Κωνσταντίνος Παλαιολόγος - Ο τελευταίος των "Βυζαντινών", ο πρώτος των Ελλήνων

Κωνσταντίνος Παλαιολόγος - Ο τελευταίος των "Βυζαντινών", ο πρώτος των Ελλήνων

29 Μάιος 2011

Σαράντος  Καργάκος

Σχόλιο

    
Kyriakos Papadopoulos  - Λάθος στις πηγές του κ. Καργάκου

              

Από έλλειψη χρόνου, σταματώ το βιντεάκι στο λεπτό 13:27, όπου ο κ. Καργάκος ξεκινά το δεύτερο μέρος της ομιλίας του.
Θα συνεχίσω την ακρόαση κάποια άλλη στιγμή, αλλά προς το παρόν μου είναι υπεραρκετά τα 13:27 λεπτά, για να βγάλω κάποια ασφαλή συμπεράσματα.
Ο αξιότιμος κ. Καργάκος, όπως και ο κ. Χολέβας, ακόμα και ο αγαπητός π. Γεώργιος Μεταλληνός, πέφτουνε στην ίδια παγίδα: συμβουλεύονται μπαγιάτικες πηγές, και -δεν έχουν τον χρόνο; την πείρα;! την γνώση;!- είναι αποκομένοι από τις εξελίξεις της ιστορικής επιστήμης.
 Η "απάντηση" του (ηρωικού) βασιλέα Κων. ΧΙ Παλαιολόγου, προς τον Μεχμετ ΙΙ, είναι παρμένη από το Chronicon Maius, του ψευδο-Σφραντζή, του Μακαρίου Μελισσηνού δηλαδή.


O γνήσιος Γεώργιος Σφραντζής είναι, κατά κοινή ομολογία της επιστημονικής κοινότητας, ο συγγραφέας του γνωστού Chronicon Minus [1], το οποίο, μέχρι στα 1930, θεωρούταν επιτομή στο Maius. Έρχεται ο Jean-Falier Papadopoulos για να αποκαλύψει ότι το Maius αποτελεί πλαστογράφηση και εκτενή αντιγραφή αλλογλώσσων χρονικών, από το χέρι του Μακαρίου Μελισσηνού/Μελισσουργού, και των συνεργατών αυτού, και από τότε, μέχρι σήμερα, έχει γίνει "της ανάλυσης" πάνω στο θέμα, το οποίο έχει στην ουσία κλείσει επιστημονικά.


Το αρχαιότερο χειρόγραφο του Minus είναι το 1570-80 : Neap. Bibl. Nat. XVI A. Με βάση αυτό ο Μελισσηνός/Μελισσουργός συνέταξε το Maius, κατά πάσα πιθανότητα, κατά τον καθηγητή Μάριο Φιλιππίδη.
 Δυστυχώς οι άνθρωποι της "διανόησής" μας, ειδικά αυτοί που δεν βρίσκονται σε πανεπιστημιακό χώρο, δεν συμμετέχουν σε διεθνή συνέδρια, δεν αρθρογραφούν σε journals με κριτές και/η δεν έχουν ένα διδακτορικό, είναι διανοούμενοι "εσωτερικής κατανάλωσης". Δεν είναι σε θέση να αρθρώσουν λόγο σ' ένα σοβαρό επιστημονικό ακροατήριο.
 Αν θέλουμε μια νέα Ελλάδα, θα πρέπει να σοβαρευτούμε, και να εκσυγχρονιστούμε πραγματικά. Διότι άλλο πράγμα να αναφερόμαστε σε δημοτικά άσματα, σε Παραδόσεις, και άλλο να μιλούμε για Ιστορία. Εκεί πάσχουμε: τείνουμε να τα μπερδεύουμε αυτά τα δύο. Κι αυτό έχει ολέθριες συνέπειες: ζούμε αποκλεισμένοι από την Γνώση, σε ένα κελάρι, δεν έχουμε τα ελάχιστα πνευματικά όπλα να αντιμετωπίσουμε τους εχθρούς μας, εντός κι εκτός Ελλάδος...


[35.9] «Καὶ τῇ κθ-ῃ Μαΐου, ἡμέρᾳ γ-ῃ, ὥρᾳ τῆς ἡμέρας ἀρχῇ ἀπῆρε τὴν Πόλιν ὁ ἀμηρᾶς, ἐν ᾗ ὥρᾳ καὶ ἁλώσει τῆς πόλεως καὶ ὁ μακαρίτης αυθέντης μου καὶ βασιλεὺς κὺρ Κωνσταντῖνος σκοτωθεὶς ἀπέθανεν, ἐμοῦ πλησίον αὐτοῦ οὐχ εὑρεθέντος τῇ ὥρᾳ ἐκείνῃ, ἀλλὰ προστάξει ἐκείνου εἰς ἐπίσκεψιν δῆθεν ἄλλου μέρους τῆς πόλεως, ἰού, ἰοὺ κἀμοί, τῆς προνοίας οὐκ εἶδ' εἰς τίνα με καιρὸν φυλαττούσης».


Το παραπάνω είναι το μοναδικό απόσπασμα, στο Minus, όπου γίνεται αναφορά στην Άλωση της Πόλης. Ακολουθεί επιγραμματική αναφορά στις επιστολές και τ' ανταλλάγματα του (ηρωικού) βασιλέως, σε άλλους βασιλείς, για να σωθεί η Πόλη έστω και την τελευταία στιγμή. Πουθενά αλλού δεν γίνεται αναφορά σε μάχη ή σε κάποιον "λόγο" του Κων. Παλαιολόγου.


Ο ψευδο-Σφραντζής συνέγραψε το χρονικό του έναν αιώνα μετά, στην Νάπολη, και σημαντικές πληροφορίες, στο τρίτο βιβλίο, αντλήθηκαν από την επιστολή του επισκόπου Λεοντάρδου του Χίου, προς τον Πάπα. Όλες αυτές οι πηγές έχουνε γίνει φύλλο και φτερό, και η γλωσσολογική ανάλυση προδίδει τις ακριβείς πηγές που δανείστηκε τόσο ο Μελισσηνός, όσο και ο γενοβέζος επίσκοπος Λεονάρδος (!), ο οποίος επίσης κατασκευάζει αρκετά γεγονότα στην επιστολή του.


Σας παραθέτω βασική βιβλιογραφία, και θα δώσω εκτενή με την πρώτη ευκαιρία. Για όσους έχουνε πρόσβαση στο TLG, η διασταύρωση πηγών μπορεί να γίνει σε δεύτερα...



[1] V. Grecu, Georgios Sphrantzes. Memorii 1401-1477 [Scriptores Byzantini 5. Bucharest: Academia Republicae Romanicae, 1966]: 2-146.


1. The Fall of the Byzantine Empire: A Chronicle by George Sphrantzes,
1401-1477. The University of
Massachusetts Press, Amherst, 1980.


2. Byzantium, Europe, and the Early Ottoman Sultans: An Anonymous
Greek Chronicle of the Seventeenth Century
(Codex Barberinus Graecus 111) [= Late Byzantine and Ottoman Studies
4]. Translation and Commentary. Aristide D.
Caratzas Publisher, New Rochelle, 1990.


3. Emperors, Patriarchs, and Sultans of Constantinople: An Anonymous
Greek Chronicle of the Sixteenth Century
(The [Ekqesi" Cronikhv) [= The Archbishop Iakovos Library of
Ecclesiastical Sources 13]. Greek Text, Translation,
and Commentary. The Hellenic College Press, Brookline, MA, 1991;
hardbound and paperback.


4. Nestor-Iskander, The Tale of Constantinople (of its Origin and
Capture in the Year 1453): The Troitse-Sergieva
Lavra Ms. No. 773. Co-author: Walter K. Hanak. New edition of the Old
Slavonic Text, translation, and commentary.
Melissa Publishers. Athens, New York, and Moscow, 1998.


5. Mehmed II the Conqueror and the Fall of the Franco-Byzantine Levant
to the Ottoman Turks: Some Western Views
and Testimonies. Arizona University Press: Arizona Studies in the 
Middle Ages and the Renaissance 22. Tempe and
Brepols, 2007.


6. Editor. Abstracts of Papers: Fifteenth Annual Byzantine Studies
Conference (Amherst, MA, 1989).


7. Constantine XI Dragas-Palaeologus: A Biography of the Last Greek
Emperor. Forthcoming: Melissa Publishers.
Athens, New York, and Moscow. Forthcoming.


8. The Pen and the Sword: Historiographical, Topographical, and
Military Studies on the Siege and Fall of
Constantinople (1453). Co-author: Walter K. Hanak. A two volume study
of Constantinopolitan topography, siege,
legends, and prosopography. Ashgate Press. Forthcoming.

 antifono.gr