόδοξοι και Ευρωπαίοι, δηλαδή αληθινοί Ευρωπαίοι. Πολύ δύσκολο.
Μα πολύ δύσκολο. Δεν αρκεί ένας Θόδωρος Ζιάκας. Και δεν υπάρχουν έθνη με μόνο
Θόδωρους, ούτε καν ελληνικά!
Στη συνέχεια, Γιώργο ρωτάς: «Ποιος έχει δίκιο ο
Ντερνύς, ο Ράμφος ή ο Μακρυγιάννης;» Να με συγχωρείς, αλλά λάθος ερώτημα. Διότι
ξέρεις την απάντηση και είναι εύκολη. Η δύσκολη απάντηση είναι ότι δεν είναι το
ποιος έχει δίκιο που μετρά, αλλά το ποιος επιβιώνει. Κι αν θυμούμαι καλά, πάλι,
στον Μακρυγιάννη τα παιδιά πέταγαν σκατά σε αυτόν τον κόσμο και μόνο όταν πήγε
στον άλλο ανακαλύψαμε (κατά τύχη) την αξία του. Και η Κύπρος έχει δίκιο και οι
χιλιάδες νεκροί της έχουν δίκιο, αλλ’ είναι τουρκεμένη. Λοιπόν, αν θα
συνεχίσουμε να μετρούμε το δίκιο μας στον άλλο κόσμο είναι ένα πράμα και να το
βρίσκουμε και να το εφαρμόζουμε σε αυτόν, άλλο. Κι αν δεν είναι του χεριού μας
αυτή η ιστορία, ας πάμε οικειοθελώς και αυτοβούλως στον άλλο, να μετρούμε το
Σύμπαν του Δικαίου εκεί που υπάρχει και κυριαρχεί.
Περί πλιάτσικου, νά μια
ιστορία από την Κύπρο, που τόσο λίγο θέλετε να την ξέρετε: Ασθένησε, λέει, ο
Βαγορής (Ευαγόρας) κι έκαμε μερικές μέρες στο νοσοκομείο. Τη μέρα που θα έφευγε
έφεραν στο διπλανό κρεβάτι μόλις εγχειρισμένο έναν Τ/κύπριο. Στο κομοδίνο του
Σιεφκέτ (του Τ/κύπριου) ένα νάιλον σακουλάκι με τα προσωπικά του αντικείμενα.
Ανάμεσα στη βέρα, ρολόι κι άλλα τέτοια, τι νομίζετε ότι είδε άλλο ο Βαγορής; Το
σουγιαδάκι που του λήστεψαν με ό,τι άλλο αξίας είχε πάνω του οι Τούρκοι το ’74
όταν πιάστηκε αιχμάλωτος. Αναγνώρισε τον Σιεφκέτ ως τον ληστή του. Από την
τηλεόραση του διπλανού θαλάμου ο Βαγορής άκουε την είδηση: «Η κυβέρνηση
αποφάσισε να νοσηλεύονται δωρεάν οι Τουρκοκύπριοι, εφόσον το επιθυμούν, στα
νοσοκομεία της ελεύθερης Κύπρου». Το τέλος της ιστορίας το αντιγράφω όπως είναι
ακριβώς στο βιβλίο «Με διαβατήριο και βίζα μιας ημέρας», του Γιώργου
Χαριτωνίδη, Κέδρος 2006: «Όταν ο Βαγορής πήγε να παραλάβει το εξιτήριο του,
είδε πως όφειλε συμμετοχή στα νοσήλια εκατόν πενήντα λίρες. Πλήρωσε αμίλητος,
μάζεψε τα πράματά του και κατευθύνθηκε στην έξοδο. Καθώς έβγαινε από τον
θάλαμο, κοντοστάθηκε και γύρισε πίσω. Πλησίασε διστακτικά πάνω από το κρεβάτι
του Τουρκοκύπριου. ‘Περαστικά, Σιεφκέτ. Άντε, να γενείς καλά, να βρεθεί η λύση,
να ‘ποσπαστούμε (λευτερωθούμε) ‘που τούτον το κακόν’, του είπε. ‘Ίσσιαλλα!’
απάντησε ο Σιεφκέτ.»
Πάντως εγώ σας συστήνω το πρώτο βιβλίο του Χαριτωνίδη
(πρόσφυγα από τη Λάπηθο – το ωραιότερο χωριό που είδα ποτέ, έγραψε κάποτε ο
Άγγελος Βλάχος), «Αναμνήσεις με πολλά κουκούτσια», Κέδρος 2003.
Όσο για μάχες με
Τούρκους, κοιτάξτε και τίποτε πιο πρόσφατο, το 1974 ας πούμε, στην Κύπρο που
είναι τόσο Ελλάδα όσο κι οποιοδήποτε άλλο μέρος της Ελλάδας. Νά, ένα κομμάτι
από το «Kύριοι, πάτε για ύπνο» του Ελευθέριου Σταμάτη (Δούρειος ίππος 2009),
από τη Σκουληκαριά Άρτας, υπολοχαγού των καταδρομών στην Κύπρο το ’74: «Στις 2
Αυγούστου οι Τούρκοι επιχειρούσαν να καταλάβουν το ύψωμα 1023. Ο καταδρομέας
Ανδρέας Παπαξάνθου, καλυμμένος πίσω από έναν βράχο, αντάλλασσε πυροβολισμούς με
επίσης καλυμμένο Τούρκο στρατιώτη, σε μικρή απόσταση. Κάποια στιγμή ο Τούρκος
έρριξε εναντίον του χειροβομβίδα, η οποία, όμως δεν λειτούργησε, διότι εκείνο
το χαϊβάνι δεν είχε αφαιρέσει την περόνη ασφαλείας.» (Αυτό το φαινόμενο
παρατηρήθηκε κι αλλού.) Η αφήγηση του Παπαξάνθου: «…το λοιπόν, σύρνει μου ο
Τούρκος έναν, πώς το λαλούν, μιαν χειροβομβίδαν… (δ)εν κ’ έπαιξεν. Σύρνω του
Τούρκου ένα ρότσον (πέτρα). Εφο(β)ήθηκεν ο Τούρκος κ’ εβούρησεν (έτρεξε να
φύγει). Τά πισω, έρραψά τον» σ. 211
Ή: «Οι καταδρομείς έπαιζαν, στην
κυριολεξία, με τις ζωές των επιτιθέμενων Τούρκων, τις οποίες εκτιμούσαν
αναλόγως με το κόστος των φυσιγγίων τα οποία έριχναν κάθε φορά για να σκοτώσουν
εκείνον που σημάδευαν. Κάποιος φώναζε: ‘τρία σελίνια την κελλέ’ (το κεφάλι) και
ξάπλωνε κάποιον Τούρκο με μια ριπή τριών φυσιγγίων. Ο άλλος παραπέρα
συμπλήρωνε: ‘Πέντε σελίνια την κελλέ’ και τράβαγε τη δική του ριπή» σ.146. κ.α.
πολλά.
Σχετικά με την Ύδρα (και όχι μόνο): Αυτό το «παρά να με κυβερνήσει ο
τάδε, καλύτερα ο Τούρκος», το άκουσα και στην Κύπρο λίγο πριν το ’74. Είναι το
ίδιο με το «να τη χέσω τέτοια λευτεριά, οπού θα κάμω εγώ εσένα πασιά!»,
Ζουράρη-Μακρυγιάννη (δεν έχω διαβάσει ακόμα το βιβλίο-διερωτώμαι αν
χρειάζεται).
Του Υδραίου το στήθος κάνει τρύπα όταν το κτυπάει και λέει «εγώ».
Μόνο του Υδραίου;
Θα σου πω για το χωριό μου. Φτιάχτηκε από χωρικούς που
δούλευαν τα κτήματα του εκεί μοναστηριού της Παναγίας του Μεγάλου Αγρού. Πρώτα
ήρθαν οι μοναχοί από την Κύζικο της Μικρασίας κι έφτιαξαν το μοναστήρι. Γύρω
του μαζεύτηκαν οι πιστοί και δούλευαν για το μοναστήρι κι έτρωγαν. Πέρασαν οι
αιώνες. Μια μέρα, λίγο πριν τους Άγγλους λίγο μετά, δεν θυμούμαι τώρα, πέθανε
κι ο τελευταίος μοναχός. Για ποιον θα δούλευαν οι χωριάτες; Κοινοτικόν πνεύμα
ελληνικόν κυριαρχώντας έβαλαν δικηγόρο από τη Λεμεσό να μάθει. Κι έμαθε. Ας μην
υπάρχουν μοναχοί, όσο υπάρχει κτίριο μοναστήρι, τα κτήματα είναι δικά του. Α,
έτσι; Σε μια νύχτα κοινοτικώς ομογνωμούντες οι Αγρότες της Παναγίας του Μεγάλου
Αγρού δεν άφησαν ούτε πέτρα από το μοναστήρι – ένα από τα αρχαιότερα της
Κύπρου. Την επομένη μοιράστηκαν τα κτήματα κι άρχισαν αμέσως να κουβαλούν
ασβέστη με καμήλες από τον Πενταδάκτυλο στην άλλη άκρη της Κύπρου (ο Αγρός
είναι στο Τρόοδος), για να φτιάξουν άλλη εκκλησιά να βάλουν μέσα την Παναγία
τους. Και το έκαμαν. Και ξενοδοχείο έκτισαν και Ανωτέρα Σχολή και συνεταιρισμούς
και τα πάντα, και στον αγώνα της ΕΟΚΑ πρώτοι για λευτεριά κι Ελλάδα. Όπως τους
γνώρισα, αγαθά πλάσματα, με 90% αρχαιοελληνικά ονόματα και 10% χριστιανικά,
όπως και στη Λάπηθο του Χαριτωνίδη (μια φορά του μίλησα σε γνωριμία, γύρω στα 2
λεπτά και 30 δεύτερα). Η γιαγιά μου η Λαμπηδόνα δεν ήταν κανονικός άνθρωπος. Τα
χέρια της ήταν πιο σκληρά κι από την υφή του κορμού της ελιάς, από τη δουλειά
στα περιβόλια, κι έκλαιγε συνεχώς από αγάπη. Όταν μας χάιδευε μας γρατσούνιζε.
Τον πατέρα μου που ήταν ο μεγάλος γιος της οικογένειας και ήρθε στη Χώρα να
δουλέψει να τη στηρίξει στο χωριό δεν τον είδα, δεν τον άκουσα ποτέ να φωνάξει
ή να θυμώσει με άλλον άνθρωπο. Ήταν της τρίτης δημοτικού. Μόνο στα γράμματα δεν
έμοιαζε με τον Θόδωρο Ι. Ζιάκα. Λοιπόν, ένα από τ’ αδέλφια του πατέρα μου
κτυπήθηκε με τα φτυάρια μ’ έναν γαμπρό του μέσα στα περιβόλια για τη μοιρασιά
του νερού. Κρατήθηκε στον αστυνομικό σταθμό ως υπεύθυνος του καυγά. Δεν ξέρω να
διέφερε σε αγαθότητα από τον πατέρα μου. Ήταν καλοκαίρι και συνόδεψα τη μάνα
μου στον αστυνομικό σταθμό να τον δούμε. Έβλεπε συνέχεια κάτω. Είναι η μόνη
Κοινωνία Προσώπων που ξέρω από κοντά κι εκτός βιβλίων. Δεν ξέρω τα
συμπεράσματα. Δεν θα ερωτήσω σε τι θα ήταν καλύτεροι αν ήταν προτεστάντες, σε
τι θα ήταν χειρότεροι αν ήταν προτεστάντες. Νομίζω οι πιο «μορφωμένοι» από
αυτούς έγιναν προτεστ...
Νομίζω
οι πιο «μορφωμένοι» από αυτούς έγιναν προτεστάντες χωρίς να το καταλάβουν.
Έκλεισαν μεγάλο μέρος του χειμάρρου στη μέση του χωριού, το ωραιότερο ίσως
σημείο του, για να το κάμουν parking για τ’ αυτοκίνητα. Μπορεί να αδικώ τους
προτεστάντες. Οι προτεστάντες θα το σκέφτονταν ίσως δυο φορές πριν χαλάσουν τη
φύση του χωριού τους για τ’ αυτοκίνητα.
Χθες πήγα σε μια συγκέντρωση όπου ο
Υπουργός της Παιδείας της Κύπρου θα παρουσίαζε τα σχέδια για τη συντήρηση του
Παγκυπρίου Γυμνασίου. Του παλαιότερου ελληνικού Γυμνασίου της Κύπρου, ενός των
σπουδαιοτέρων του Ελληνισμού.Ο αριστερός Υπουργός και ο αριστερός βοηθός του (ή
κομμουνιστές, αλλά δεν είμαι σίγουρος πια για το νόημα αυτών των λέξεων), μας
είπαν κατά λέξη, ότι αν συνεχίσουμε ν’ αμφισβητούμε την έγνοια τους για την
ελληνικότητα της Κύπρου (είναι ιστορικό πλέον γεγονός ότι η αριστερά χέστηκε
για την ελληνικότητα της Κύπρου), σημαίνει πως ανοίγουμε ξανά κερκόπορτες(!)
στους Τούρκους κι ότι εύχονται – με τη συμπεριφορά μας – να μην καταντήσουμε
και το Παγκύπριο Γυμνάσιο μοναστήρι του Αποστόλου Ανδρέα (κατεχόμενο,
ετοιμόρροπο, στο ανατολικότερο άκρο της Κύπρου). Μας εκβίασαν δηλαδή ότι το
ενδιαφέρον μας για τη διατήρηση της ελληνικότητας της Κύπρου, ισούται με
προδοσία. Κι υπάρχει και προηγούμενο εις…βάρος μας!! Ή τους αφήνουμε να
κυβερνήσουν με την ησυχία τους και τον άπατρι χαβά τους ή είμαστε προδότες.
Θα
πρέπει να σταματήσω να γράφω και να κάμετε έκκληση στον Γιώργο Σαλεμή να
μαζέψει τα κείμενά του, γιατί δεν φταίω εγώ αλλά εκείνος! Παρόλο που ανέλαβα
την ευθύνη της γραφής του απαντώντας το ίδιο πρόχειρα ιμεϊλικώς και ατερμόνως
(περίπου)…μπας και συνεννοηθούμε και κάνουμε χωριό…
Με τις ευχές και τις
προσευχές δεν έκαμα ποτέ χωριό, κάτι με επικλήσεις και παρακάλια ναι, πάντως
(και πάλι αν θυμούμαι καλά) η πρώτη Οικουμενική Σύνοδος απαγορεύει αυστηρώς τις
γονυκλισίες!
Για το «βρακί της Κατερίνας» δυο κουβέντες και τελειώνω. Ο
Κινύρας, λέει, βασιλιάς της Πάφου, έταξε στον Αγαμέμνονα να του στείλει 10
καράβια πλήρως εξοπλισμένα αρωγή για το πόλεμο της Τροίας. Όταν ήρθε η ώρα του
έστειλε εννέα πήλινα κι ένα αληθινό!
Ηθικόν δίδαγμα: Το μόνο σίγουρο για τον
ελληνισμό είναι ότι το βρακί της Κατερίνας δεν κινείται στις τάξεις των οπλιτών
και των αξιωματικών τους, αλλά σε κείνες των Στρατηγών, των Προέδρων και των
Πρωθυπουργών τους.
Με τις απολογίες μου για την ταλαιπωρία.
Άντης Ροδίτης
Ετικέτες
Η ΑΠΟΔΟΜΗΣΙΣ ΤΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ,
Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΙΣ ΤΟΥ 21,
Η ΠΟΛΕΜΙΚΗ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ,
Η ΠΡΟΔΟΣΙΑ ΤΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΩΝ,
Η ΠΡΟΔΟΣΙΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ,
Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΓΡΑΙΚΥΛΟΥ,
ΟΙ ΠΡΟΔΟΤΕΣ ΤΟΥ ΕΛΛΑΔΙΚΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ,
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ,
ΤΟ ΕΛΙΑΜΕΠ
Related Posts: Η ΑΠΟΔΟΜΗΣΙΣ ΤΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ,
Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΙΣ ΤΟΥ 21,
Η ΠΟΛΕΜΙΚΗ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ,
Η ΠΡΟΔΟΣΙΑ ΤΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΩΝ,
Η ΠΡΟΔΟΣΙΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ,
Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΓΡΑΙΚΥΛΟΥ,
ΟΙ ΠΡΟΔΟΤΕΣ ΤΟΥ ΕΛΛΑΔΙΚΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ,
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ,
ΤΟ ΕΛΙΑΜΕΠ
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου